یکی از روشهای موفقیت در انواع سرمایهگذاریها همانند سرمایهگذاری بر روی ارزهای دیجیتال، کسب اطلاعات جامع در مورد بازار رمز ارزها و روندهای صعودی و نزولی آن است. به عبارت دیگر بازار ارزهای دیجیتال یکی از بهترین روشهای سرمایهگذاری به شمار میآید که به حرفه و تخصص ویژهای نیاز خواهد داشت. از این رو بهتر است قبل از شروع سرمایهگذاری خود در این بازار کمی با تحلیلهای تکنیکال و کاربردی بازار رمز ارزها آشنا شوید و آنها را به خوبی درک کنید. یکی از بهترین و کاربردیترین تحلیلهای تکنیکال کاربردی حاضر در بازار سرمایهگذاری، الگوی سر و شانه نام دارد. در ادامه این مطلب به طور مفصل در مورد این الگو و کاربرد یا عملکرد آن توضیح میدهیم.
منظور از الگوی سر و شانه بازار ارزهای دیجیتال چیست؟
بدون توجه به سابقه و مدت زمان حضور شما در بازار ارزهای دیجیتال میتوان گفت بدون شک شما نام این الگو را در بازارهای سرمایهگذاری زیاد شنیدهاید. البته شاید با مفهوم اصلی آن آشنا نباشید، از این رو در این راهنما قصد داریم الگوی سروشانه را برای شما به طور مفصل تفسیر و کاربردهای مهم آن را نیز ذکر کنیم.
اولین نکته در مورد این الگو مربوط به اصلیترین کاربرد آن است. شما به کمک این الگوی بازار سرمایهگذاری میتوانید روند نزولی و صعودی بازار ارزهای دیجیتال را تشخیص دهید. به عنوان یکی از کاربران بازار ارزهای دیجیتال، با چند نوع از الگوهای تحلیل تکنیکال آشنایی دارید؟
الگوی مورد بحث نیز یکی از همین الگوهای تحلیلی است که بیش از هر چیزی بر روی برگشت قیمت بازار ارزهای دیجیتال تمرکز دارد. همانطور که میتوان از نام این الگو حدس زد، در طی این مدل الگو شما با 3 قله شبیه به سر و شانهها روبرو میشوید.
پس میتوان گفت 2 قلهای که پایین قرار دارند، شانهها هستند و قله بالاتر سر خواهد بود. شیب این قلههای متغیر است زیرا در بعضی موارد شما شاهد افزایشی بودن روند هستید و در برخی دیگر از زمانها متوجه کاهشی بودن شیب این قلههای میشوید.
نحوه شکلگیری الگوی سر و شانه
بعد از اینکه با مفهوم اصلی الگوی سر و شانه آشنا شدید، نوبت به این میرسید که نحوه شکلگیری این الگو را مورد بررسی قرار دهید. هر یک از شانهها و سر براساس یک روش و الگوی خاصی قابل تشخیص هستند که در ادامه آنها را ذکر میکنیم:
- شانه چپ: الگوی شانه در صورت افزایش قیمت و بعد از اوج گرفتن قیمت ایجاد میشود و تا زمان کاهش آمدن آن ادامه خواهد داشت.
- سر: به هنگام افزایش دوباره قیمت یک ارز دیجیتال الگوی سر ایجاد میشود تا قلهای بالاتر تشکیل دهد.
- شانه راست: اگر قیمت بازار ارزهای دیجیتال بار دیگر کاهش یابد و در ادامه افزایش پیدا کند، ما شاهد الگوی شانه راست هستیم که از الگوی سر پایینتر قرار دارد.
شکلگیریهای این مدل الگو شاید به ندرت رخ دهد بدین صورت که در میان شانهها و سر ممکن است اختلالات وجود داشته باشد که مانع از شکلگیری کامل این الگوها شود.
نحوه تشخیص خط گردن
خط گردن سطح حمایت و مقاومتی است که تریدرها برای تعیین مناطق استراتژیک و به هنگام ثبت سفارش ارزهای دیجیتال خود از آن استفاده میکنند. برای مشخص کردن خط گردن اولین قدم رسم کردن شانه چپ، سر و شانه راست بر روی نمودار است.

در الگوی استاندارد سروشانه قسمت پایینی بعد از شانه چپ را به قسمت پایین بعد از سر وصل میکنیم. در این صورت خط گردن الگوی ما قابل مشاهده خواهد بود. اهمیت خط گردن را دست کم نگیرید.
در یک الگوی سروشانه معکوس نیز بلندی بعد از شانه چپ را به قسمت بلند ایجاد شده بعد از سر وصل میکنیم و بدین ترتیب خط گردن این الگو نیز قابل مشاهده خواهد بود.
