در دنیای ارزهای دیجیتال، تنها ۲۱ میلیون بیت کوین وجود خواهد داشت. پس از استخراج آخرین بیت کوین، که باید در حدود سال 2140 رخ دهد، هیچ بیت کوین جدیدی ایجاد نخواهد شد.
بلاک چین بیت کوین بر اساس اصل عرضه کنترل‌شده، طراحی شده است، به این معنی که تنها تعداد ثابتی بیت کوین جدید را می‌توان در هر سال استخراج کرد، آن هم تا زمانی که در مجموع 21 میلیون سکه ضرب شود.
حدود هر ده دقیقه، استخراج‌کنندگان بیت‌کوین یک بلوک جدید را «کشف» کرده و آن را به بلاک چین اضافه می‌کند. هر بلوک سوابق تراکنش‌ها را در خود ذخیره می‌کند. زمانی که تمام 21 میلیون بیت کوین استخراج شد، شبکه تا حد زیادی مانند حال حاضر عمل می‌کند، اما با یک تفاوت اساسی برای ماینرها.
برای دانستن این تفاوت و اینکه بعد از استخراج آخرین بیت کوین چه اتفاقی می‌افتد، در ادامه با آکادمی کیوسک همراه باشد.
بیت کوین چگونه تولید می‌شود؟
ابتدا بیاید نگاهی به روند تولید بیت کوین بیندازیم.
در حالی که مکانیزم عملیات ممکن است کمی گیج کننده باشد، اما روش کار به این صورت است که ماینرهای بیت کوین تراکنش‌ها را روی بلاکچین که یک دفتر کل غیرمتمرکز است، ثبت می‌کنند. برای ثبت تراکنش، ماینرها باید الگوریتم‌های پیچیده‌ای را با استفاده از قدرت محاسباتی کامپیوترها حل کنند. هنگامی که یک تراکنش ثبت می‌شود، که به طور میانگین هر 10 دقیقه یک بار اتفاق می‌افتد، ماینری که سریع‌تر موفق به انجام این کار شده، بیت کوین پاداش می‌گیرد.
در حال حاضر، پاداش ماینرها 6.25 بیت کوین است، اما این مقدار هر چهار سال به نصف کاهش می‌یابد که به این عمل هاوینگ می‌گویند. در سال 2009، زمانی که بیت کوین شروع به کار کرد، پاداش استخراج 50 بیت کوین بود. تخمین زده می‌شود که هاوینگ بعدی در سال 2024 باشد و پاداش به 3.125 بیت کوین کاهش خواهد یافت.
بیت کوین به 21 میلیون محدود شده است
در سیستم استخراج، ممکن است به نظر برسد که هیچ محدودیتی برای مقدار بیت کوینی که می‌توان تولید کرد، وجود ندارد. با این حال، به روشی که بیت کوین طراحی شده است، با تولید 21 میلیون سکه در سیستم، دیگر بیت کوینی تولید نمی‌شود.
نحوه راه‌اندازی سیستم استخراج به این معنی است که استخراج آخرین بیت کوین حدود سال 2140 انجام می‌شود. بنابراین، اگرچه نرخ تولید کاهش می‌یابد، اما همچنان بیت کوین جدید برای بیش از 100 سال تولید خواهد شد.
چه تعداد بیت کوین تا به حال استخراج شده است؟
در حال حاضر که این مقاله نگارش می‌شود، بیش از 18.75 میلیون بیت کوین استخراج شده است. با استخراج بلوک‌های جدید، این عدد حدود هر 10 دقیقه تغییر می‌کند.
چه مقدار بیت کوین برای استخراج باقی مانده است؟
با توجه به تعداد نهایی بیت کوین که 21 میلیون سکه است و بیش از 18.75 میلیون آن استخراج شده، در حال حاضر حدود 2.25 میلیون سکه، برای استخراج باقی مانده است.
استخراج ارزهای دیجیتال یک فرآیند پیچیده و پر انرژی است که به قدرت و تعداد بسیاری از کامپیوترها نیاز دارد. استخراج شامل استفاده از یک کامپیوتر برای حل مسائل پیچیده ریاضی است. برای هر مساله حل‌شده، یک بلوک بیت کوین پردازش می‌شود. علاوه بر این، ماینری که سریع‌تر یک مساله را حل کند، بیت کوین جدید پاداش خواهد گرفت. سپس این سکه‌های جدید در بلاک چین ذخیره می‌شوند.
چند بیت کوین از دست رفته است؟
برای این پرسش پاسخ دقیقی وجود ندارد. یکی از برآوردهای اخیر این است که حدود 3 تا 4 میلیون بیت کوین برای همیشه از دست رفته است.
