پشتوانه ارزهای دیجیتال، آیا می توان به رمز ارزها اعتماد کرد؟
پشتوانه ارزهای دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال چیست و پشتوانه ارزهای دیجیتال چه چیزهایی هستند؟ شاید این سوال را از خودتان پرسیده باشید. افرادی که میخواهند وارد بازار ارزهای دیجیتال شوند، تمایل دارند بدانند چه پشتوانهای برای سرمایه آنها وجود دارد.
در سالهای اخیر رمز ارز که به نوعی میتوان آن را جدیدترین نوع پول نامید، گسترش زیادی داشته است. این روزها افراد زیادی وارد این بازار میشوند تا از مزایای آن سود ببرند. بهتر است برای درک بهتر این پول مدرن با روند شکلگیری پول و استفاده از آن آشنا شویم. بهاینترتیب بهتر متوجه نحوه پیدایش، عملکرد و ویژگیهای ارزهای دیجیتال و پشتوانه ارزهای دیجیتال خواهیم شد. با ما همراه باشید. (لینک پیشنهادی: خرید ارز دیجیتال)
مطالعه بیشتر: استیبل کوین چیست؟
پول چیست؟
پول، چه به شکل سکه فلزی باشد چه اسکناس کاغذی، همیشه ارزشمند نیست. ارزش آن وابسته به این است که مردم به آن بهعنوان واسطه مبادلات، واحد سنجش و نوعی ثروت چقدر اهمیت میدهند. پول امکان مبادله غیرمستقیم اجناس و خدمات را به افراد میدهد. به آنها در اطلاعرسانی قیمت اجناس کمک میکند (قیمتهایی که به دلار و سنت نوشته میشوند با میزان عدد روی پولی در اختیارشماست انطباق دارند). همچنین روشی برای ذخیره ثروت در بلندمدت است.
دلیل ارزشمندی پول این است که همه میدانند بهعنوان نوعی واسط پرداخت پذیرفته میشود. بااینحال در طول تاریخ، هم شکل پول و هم نوع استفاده از آن بهبود یافته است. با اینکه اکثر اوقات عبارت پول و ارز بهجایهم به کار میروند، اما تئوریهای زیادی میگوید آنها یکی نیستند. بر اساس برخی نظریهها، پول یک مفهوم غیرملموس است درحالیکه ارز حالت ملموس مفهوم پول محسوب میشود.
بر اساس این تئوری، پول را نمیتوان لمس کرد یا بویید. ارز به شکل سکه، اسکناس، شی یا هر چیز دیگری است که در قالب پول ارائه میشود. پول مبنایی عددی دارد یعنی در قالب اعداد بیان میشود. امروزه حالت مبنای ارز، اسکناس سکه یا کارتهای اعتباری است. درحالیکه این برخی مواقع این تمایز بین پول و ارز مهم است اما در این مقاله میتوانند به جای هم استفاده شوند.
مطالعهٔ بیشتر: برنامه غیرمتمرکز
نگاهی به تکامل پول در طول تاریخ
حداقل 3000 سال است که پول وارد تاریخ زندگی بشر شده و قبل از آن از سیستم مبادله کالا استفاده میشد. در این سیستم اجناس و خدمات، مستقیما مبادله میشدند مثلا کشاورز، یک کیسه گندم را با یک جفت کفش عوض میکرد. اما این مبادلات وقتگیر است. آرام آرام استفاده از نوعی ارز، مانند پوست حیوانات، نمک یا سلاح، در کشورهای مختلف افزایش پیدا کرد. این اجناس، وسیله مبادله بودند.
این روش مبادله در همه دنیا توسعه یافت و هنوز هم در برخی قسمتهای جهان دیده میشود. یکی از بزرگترین دستاوردهای پول، افزایش سرعت تجارت بود.
چینیها اشیایی ساختند که شبیه سکههای امروزی بود
حدود 770 سال پیش از میلاد، چینیها به جای استفاده از اشیای کاربردی مثل ابزارها و سلاح برای مبادله، به سمت استفاده از یک واسط یکسان رفتند که در ابتدا نمادی از اشیا را با برنز درست میکردند، بهعنوان مثال یک کفش برنزی یا چاقوی برنزی. به مرور این وسیلهها جای خود را به اشیای گرد و تختی دادند که استفاده از آنها راحتتر بود و بهاینترتیب اولین سکهها ایجاد شدند.
با اینکه به نظر میرسد چین اولین کشوری بود که از یک شیء شبیه سکه امروزی استفاده میکرد، اما اولین منطقهای در دنیا که به تولید صنعتی سکه پرداخت و از آن بهعنوان ارز استفاده کرد، منطقه لیدیا (Lydia) یا ترکیه امروزی بود. امروزه این فرآیند تولید ارز، ضرب کردن نامیده میشود.