در قسمت بالا خط گردن را تا حد زیادی تعریف کردیم تا شما با آن آشنا شوید اما به طور معمول خط گردن را در نقطهای میتوان تشخیص داد که گاو از خرس جدا میشود. در ضمن اگر قیمت به زیر خط گردن (خط حمایت) شکسته شود ما میتوانیم با اطمینان زیادی یک موقعیت فروش خوب را تجربه کنیم.
ویژگیهای الگوی سر و شانه استاندارد
همانطور که از نام این الگو میتوان حدس زد، زمانی که بازار ارزهای دیجیتال با تغییرات صعودی همراه است شما شاهد الگوی سر و شانه استاندارد یا سقف خواهید بود. این مدل الگوی کاربردی طی حرکت صعودی بازار رمز ارزها آغاز میشود و تا زمانی که قیمتها کاهش یابند و روند بازار نزولی شود، همچنان ادامه خواهد داشت.
در نظر داشته باشید، در میان 3 قله حاضر در این الگو، الگوی سر در بالاترین ارتفاع قرار دارد. در ضمن الگوی شانه نیز در الگوی سروشانه استاندارد پایینتر از حد معمول خواهد بود. پیش از این نیز گفتیم، این مدل الگو به دلیل کاهش قیمت بازار و افت شدید آن ایجاد میشود.
نکته مهم دیگری که در مورد این مدل الگو وجود دارد، مربوط به نحوه کسب سود است. به طور معمول تنها در بازارهای 2 طرفه میتوان از طریق الگوی سروشانه استاندارد به سود قابل توجهی دست یافت.
به منظور معامله از طریق این الگو توصیه میکنیم به هنگام شکست قیمت دست به کار شوید. شکست در قیمتهای ارزهای دیجیتال زمان مناسبی برای آغاز معامله خواهند بود.
ویژگیهای الگوی سروشانه معکوس
الگوی سروشانهای که روند نزولی را نشان میدهد، الگوی کف یا الگوی معکوس خوانده میشود. با مشاهده کلمه کف متوجه روند نزولی این الگو میشوید. به زبان ساده این مدل از الگوی سروشانه بعد از یک روند نزولی در بازار ارزهای دیجیتال ایجاد میشود و تا زمانی که قیمت در این بازار بالا برود همچنان ادامه خواهد داشت.
الگوی معکوس یا کف از 3 مدل مختلف تشکیل شده است که 2 مورد از کفهای آن مجاور هستند و دیگری نیز کف میانی خواهد بود. براساس گزارشات و اطلاعات جمعآوری شده کف میانی از 2 کف مجاور دیگر عمق بیشتری خواهد داشت.
کف میانی واقع در الگوی معکوس در واقع نقشی همانند سر در الگوی سروشانه استاندارد را دارد. برای اینکه بتوانید در این الگو معامله خوبی داشته باشید باید از روش خاصی استفاده کنید. به زبان ساده پیشنهاد میکنیم زمانی که قیمت با شکست همراه بود معامله خود را آغاز کنید.
به عبارت دیگر هر چه قیمت با شکست بیشتری همراه باشد، معامله شما نیز موفقیتهای بیشتری را به همراه خواهد داشت.

چه تفاوتهایی بین الگوی سر و شانه نزولی و صعودی وجود دارد؟
اکنون که با 2 الگوی سروشانه آشنا شدید، آیا درک و تشخیص آنها برای شما آسان است یا این موضوع و نحوه تشخیص آنها کمی برای شما گیجکننده به نظر میرسد؟ در صورتی که این 2 مدل الگوی سروشانه را با یکدیگر اشتباه میگیرید لازم نیست خیلی نگران باشید. زیرا در صورتی آشنایی بیشتر با تفاوتهای آنها به طور حتم تشخیص این 2 الگو برای شما آسانتر خواهد بود.
Head and Shoulder Pattern کف یا معکوس براساس حرکات نزولی بازار ارزهای دیجیتال ایجاد میشود و برای برگشت به قیمتهای بالا نیز تلاش بسیاری میکند. در صورتی که الگوی سروشانه سقف یا استاندارد برای پایین آمدن قیمتهای بازار ارزهای دیجیتال تمایل بیشتری دارد.
بدین ترتیب میتوان گفت این مسئله اصلیترین تفاوت این 2 الگوی سروشانه تحلیلی کاربردی در بازار ارزهای دیجیتال است که به تشخیص بهتر شما و سایر کاربران نیز کمک میکند.