دانستن عدد دقیق غیرممکن است، چون بیت کوین گمشده در بلاکچین، درست مانند بیت کوین گم‌نشده به نظر می‌رسد. می‌توان بر اساس مدت زمانی که بیت‌کوین در از کیف پولی به کیف پول دیگر منتقل نشده، تعداد سکه‌های گمشده را حدس زد. همچنین گزارش‌های رسانه‌ای از کیف پول‌های بزرگ وجود دارد که مالک آن ادعا می‌کند کلید خصوصی خود را گم کرده است.
در واقع حقیقت این است که هیچ بیت کوینی به‌طور واقعی گم نمی‌شود. ما می‌دانیم که تمام بیت کوین‌ها کجا هستند. وقتی می‌گوییم یک سکه «گم شده»، درست مثل این است که بگوییم شخصی سکه را در جعبه‌ای قرار داده و آن را قفل کرده و کلید جعبه را گم کرده است. باز کردن این جعبه بدون کلید غیرممکن خواهد بود.
استخراج بیت کوین در سال 2009 در مقابل استخراج در سال 2021
ارز دیجیتالی که برای اولین بار در سال 2009 عرضه شد به ازای هر بلوک استخراج شده توسط ماینرها 50 بیت کوین پاداش می‌داد. در آن زمان کاربر می‌توانست با استفاده از یک لپ‌تاپ قدیمی و یا با یک کارت گرافیک، بیت‌کوین استخراج کند و بیت کوین تقریبا هیچ ارزشی نداشت. بنابراین بسیاری از ماینرها یا سکه‌های خود را فراموش کردند یا آنها را به قیمت بسیار ارزان فروختند.
اما در سال 2021، پس از سه رویداد هاوینگ از زمان راه‌اندازی بیت کوین، پاداش استخراج این ارز دیجیتال به شدت کاهش یافت. اولین هاوینگ در سال 2012 رخ داد. در این مرحله، پاداش برای یک بلوک 25 سکه بود. هاوینگ بعدی در سال 2016 اتفاق افتاد و پاداش به 12.5 سکه رسید. آخرین هاوینگ سال 2020 بود که تعداد بیت کوین‌های دریافتی در هر بلوک استخراج شده را به 6.25 کاهش داد.
تا زمانی که تمام 21 میلیون بیت کوین استخراج شود، پاداش هر چهار سال با اعمال شدن هاوینگ، به نصف کاهش می‌یابد. کوچک‌تر کردن جوایز برای بلوک‌های ماینینگ، دشواری استخراج را افزایش خواهد داد.
آیا بیت کوین هرگز به سقف 21 میلیون خواهد رسید؟
قبل از پرداختن به پیامدهای سقف 21 میلیون بیت کوین، شاید جالب باشد که این پرسش را در مطرح کنیم که آیا تعداد بیت کوین هرگز به این رقم خواهد رسید یا خیر. بعضی از ناظران فرآیند استخراج و کدنویسی شبکه بیت کوین، می‌گویند که ارز دیجیتال ممکن است به کمتر از رقم ۲۱ میلیونی خود برسد.
همان‌طور که گفتیم، بیت کوین توسط ماینرهایی استخراج می‌شود که مسائل پیچیده ریاضی را حل کرده تا بلوکی از تراکنش‌هایی را که در شبکه اتفاق می‌افتد، تایید کنند. جوایز استخراج که هر چهار سال به نصف کاهش می‌یابد، در حال حاضر 6.25 بیت کوین است و پیش‌بینی شده که استخراج آخرین بیت کوین در فوریه 2140 انجام می‌شود.
آندریاس ام. آنتونوپولوس (Andreas M. Antonopoulos)، نویسنده کتابی در مورد عملکرد بیت کوین، معتقد است که تعداد این ارز دیجیتال هرگز به رقم 21 میلیون نخواهد رسید. به این دلیل که پاداش‌های بلوک و عرضه بیت کوین هرگز به صورت دقیق بیان نمی‌شوند. شبکه بیت کوین به‌گونه‌ای کدنویسی شده عملگرهای حسابی اعداد اعشاری را به نزدیکترین عدد صحیح گرد می‌کند. به‌عنوان مثال، مجموع عرضه 6.2589 بیت کوین به نزدیکترین عدد صحیح یعنی 6، گرد می‌شود.