مطالعه بیشتر: مقایسه پول فیات و ارز دیجیتال
اولین ارز رسمی ضرب شد
حدود 600 سال قبل از میلاد مسیح، پادشاه آلیاتس در منطقه لیدیا اولین ارز رسمی را ضرب کرد. این سکه از الکتروم ساخته شد که ترکیبی از طلا و نقره بود. سپس روی سکهها عکسهایی مهر میشدند که نام سکه را نشان میدادند. مثلا در آن سالها، شاید یک کوزه سفالی، دو جغد و یک مار (دو سکه با تصویر جغد و یک سکه با تصویر مار) قیمت داشت. ارز لیدیا در افزایش مبادلات داخلی و خارجی به این کشور نقش مهمی داشت و آن را تبدیل به یکی از قویترین امپراتوریهای آسیا کرد.
حرکت به سمت پول کاغذی
حدود 700 سال قبل از میلاد، چینیها از سکه به سمت پول کاغذی رفتند. در آن زمان که مارکوپولو تاجر و نویسنده ونیزی بین سالهای 1271 تا 1295 میلادی در امتداد جاده ابریشم در سفر بود امپراتوری چین از پول استفاده میکرد. روی کتیبههای چینی آن زمان نوشته شده که کسانی که جعل میکنند سربریده میشوند. برخی بخشهای اروپا تا قرن 16 میلادی هم از سکه استفاده میکردند. تلاشهای استعماری آنها نیز به استفاده از سکه کمک کرد چراکه آنها با تسخیر سرزمینهای جدید و استفاد از منابع فلزات آنجا میتوانستند سکه بیشتری برای خودشان ضرب کنند.
بااینحال بانکها شروع به استفاده از اسکناسهای کاغذی به جای سکههای فلزی کردند. این اسکناسها را میتوان به بانک برد و به اندازه ارزش آنها سکه فلزی که معمولا طلا یا نقره است گرفت. اسکناسها برای خرید اجناس و خدمات استفاده میشدند. بهاینترتیب، عملکرد آنها شبیه پول امروزی شد. بااینحال انتشار آنها در دست بانکها و موسسات خصوصی بود و دولت در اکثر کشورها نقشی در ایجاد پول نداشت.
اولین اسکناس کاغذی را دولتهای اروپایی منتشر کردند که در واقع توسط دولتهای استعماری آمریکای شمالی ارائه شد. چون این دولتهای استعماری مسیر طولانی از اروپا تا آمریکای شمالی را طی میکردند، گاهی در این زمان پولشان تمام میشد. اما آنها به جای بازگشت به سیستم مبادلهای، IOUهایی منتشر کردند که بجای ارز مبادلهای بکار میرفت و در واقع سند تایید بدهی بود. اولین نمونه آن در کانادا و سپس دولت استعماری فرانسه ایجاد شد. در سال 1685، سربازان کارتهای بازی داشتند که امضای حاکمیتی داشت و به جای سکه استفاده میشد.
مطالعه بیشتر: ارز فیات
ظهور جنگهای ارزی
حرکت به سمت پول کاغذی در اروپا باعث افزایش مبادلات بینالمللی شد. بانکها و طبقات حاکم شروع به خرید ارز از سایر ملل و ایجاد اولین بازار ارز کردند. ثبات یک سلطنت یا دولت خاص بر ارزش پول کشور و نیز توانایی آن کشور برای تجارت بینالمللی میافزاید.
رقابت بین کشورها اغلب به جنگ ارزی منجر میشد. جاییکه رقبا سعی میکردند ارزش پول رقیب را و گران کردن بیش از حد کالاها و کاهش قدرت خرید دشمن تغییر دهند یا اینکه ارز آن کشور را کلا حذف کنند.
پرداخت های موبایلی
قرن 21 شاهد دو نوع ارز جدید یعنی ارز دیجیتال و پرداختهای موبایلی بود. پرداخت موبایلی، پولی است که در مقابل یک محصول یا خدمات از طریق تلفن همراه یا تبلت ارائه میشود. همچنین میتوان پول را از این طریق برای دیگران ارسال کرد.
روی کار آمدن ارز دیجیتال
بیتکوین که در سال 2009 توسط شخص ناشناسی به اسم ساتوشیناکاموتو به وجود آمد و بهسرعت تبدیل به استانداردی برای ارزهای دیجیتال شد. ارزهای دیجیتال، سکه فیزیکی ندارند. جذابیت این ارزها در کارمزد کمتر آنها نسبت به پرداختهای سنتی بود. همچنین آنها توسط دولت یا مرجع دیگری کنترل نشده و به صورت غیرمتمرکز اداره میشوند.
