کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال چیست؟ انواع و راه‌های در امان ماندن از آن

کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های مالکان آن ارزها است. شرایط بازارها به گونه‌ای‌ است که امنیت پلتفرم‌ها تضمین‌شده نیست و سرمایه‌ای که از حسابی خارج شود، قابلیت برگشت ندارد. به‌همین ‌دلیل دارندگان ارز دیجیتال در معرض خطر سوءاستفاده و کلاهبرداری قرار دارند.

روش‌های مختلفی برای کلاه‌برداری در این حوزه وجود دارد. برخی از آنها همان روش‌های سنتی هستند که وارد این بازار شده‌اند. اما برخی جدید و مختص بازار رمزارزها هستند. واقعیت این است که کاربران نمی‌توانند به‌تنهایی در مقابل برخی از این حملات مقاومت کنند چراکه مسئله اصلی اصلاح زیرساخت‌های بلاکچین‌ها است. اما هر مالکی برای جلوگیری و درگیر نشدن با این مسائل باید موارد احتیاط را رعایت کند.

در ادامه مقاله به بررسی بیشتر روش‌های کلاهبرداری در حوزه ارزهای دیجیتال و روش‌های درامان ماندن از آنها می‌پردازیم.

---

کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال چیست؟

---

این روزها یکی از داغ‌ترین موضوعات حوزه سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال است. ارز دیجیتال یا رمزارز یک سرمایه‌گذاری قانونی و در‌عین‌حال پر‌ریسک است. ممکن است به سرعت پول زیادی به دست آورید یا از دست دهید. اما بازار رمزارزها با خطر بزرگتری یعنی کلاهبرداری مواجه است. هکر‌ها از همه انواع حقه‌ها از هک کردن حساب‌های رمزارز تا ایجاد سکه‌های کاملا جعلی، برای دستیابی به پول شما استفاده می‌کنند. با رشد ارزهای دیجیتال، کلاهبرداری‌های دیجیتالی نیز رشد کرده است.

براساس نظر کمیسیون تجارت فدرال (FTC) در سال‌های 2020 و 2021 آمریکایی‌ها بیش از 80 میلیون دلار در اثر کلاهبرداری در سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال از دست داده‌اند.

---

انواع کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال

---

ارزهای دیجیتال، زمینه مناسبی برای کلاهبرداری محسوب می‌شود چون هم بسیار جذاب و هم گیج‌کننده است. بر اساس اطلاعات FTC این شرایط برای کلاهبرداران عالی است. با‌اینکه تمایل به سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال زیاد است، اما هنوز مردم از نحوه کار آنها شناخت کمی دارند. ادعاهای کلاهبرداران، باورپذیر به نظر می‌رسد چون سرمایه‌گذاران نمی‌دانند چه چیزی به واقعیت نزدیک است و چه چیزی نیست.

FTC مواردی که در ادامه بیان خواهد شد را به‌عنوان رایج‌ترین کلاهبرداری‌هایی می‌داند که باید مراقب آنها بود.

هک کردن

در تئوری، سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال می‌تواند امن باشد. اما در‌حقیقت، هیچ چیز کاملا امن نیست و کلاهبرداری در ارزهای بسیار مشاهده می‌شود. هکرها همواره در حال یافتن روش‌هایی برای نفوذ به بخش‌های مختلف بازار مانند صرافی‌ها، شرکت‌های استخراج و کیف پول‌های دیجیتالی که افراد، ارزهای خود را در آن ذخیره می‌کنند، هستند. از‌آنجایی‌که حساب‌های ارز دیجیتال تحت بیمه نیستند وقتی سکه‌ها از دست روند هیچ راهی برای بازگشتشان وجود ندارد. (بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟)

بزرگ‌ترین حمله هکی که تا امروز انجام شده هک وبسایت صرافی کوین‌چک (Coincheck) در سال 2018 بود که در آن هکرها حدود 500 میلیون دلار توکن دیجیتال از این صرافی در توکیو دزدیدند. مهم‌ترین احتیاط این است که همه تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نگذارید. سعی کنید همه سرمایه‌تان را در یک صرافی نگهداری نکنید.

بیشتر بخوانید: کیف پول لایت کوین

سرمایه‌گذاری‌های جعلی

گاهی کلاهبرداران برای جذب سرمایه، سایت‌های جعلی ایجاد می‌کنند. آنها برای جذب قربانیان به این سایت‌ها متدهای مختلفی دارند. معمولا قربانیان بالقوه این کلاهبرداری‌ها، از طریق شبکه‌های اجتماعی جذب می‌شوند. در برخی موارد، اکانت سلبریتی‌ها یا دوستان شخصی آنها هک می‌شود تا به وسیله آن اعتماد مردم را جلب کنند.