نحوه تشخیص الگوی سروشانه
تشخیص این الگو بسیار مهم است زیرا اگر نتوانید این الگو را به خوبی تشخیص دهید ممکن است در نهایت برخلاف روند عمومی معامله کنید. الگوی سروشانه دارای عناصر زیر است که از این طریق میتوانید آن را به درستی تشخیص دهید:
- شانه چپ
- سر
- شانه راست
- خط گردنی که سیگنال نزولی را تحت تاثیر خود قرار میدهد
شاید درک این الگو و عناصر حاضر در آن کمی برای شما سخت باشد. به خاطر داشته باشید خط گردن همیشه یک خط مستقیم و صاف نیست. در واقع میتوان گفت خط گردن در بیشتر مواقع به سمت یک جهت کج میشود. اما به طور کلی و در اکثر اوقات اگر شیب این الگو به سمت پایین باشد، به طور حتم سیگنالهای قابل اعتمادترین ایجاد خواهند شد.
نگاهی به اعتبار Head and Shoulder Pattern
شکستگی خط گردن متداولترین نقطه برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال است که این خط به طور معمول در بالای یا پایین شانه راست الگو قابل مشاهده خواهد بود. هدف اصلی این الگو ایجاد تفاوت بین بالا و پایین الگوی قیمت اضافه یا کم شده حاصل از شکست قیمت است.
شاید این الگو خیلی کامل و صحیح نباشد، اما روشی را برای معامله در بازارها براساس حرکات منطقی قیمت ارائه میدهد.
در هنگام استفاده از الگوی سر و شانه با چه مشکلاتی روبرو خواهیم بود؟
یکی از اصلیترین موارد مهمی که باید در مورد این الگوی تحلیل تکنیکال به خاطر داشته باشید این است که الگوی سروشانه تنها در زمان شکستن نکته حمایتی خط گردن به تایید نهایی میرسد.
یکی از رایجترین اشتباهاتی که در میان تریدرهای بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد و آنها را با مشکلات زیادی روبرو میکند مربوط به تصور آنها از تکمیل شدن الگو بعد از تشکیل شانه سمت راست است.
آنها بر این تصور هستند که الگوی مورد نظر بعد از تشکیل شانه سمت راست کامل میشود اما این الگو تنها زمانی کامل میشود و قابل معامله است که بازار توکن مورد نظر به زیر خط گردن بسته شود.
زمانی که قیمت بازار در زیر خط گردن بسته شود، ما شاهد تایید الگوی سر و شانه خواهیم بود و همچنین نشانهای از شکستگی را مشاهده خواهیم کرد. برای جلوگیری از مشکلات مربوط به این الگو بهتر است به نحوه بسته شدن روزانه قیمت بازار در زیر خط گردن و شکست ایجاد و تاییدشده در طول این الگو توجه کنید.
در برخی موارد شاید قیمت بازار به محل شکستن نیز نزدیک شود اما تا زمانی که به زیر خط گردن نرسد نمیتوان الگو را کامل و جامع در نظر گرفت.
روش انجام معامله از طریق الگوی سروشانه
قبل از اینکه معامله خود را در بازار ارزهای دیجیتال آغاز کنید باید کمی منتظر بمانید تا الگوی اصلی کمی از مسیر خود را طی کند. به زبان دیگر، باید قبل از وارد شدن به معاملات ارزهای دیجیتال کمی منتظر بمانید تا خط گردن شکسته شود.

در صورتی که خیلی زود وارد معامله شوید، ممکن است این الگو به طور کامل رشد نکند یا به طور کامل مسیر کافی و درست خود را طی نکرده باشند. به طور معمول شما منتظر هستید تا قیمت ارز دیجیتال مورد نظرتان پس از پیک شانه راست به سمت پایینتر از خط گردن حرکت کند.
از این باید قبل از آغاز معامله، مطمئن شوید که ورودی، توقفها و اهداف مربوط به سوددهی این معامله برای شما مشخص باشد. همچنین باید به عواملی که قیمت هدف شما را تغییر میدهد توجه داشته باشید. نکته مهم در مورد این الگوی تحلیل تکنیکال کاربردی مربوط به کارایی آن در بازار هر نوع دارایی است.
طبق اطلاعاتی که در این راهنما ارائه دادیم، استفاده از این الگو در بازار و معاملات ارزهای دیجیتال منطقی است زیرا قیمت رمز ارزها با نوسانات بسیاری همراه خواهد بود. به همین دلیل شما به ابزار تعریف شدهای نیاز دارید تا بتوانید بازار مورد بررسی و مطالعه خود قرار دهید و تمامی نوسانها را تا حد ممکن کم کنید.