پشتوانه پول چگونه شکل گرفت؟
تا مدتها معاملات دنیا با فلزهای گرانبها انجام میشد و همانطور که گفتیم این در همهجای جهان توسعه یافت. آمریکا و اروپا به دلیل منافعی که از استعمار سایر کشورها میبردند مقادیر زیادی از این فلزات را در اختیار داشتند. بهاینترتیب آنها تنها در قبال طلایی که در قبال انجام مبادلات بینالمللی بدست میآوردند، پول چاپ میکردند. بههمیندلیل میزان ورود طلا به خزانه با میزان انتشار پول، نسبتی مستقیم و ثابت داشت.
بعد از رکود بیسابقه اقتصادی سال 1929 کشورهای مختلف توافق کردند که دلار آمریکا بهعنوان ارز جهانی استفاده شود و آمریکا در مقابل هر 35 دلار یک اونس طلا بهعنوان پشتوانه آن نگه دارد تا بتواند در مقابل تقاضای کشورها، این مقدار طلا را به آنها برگرداند.
این رویه تا زمان جنگ ویتنام در سالهای 1955 تا 1975 ادامه داشت که هزینههای زیادی روی دوش آمریکا گذاشت. آمریکا مجبور شد برای پرداخت هزینههای جنگ، به برخی طلبکاران، دلار و به برخی طلا بپردازد و بهاینترتیب نسبت مستقیمی که بین دلار آمریکا و طلای خزانه بود بهم خورد و میزان پشتوانه طلا کاهش یافت. این مسئله باعث کاهش ارزش دلار نسبت به طلا شد و بحرانی در آمریکا شکل گرفت.
در نهایت در سال 1971 بریتانیا از آمریکا درخواست کرد که سه میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را به طلا تبدیل کند. رییس جمهور وقت امریکا، ریچارد نیکسون نیز در پاسخ به این درخواست اعلام کرد آمریکا پس از این تعهدی در قبال پشتوانه طلا برای دلار ندارد و این قرارداد را لغو کرد. بهاینترتیب صندوق بینالمللی پول نیز طلا را بهعنوان پشتوانه پول نپذیرفت. از این زمان فیات شکل گرفت.
پول فیات چیست؟
پول فیات، ارزی است که دولت صادر میکند و پشتوانه فیزیکی مثل طلا یا نقره ندارد. ارزش پول فیات از ارتباط بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادرکننده آن به جای ارزش کالای پشتوانه، ایجاد میشود. اکثر اسکناسهای امروزی مثلا دلار آمریکا، یورو و سایر ارزهای جهانی، پول فیات هستند.
قبلترها سکه از طلا و نقره ضرب میشد و با اسکناس قابل معاوضه بود. اما فیات قابل تبدیل و بازخرید نیست چراکه هیچ کالایی پشتوانه آن نیست. بههمیندلیل، فیات با خطر بیارزشی در شرایط تورمی مواجه است. اگر مردم اعتماد خود را به پول کشوری از دست دهند آن پول بیارزش میشود. اما پولی که پشتوانه طلا دارد دچار چنین مشکلاتی نخواهد شد.
ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال یک ارز مجازی یا دیجیتالی است که امنیت آن با رمزنگاری تامین میشود بهطوریکه جعل آن یا استفاده از آن برای دوبار پرداخت را غیرممکن میکند. بسیاری از ارزهای دیجیتال، دارای شبکههای غیرمتمرکز و مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین هستند.
ویژگی مهم ارزهای دیجیتال این است که توسط یک مرجع مشخص صادر نمیشوند و از نظر تئوری درمقابل دخالت و دستکاری دولتها در امان هستند. بههمیندلیل پشتوانه ارزهای دیجیتال فلزات گرانبهای خزانه دولتها نیست.
ارزهای دیجیتال سیستمهایی هستند که امکان پرداخت آنلاین امن را از طریق توکنها و روی دفترکل توزیعشده فراهم میکنند. کلمه کریپتو به الگوریتمها و تکنیکهای رمزنگاری مانند کلیدهای عمومی و خصوصی و توابع هش اشاره دارد که از اطلاعات محافظت میکند.
انواع ارز دیجیتال
اولین ارز دیجیتالی که بر مبنای بلاکچین ارائه شد بیتکوین بود که هنوز هم محبوب است. اما امروز هزاران ارز دیجیتال وجود دارد که هرکدام قابلیتها و ویژگیهای خاص خود را دارند. برخی از آنها شاخهها و انشعابی از بیتکوین هستند درحالیکه برخی به شکل مستقل ایجاد شدهاند. تا نوامبر 2021 بیش از 18.8 میلیون بیتکوین در گردش بوده که سهم بازار آن حدود 1.2تریلیون دلار است.