گاهی نیز از وبسایت‌های دوستیابی استفاده می‌کنند تا افراد باور کنند که در ارتباطات بلند‌مدت قرار گرفته‌اند. زمانی که اعتماد طرف جلب شد، مکالمات به سمت فرصت‌های ارز دیجیتال پرسود و انتقال سکه یا اعتبار برده می‌شوند.

سایت‌های سرمایه‌گذاری جعلی، وعده بازگشت پول و پاداش‌های کلان و گاهی سرمایه‌گذاری های چندلایه را پیشنهاد می‌کنند که با سرمایه‌گذاری بیشتر، بازده نیز بیشتر خواهد بود. در این حالت قربانیان متقاعد می‌شوند که به گزینه خوبی رسیده‌اند و پول واقعی خود را وارد این سیستم می‌کنند.

دربرخی موارد، این سایت‌ها برای سال‌ها، سرمایه جذب می‌کنند و به صورت دوره‌ای گزارشات ساختگی می‌فرستند تا قربانیان باور کنند سرمایه آنها در حال رشد است. اما اولین باری که قربانی سعی کند پول خود را خارج کند متوجه می‌شود که پولش از دست رفته است.

بیشتر بخوانید: کیف پول مونرو

کلاهبرداری هدیه (Giveaway Scams)

یکی دیگر از انواع کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال ، کلاهبرداری هدیه است. کلاهبرداران به‌عنوان یک سلبریتی یا سرمایه‌گذار مشهور در حوزه ارزهای دیجیتال، ظاهر می‌شوند و به افراد می‌گویند اگر رمزارز خود را بفرستند، آنها ارز دیجیتال خود را به آن اضافه می‌کنند تا سرمایه‌گذاری‌شان چند برابر شود. گاهی پیام‌های ساختگی از حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی به طوری که به نظر برسد واقعی هستند، حس اعتبار و فوریت را به طرف مقابل القا می‌کنند. این جمله افسانه‌ای که «شانس یکبار درخانه را می‌زند» باعث می‌شود فرد به‌سرعت وجه را منتقل کند و به بازگشت آن امیدوار باشد.

در واقع، هر پولی که برای آنها ارسال می‌شود به‌طور مستقیم به جیب کلاهبرداران می‌رود. طبق گزارش FTC، در مدت شش ماه کسانی که خود را ایلان ماسک معرفی کردند بیش از 2‌میلیون دلار سرمایه ارز دیجیتال کلاهبرداری کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: کیف پول ریپل

پیشنهادات شغلی ساختگی

برخی کلاهبرداران سعی نمی‌کنند افراد را متقاعد به سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال کنند. در‌عوض شغلی در ارتباط با آن پیشنهاد می‌کنند. آنها در وبسایت‌های استخدامی پیشنهادات شغلی جعلی می‌گذارند و دنبال افرادی برای استخراج، فروش آنلاین، جذب سرمایه‌گذار و یا کمک به تبدیل پول به بیت کوین هستند. گاهی کلاهبرداران بابت پیدا کردن کار از افراد هزینه می‌گیرند و سپس پول و اطلاعات آنها را می‌دزدند.

در برخی موارد، افراد را وارد کار تبدیل پول به ارز دیجیتال می‌کنند، آنها ارز دیجیتال خود را منتقل کرده اما پولی دریافت نمی‌کنند. این نوعی کلاهبرداری شبیه چک برگشتی است که اغلب افراد مسن درگیر آن می‌شوند.

بیشتر بخوانید: کیف پول پولکادات

کلاهبرداری عرضه اولیه سکه یا ICO

عرضه اولیه سکه یا ICO فرآیند راه‌اندازی یک ارز دیجیتال است. این فرصتی هیجان‌انگیز برای ورود به ارزی خواهد بود که ممکن است بیت کوین بعدی شود. سرمایه‌گذاری روی ICOها همیشه پرخطر است اما راهی برای پیش‌بینی آینده این سکه جدید وجود ندارد.

گاهی این ICO‌ها کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال هستند و سکه‌ای در کار نیست. مجرمان چیزی شبیه بیتکوین ایجاد کرده و آن را با هیاهوی زیادی عرضه می‌کنند. سپس همه پول سرمایه‌گذاران را به جیب می‌زنند. بدترین کلاهبرداری این حوزه OneCoin بود. این ارز دیجیتال ساختگی حدود 4 میلیارد یورو دزدی کرد.

گاهی نیز برخی کلاهبرداران وبسایت‌های جعلی برای ICO ایجاد می‌کنند و به کاربران دستور می‌دهند که ارزهای دیجیتال را به کیف پول مورد توافق آنها واریز کنند. گاهی خود ICO هم می‌تواند ساختگی باشد. آنها توکن‌هایی را که تحت قوانین اوراق بهادار ایالات متحده تنظیم نشده‌اند، از طریق تبلیغات می‌فروشند.