نحوه تشخیص حد ضرر (Stop Loss)
با وجود ساده بودن نحوه تشخیص حد ضرر، این موضوع به هنگام معامله از طریق الگوی سروشانه موضوعی بحث برانگیز است. برخی از تریدرها توقفی در بالای شانه راست را ترجیح میدهد در حالی که برخی دیگر مکان تهاجمیتری را انتخاب میکنند.
همانطور که میدانید در بازار ارزهای دیجیتال همه چیز باید جوری انجام شود که برای شما بهتر باشد. طبق این نظریه حد ضرر در بیشتر مواقع باید در بالای شانه راست مشاهده شود. این حد ضرر به شکلی غیر ضروری و نامطلوب بر روی نسبت ریسک و پاداش شما تاثیر میگذارد.
طبق آمار به دست آمده، Head and Shoulder Pattern با بسته شدن قیمت بازار در زیر گردن به تایید میرسد بنابراین نزدیک شدن قیمت به سطح بالاتری از خط گردن میتوان این الگو را نفی کند. با توجه به این توضیحات، تصور کنید که حد ضرر الگوی شما بالای شانه راست قرار داد، آیا منتظر میمانید تا قیمت بازار در بالای خط گردن بسته شود و شما بتوانید از موقعیتی که در آن هستید خارج شوید؟
البته که چنین کاری منطقی نیست. در چنین شرایطی به منظور خروج از معاملهای که در آن گیر کردهاید بهتر است از روشهای مختلفی استفاده کنید تا اوضاع بد حاکم از بین برود.
دلیل مفید بودن الگوی سر و شانه در معاملات ارزهای دیجیتال
بدون شک میدانید که هیچ یک از الگوهای حاضر در بازار ارزهای دیجیتال کامل و بینقص نیست و همیشه به درستی کار نمیکند. با این حال دلایل زیادی وجود دارد که ثابت میکند چرا الگوی سر و شانه از نظر تئوری و رسم این نوع نمودارها در بازار ارزهای دیجیتال مزیتهای زیادی دارد. در ادامه این دلایل را به طور خلاصه شرح میدهیم:
- با کاهش قیمت بازار و با کمک الگوی سر فروشندگان برای ورود به بازار آماده میشوند و خرید تهاجمی نیز کاهش مییابد.
- افرادی که در نهاییترین و بالاترین نقطه رمز ارزی را خریداری کردهاند یا براساس الگوی شانه راست دست به خرید زدهاند و اکنون نمودار قیمت ثابت شده و آنها در واقع دچار اشتباه شدهاند و ضررهای زیادی را متحمل خواهند شد، با کمک خط گردن این الگوی تحلیل تکنیکال میتوانند خود را موقعیتی که در آن گیر کردهاند نجات دهند و معامله خود را با سود و بازدهی بیشتر همراه کنند.

- به طور معمول توقف در بالای شانه راست امری منطقی است زیرا روند بازار ارزهای دیجیتال به سمت پایین تغییر کرده و همچنین شانه راست در ارتفاعی پایینتر از سر قرار دارد. از این رو نمیتوان گفت که شانه راست تا زمانی که روند صعودی از سر گرفته نشود، دچار شکسته خواهد بود.
- افراد و کاربران حاضر در بازار ارزهای دیجیتال که اشتباه میکنند یا در زمان نامناسبی برای خرید دست به کار میشوند، مجبور هستند به تدریج از موقعیت خود خارج شوند، در نتیجه این رفتار و عملکرد آنها الگوی سروشانه معکوس بسیار کارآمد و مناسب خواهد بود.
- خط گردن نقطهای است که بسیاری از تریدرها در آن نقطه احساس خوشایندی ندارند و مجبور هستند از موقعیت فعلی خود خارج شوند. بنابراین قیمت را به سمت قیمت مورد نظر و قیمت هدف سوق میدهند.
سخن آخر
تمامی سرمایهگذاران فعال در بازار ارزهای دیجیتال از این الگوها و روشهای مختلف تحلیل تکنیکال استفاده میکنند. در این مطلب سعی داشتیم به طور مفصل در مورد الگوی سر و شانه، انواع مختلف آن و نحوه کاربرد و عملکردش برای شما توضیح دهیم.
همچنین در مورد تاثیرات انواع مختلف این الگو بر روی بازار ارزهای دیجیتال نیز صحبت کردیم. در نهایت اینکه، براساس گزارشات به دست آمده این الگو یکی از معتبرترین و بهترین الگوهای کاربردی تحلیلهای تکنیکال بازار ارزهای دیجیتال است.
پس شما با کمک این الگو میتوانید بهترین زمان ورود به بازار ارزهای دیجیتال را تشخیص دهید و معاملات خود را آغاز کنید. به طور کلی این الگوها بهترین زمان برای ورود یا خروج به بازار ارزهای دیجیتال را برای شما مشخص خواهند کرد.