برخی ارزهای دیجیتال که روش بیتکوین را ادامه میدهند، آلتکوین نامیده میشوند مثل لایتکوین، اتریوم، سولانا و غیره. تا نوامبر 2021 ارزش کل ارزهای دیجیتال موجود بیش از 2.4تریلیون دلار بوده که بیتکوین حدود 42درصد از این بازار را به خود اختصاص داده است.
تفاوت ارز دیجیتال و فیات
ظهور ارزهای دیجیتال، بحث در این درباره را که آیا در آینده فیات در نهایت جای خود را به رمزارزها میدهد یا خیر، برانگیخته است. ارزهای دیجیتال رمزنگاریشده مانند بیتکوین پول واقعی نیستند چون توسط هیچ مرجع مرکزی صادر، کنترل یا پشتیبانی نمیشوند و پشتوانه ارزهای دیجیتال طلا و نقره نیست. در برخی موارد، مجموع حداکثر عرضه آنها دارای سقف مشخصی است.
نوسان قیمت ارزهای دیجیتال یکی از دلایل بدبینی افراد است که میگویند بعید است این ارزها جایگزین فیات شوند. اما مقبولیت کریپتو در حال افزایش است.
قیمت تتر، قیمت شیبا اینو، قیمت دوج کوین و سایر رمز ارزها را میتوانید همین حالا در کیوسک ببینید. این مجموعه میتواند در مورد نحوه خرید انواع ارز دیجیتال شما را راهنمایی کند.
بهعنوان مثال السالوادور امسال اولین کشوری بود که بیتکوین را به صورت قانونی پذیرفت. سیستم پیپال نیز به برخی کاربران امکان خرید با استفاده از بیتکوین را میدهد.
هزاران ارز دیجیتال از جمله بیتکوین وجود دارد که برخی طلای دیجیتال نامیده میشوند. بعضی هم استیبلکوین هستند و هدف آنها مقابله با نوسانات بازار است. میتوان از آنها برای خرید نیز استفاده کرد. برخی ارزهای دیجیتال ابزار انتقال پرداختها یا تامین انرژی شبکهها و برنامههای غیرمتمرکزند. بعضی برای سرگرمی ایجاد شدهاند و برخی هم ممکن است کلاهبرداری باشند.
- ارز فیات توسط بانک مرکزی صادر میشود که میزان ذخایر آن را کنترل میکند اما ارز دیجیتال توسط شبکه غیرمتمرکزی از کامپیوترها صادر و کنترل میشد.
- ارز فیات میتواند ذخیره نامحدودی داشته باشد اما در برخی ارزهای دیجیتال تعداد کل توکنهایی که میتواند منتشر شود ثابت و مشخص است.
- فیات مناقصه قانونی دارد و لازم است که بهعنوان پرداختی کالا و خدمات پذیرفته شود. اما ارز دیجیتال معمولا قانونی نیست و استفاده از آن سخت و زمانبر است.
پشتوانه ارزهای دیجیتال چیست؟
ارزهای دیجیتال هم مانند فیات، پشتوانهای ندارند و تنها پشتوانه ارزهای دیجیتال ، جوامعی است که از آنها حمایت میکنند.
مردم کشورها در طول زمان متوجه شدهاند که بانکها برای زنده نگه داشتن سیستم مالی خود هزینههای زیادی بر دوش مردم میگذارند. همین امر یکی از دلایل استقبال مردم از ارزهای دیجیتال است که بهصورت غیرمتمرکز اداره میشوند و دولتها تسلطی بر آنها ندارند. هزینه تراکنشها در آنها کم و سرعت، بالاست.
بهعلاوه ارزهای دیجیتال، فناوری مبتنی بر بلاکچین هستند و تمامی اطلاعات تراکنش در آن ثبت میشود. بههمیندلیل شفافیت بالایی دارند و افراد میتوانند روند انجام تراکنشها را بررسی کنند. همچنین اکثر ارزهای دیجیتال محدود هستند و قابلیت چاپ ندارند. به همین دلیل توانستهاند اعتماد عمومی را جلب کنند.
جمع بندی
همانطور که دیدم پشتوانه ارزهای دیجیتال ، همانند ارزهای فیات، اقبال عمومی و محبوبیت آن بین مردم است. ارز دیجیتال بهعنوان جدیدترین پول، شاید هنوز جایگاه خود را در بسیاری از حوزهها و بسیاری از جوامع باز نکرده است. اما به دلیل اقبال عمومی مردم نسبت به استفاده از رمزارزها به جای پول اسکناس و فیات، با رشد چشمگیری مواجه بودهاند.
از اولین معرفی بیتکوین بهعنوان اولین ارز دیجیتال، تنها ده سال میگذرد و در این ده سال، بازار سکههای دیجیتال رشد انفجاری داشته است. بهاینترتیب میتوان آینده روشنی را برای این ارزهای جدید پیشبینی