این عمل در حالی که محاسبات را آسان‌تر می‌کند، اما منجر به از دست دادن ساتوشی، واحدهای تشکیل‌دهنده بیت‌کوین، در فرآیند استخراج می‌شود. یک بیت کوین برابر با 100 میلیون ساتوشی است. به گفته برخی، بلوک نهایی بیت کوین 6,929,999 شماره‌گذاری خواهد شد و کل عرضه در آن زمان 20,999,999.9769 ساتوشی خواهد بود. از آنجایی که بیت کوین از روش گرد کردن استفاده می‌کند، الگوریتم آن، این رقم را به 20,999,999 می‌رساند و ارز دیجیتال را از سقف هدف‌گذاری شده 21 میلیونی خود کم می‌کند.
وقتی تمام 21 میلیون بیت کوین استخراج شود چه اتفاقی می افتد؟
پیامد نرسیدن بیت کوین به سقف برنامه‌ریزی شده خود این است که شاید شبکه آن پس از سال 2140 برای مدت طولانی فعال بماند. بعد از آن، شبکه بیت کوین ممکن است به‌عنوان یک اقتصاد بسته عمل کند و کارمزد تراکنش‌ها مانند مالیات ارزیابی شود.
با این اوصاف، پیش‌بینی تأثیرات رسیدن بیت کوین به تعدادی که ساتوشی ناکاموتو وعده داده، دشوار خواهد بود. این موضوع تا حدی به دلیل توسعه نیافته بودن اکوسیستم بیت کوین است. این ارز دیجیتال در ابتدا یک وسیله برای مبادله مفهومی بود، اما در عوض به‌عنوان ذخیره ارزش و یک دارایی برای سرمایه‌گذاری، محبوبیت بیشتری پیدا کرد. این امکان وجود دارد که اکوسیستم و عملکرد بیت کوین دچار دگرگونی شود، به طور مشابه ممکن است تغییراتی در هویت آن از الان تا سال 2140 رخ دهد.
به عنوان مثال، ممکن است یک تغییر پروتکل در بلاکچین ارز دیجیتال به وجود بیاید و بیش از 21 میلیون بیت کوین عرضه شود. به یاد داشته باشید، بیت کوین یک ارز دیجیتال منبع باز است و می‌توان آن را برای ایجاد هارد و سافت فورک تغییر داد که ارزهای دیجیتال جدید ایجاد می‌کند یا عملکرد آن را تغییر می‌دهد. بیت کوین کش و لایت کوین بعضی از اولین فورک‌های بیت کوین هستند که تغییرات جزئی در کد منبع بیت کوین ایجاد کرده و سکه‌های جدیدی به وجود آوردند. این سکه‌ها میلیاردها دلار در بازار ارزش‌گذاری شده‌اند.
استخراج آخرین بیت کوین می‌تواند تاثیراتی را به همراه داشته باشد که در ادامه سه مورد از آنها را بررسی می‌کنیم.
تاثیر استخراج آخرین بیت کوین بر استخراج‌کنندگان
پاداش‌های استخراج و کارمزد تراکنش‌ها مهم‌ترین منابع درآمد برای ماینرها هستند. قیمت‌های بالای بیت‌کوین به استخراج‌کنندگان این امکان را می‌دهد تا هزینه‌های عملیاتی را پوشش دهند و سود کسب‌وکار را حفظ کنند، چون می‌توانند پاداش‌های خود را در بازارهای ارزهای دیجیتال بفروشند.
وقتی بیت کوین به حداکثر عرضه خود نزدیک شود، ممکن است پاداش ماینرها برای پوشش هزینه‌های عملیاتی کافی نباشد، چه رسد به اینکه سود ایجاد کند. پس استخراج آخرین بیت کوین، پاداش استخراج از بین می‌رود.
انتظار می‌رود کارمزد تراکنش‌ها باعث کاهش کسادی ماینرها شود. میزان و مکانیسم این کارمزدها به وضعیت شبکه بیت کوین در آن برحه از زمان بستگی دارد. یعنی امکان دارد به‌عنوان وسیله مبادله و یا ذخیره ارزش استفاده شود.
سناریوی اول ممکن است از بیت کوین در پرداخت‌ها و تراکنش‌های روزانه هزینه‌های معقولی را متحمل شود، در حالی که سناریوی دوم باعث می‌شود ماینرها تراکنش‌های کمتر و گران‌تری را انجام دهند.
احتمال دیگری که مطرح می‌شود این است که ماینرها بین خود کارتل تشکیل دهند. آنها ممکن است برای تایید تراکنش‌ها، مقدار کارمزدی را تعیین کرده که حداقل سود را برای آنها تضمین کند.
سلفیش مایننینگ یک احتمال دیگر است. در این شکل از استخراج، ماینرها برای مخفی کردن بلوک‌های جدید و انتشار بلوک‌های یتیم که توسط شبکه بیت‌کوین تایید نشده‌اند، با یکدیگر تبانی می‌کنند. این عمل تولید بلوک نهایی در شبکه بیت کوین را به تاخیر می‌اندازد و پاداش‌های بالایی را برای ایجاد بلوک‌های جدید در شبکه تضمین می‌کند.
تشکیل کارتل ماینرهای بیت کوین یک نتیجه‌گیری دور از دسترس نیست. چنین گروه‌هایی در حال حاضر در سایر کالاهایی که عرضه آنها محدود یا کنترل شده است، وجود دارد. به‌عنوان مثال، قیمت نفت تا حد زیادی تحت تاثیر تولید تولید اوپک است. طبق گزارش‌ها، قیمت‌ها در صنعت الماس نیز توسط کارتلی به رهبری غول معدنی DeBeers تعیین می‌شود.
تاثیر استخراج آخرین بیت کوین بر شبکه آن
با ارزش‌ترین و مفیدترین جنبه بیت کوین شبکه آن است. فناوری دفتر کل توزیع شده یک راه حل فناورانه برای حسابداری محسوب می‌شود که مشخصه بیشتر تراکنش‌های مالی امروزی است.
اگر بیت کوین در آینده به‌عنوان یک وسیله مبادله محبوب شود، تعداد تراکنش‌های آن افزایش خواهد یافت. سابقه گذشته نشان داده که احتمال کاهش سرعت شبکه وجود دارد. به این دلیل که معماری بیت‌کوین، که برای نگهداری کپی‌هایی از دفتر کل به یک پایگاه داده توزیع‌شده متکی است، سرعت را فدای دقت و یکپارچگی می‌کند.
در چنین سناریویی، این احتمال وجود دارد که فناوری‌های لایه 2، مانند شبکه لایتنینگ، مسئول تایید بیشتر تراکنش‌ها در شبکه خود شوند. بنابراین، شبکه واقعی خود ارز دیجیتال، تنها برای انجام دسته بزرگ تراکنش‌ها استفاده خواهد شد.
احتمال دوم این است که تعداد تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین کاهش یابد. چنین وضعیتی زمانی امکان‌پذیر است که بیت کوین به یک دارایی ذخیره تبدیل شود. معاملات مربوط به ارز دیجیتال کم خواهد بود. تاجران خرده‌فروش و شرکت‌های تجاری کوچک، که بر اکوسیستم تجاری کنونی آن تسلط دارند، حذف و بازیگران نهادی بزرگ و شرکت‌های تجاری تاسیس‌شده، جایگزین خواهند شد. آنها معاملات کمتر و گران‌تری را انجام خواهند داد که هزینه تراکنش بالایی را متحمل می‌شود.
تاثیر استخراج آخرین بیت کوین بر ارزهای دیجیتال
مخترع بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو، این ارز دیجیتال را طوری طراحی کرد که به‌عنوان وسیله مبادله برای تراکنش‌های روزانه عمل کند. اما شبکه کارمزد تراکنش‌های آن بالاست و زمان پردازش کندی دارد. در همین حال، کمیاب بودن و افزایش قیمت آن، به آهنربایی برای سرمایه‌گذاران سفته باز تبدیل شده است. همین امر باعث به وجود آمدن نوسانات قیمتی بیت کوین می‌شود.
در زمان استخراج آخرین بیت کوین، امکان دارد شرایط شبکه تغییر کند. کانال‌های جانبی، مانند شبکه لایتنینگ، ممکن است سرعت پردازش تراکنش شبکه خود را افزایش دهند و استفاده از آن را به‌عنوان یک رسانه مبادله فعال کنند. برخی از کشورها مانند السالوادور روی چنین احتمالی شرط‌بندی می‌کنند و ارز دیجیتال را به عنوان ارز دیجیتال قانونی اعلام کرده است.
در ایالات متحده آمریکا هم دفتر کنترل ارز (OCC) در ژانویه 2021 مجوز استفاده از رمزارز به‌عنوان روش پرداخت را صادر کرد. همچنین پی‌پال (PayPal) و شرکت خودروسازی تسلا هم برای ارائه خدمات و محصولات خود از بیت کوین به‌عنوان روش پرداخت پشتیبانی می‌کنند.
البته تسلا در می 2021 مسیر پذیرش بیت کوین را معکوس، و به نگرانی‌های زیست محیطی در مورد منابع مورد نیاز برای استخراج بیت کوین اشاره کرد.
محدودیت عرضه آن همچنین باعث افزایش قیمت بیت کوین و ارزش‌گذاری مربوط به بازارهای ارزهای دیجیتال خواهد شد. تنظیم‌کننده‌ها تمایل دارند زمانی که مقادیر هنگفتی از سرمایه به یک طبقه دارایی سرازیر می‌شود، به سرعت واکنش نشان دهند. بنابراین این احتمال وجود دارد که بازارهای کریپتو و بیت‌کوین نیز زیر چتر نظارتی قرار بگیرند. این نشانه‌ای برای سرمایه‌گذاران بزرگ خواهد بود که به اکوسیستم ارز دیجیتال روی آورند و نوسانات قیمت آن را با نقدینگی عظیم تثبیت کنند.
وقتی استخراج آخرین بیت کوین انجام شود، ماینرها چه خواهند کرد؟
هنگامی که تمام 21 میلیون بیت کوین استخراج شد، ماینرهای بیت کوین همچنان می‌توانند در فرآیند کشف بلاک شرکت کنند، اما پاداش آنها در قالب تولید بیت کوین جدید نخواهد بود. البته این بدان معنا نیست که به هیچ‌وجه پاداشی دریافت نمی‌کنند.
ماینرهای بیت کوین علاوه بر جوایز بلاک، تمام هزینه‌هایی را که برای تراکنش‌های موجود در هر بلوک جدید صرف می‌شود، دریافت می‌کنند. در حال حاضر، کارمزد تراکنش‌ها بخش کوچکی از درآمد ماینرها را تشکیل می‌دهد. ماینرها اکنون حدود 900 بیت کوین در روز ضرب می‌کنند، اما روزانه بین 60 تا 100 بیت‌کوین از کارمزد تراکنش‌ها درآمد دارند. به این معنا که کارمزد تراکنش‌ها در حال حاضر تنها 6.5 درصد از درآمد ماینر را تشکیل می‌دهد، اما در سال 2140، این میزان به 100 درصد افزایش خواهد یافت.
پیش‌بینی آینده بیت کوین
بیت کوین هرگز تمام نمی‌شود، چون تاکنون بیش از 18 میلیون بیت کوین استخراج شده و در نهایت 21 میلیون بیت کوین در سیستم وجود خواهد داشت. با این حال، عرضه جدید در نهایت متوقف خواهد شد. این یکی از دلایلی است که سرمایه‌گذاران بیت کوین به شدت این ارز دیجیتال را تبلیغ می‌کنند. به نظر آنها، افزایش تقاضا برای بیت کوین در نهایت بر عرضه محدود غلبه می‌کند و در نتیجه قیمت‌ها را به طور تصاعدی افزایش می‌دهد.
این تفکر می‌تواند درست باشد، زیرا تعداد بیشتری از مشاغل و حتی کشورها شروع به پذیرش بیت کوین به‌عنوان یک ارز معتبر می‌کنند. به عنوان مثال، السالوادور اولین کشوری بود که بیت کوین را به‌عنوان ارز قانونی پذیرفت. با این حال، تقاضای آینده برای بیت کوین به دلیل نوسانات قیمتی آن، هنوز قطعی نیست. باید دید در سال‌های آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد و شاید تغییراتی در شبکه بلاکچین بیت کوین ایجاد شود.
سخن پایانی
سقف عرضه 21 میلیونی بیت کوین، برای کنترل تورم در نظر گرفته شده است. در غیر این صورت امکان دارد شاهد تورمی ناشی از عرضه نامحدود باشد. اما با تبدیل کردن آن به یک کالای کمیاب، قیمت ارزهای دیجیتال را افزایش داده است.
زمانی که استخراج آخرین بیت کوین به اتمام رسید، این احتمال وجود دارد که ماینرها به جای دریافت پاداش به ازای ایجاد بلوک جدید، کارمزد تراکنش‌ها را به‌عنوان منبع اصلی درآمد خود در نظر بگیرند.
توسعه کانال‌های جانبی، مانند شبکه لایتنینگ، ممکن است باعث شود که بلاکچین بیت‌کوین فقط تراکنش‌های بزرگ را انجام دهد. هویت بیت کوین هم به‌عنوان یک وسیله مبادله و ذخیره ارزش، واضح‌تر از آنچه در حال حاضر است، تعریف خواهد شد.
اما هیچکدام از این پیش‌بینی‌ها شاید درست از آب درنیاید. سرعت تحولات در اکوسیستم بیت کوین به این معنی است که پیش‌بینی دقیق آینده آن دشوار خواهد بود. به‌عنوان مثال، پروتکل این ارز دیجیتال ممکن است برای تولید بیش از 21 میلیون بیت کوین تغییر کند و یا حتی به سقف عرضه خود نرسد.