در صنعت ارزهای دیجیتال، حملات فیشینگ، اطلاعات مربوط به کیف پول‌های آنلاین را هدف قرار می‌دهد. روش کار آنها شبیه بسیاری از کلاهبرداری‌هاست. ایمیلی به صاحبان ارز فرستاده می‌شود که در ظاهر از طرف وبسایت است و از آنها می‌خواهد کلید خصوصی خود را وارد کنند. وقی هکر‌ها این اطلاعات را درخواست کند می‌توانند اطلاعات آن کیف پول را بدزدند.

بیشتر بخوانید: کیف پول اتریوم

بهترین روش جلوگیری از این نوع کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال این است که افراد قبل از سرمایه‌گذاری، درباره آن ICO تحقیق کنند. برای اطمینان از قانونی بودن ICO، وبسایت کوین‌دسک را بررسی کرده و مراقب ایمیل‌ها و پست‌های شبکه‌های اجتماعی باشند.

کیف پولهای جعلی رمزارزها

کیف پول ارز دیجیتال، روش استاندارد ذخیره ارز دیجیتال است. کیف پول رمزارزها می‌تواند یک دستگاه، نرم‌افزار یا یک سرویس باشد که صرافی‌های ارز دیجیتال آنها را ارائه می‌کنند. این کیف پول‌ها، کلیدهای دیجیتالی (مشابه رمز عبور) که برای دسترسی به سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال نیاز دارید را ذخیره می‌کند و یک امضای دیجیتال برای خرید ارزهای دیجیتال ارائه می‌دهد.

یکی از مشکلات کیف پول‌های رمزنگاری، خطر هک شدن آنهاست. اما برخی سارقان اپلیکیشن‌های جعلی کیف پول دیجیتال را به صورت آنلاین یا در فروشگاه‌های اپلیکیشن موبایل می‌فروشند. کلاهبرداران کلید اصلی این کیف پول‌های جعلی را نگه می‌دارند تا هر چه را بخواهند در آن ذخیره کنند.

بهتر است افراد برای اینکه طعمه کلاهبرداران نشوند، از کیف پول‌های امن و برتر استفاده کنند که امنیت اثبات شده دارند.

امن‌ترین سیستم این است که سرمایه‌گذاری‌های خود را در کیف پول‌های سرد که به اینترنت متصل نیستند نگه دارید. تنها وقتی می‌خواهید معامله کنید رمزارز را به کیف پول گرم که به اینترنت متصل است منتقل کنید.

بیشتر بخوانید: کیف پول کوینومی

هک کردن SIM

روش دیگر ورود هکرها به کیف پول رمز‌ارز ها دزدیدن اطلاعات آن از طریق تلفن همراه است. این کلاهبرداری نام‌های مختلفی مثل هک SIM یا سیم‌کارت، تعویض سیم‌کارت یا دزدی سیم‌کارت دارد.

هکرها شماره تلفن فرد را به تلفن جدیدی انتقال می‌دهند. به‌این‌ترتیب فرد می‌تواند از آن تلفن برای بازنشانی رمز عبور استفاده کند. سپس با این رمز عبور جدید، به کیف پول دسترسی پیدا کرده و حساب را خالی می‌کنند. از‌آنجایی‌که تراکنش‌های ارز دیجیتال قابل برگشت نیستند، روشی برای بازگشت پول وجود نخواهد داشت.

یک روش جلوگیری از هک SIM، قرار دادن PIN منحصر‌بفرد و سوالات امنیتی برای حساب موبایل است. اما بهترین روش این است که شماره موبایلتان را به کیف پولتان متصل نکنید. بلکه برای دریافت کدهایی که به صورت پیامک برای احراز هویت ارسال می‌شوند یک برنامه موبایل مانند Authy یا Google Authenticator را بکار ببرید. همچنین برای تنظیمات اولیه از شماره تلفن ثابت یا شماره رایگان گوگل وویس استفاده کنید.

بدافزار سرقت بیت کوین

یکی از روش‌هایی که هکرها برای نفوذ به حساب‌ها و کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال دارند نصب بدافزار (نرم‌افزارهای آسیب‌رسان) روی رایانه افراد است. بدافزارها انواع مختلفی دارند از جمله ویروس‌هایی که آسیب می‌رسانند، نرم افزارهای جاسوسی که اطلاعات را می‌دزدند و باج‌افزارهایی که بر تلفن مسلط می‌شوند.

بسیاری از بدافزارها به صورت خاص با هدف سرقت ارز دیجیتال طراحی شده‌اند. این برنامه‌ها اطلاعات ورود به حساب را گرفته، کل کیف پول را سرقت می‌کنند، یا اینکه زمانی که فرد در میانه یک معامله است وارد حسابش می‌شوند.

برای حفاظت از کامپیوترتان در مقابل این بد‌افزارها، موارد احتیاط عمومی را رعایت کنید. از برنامه آنتی‌ویروس مناسب به‌علاوه فایر‌وال برای پایش داده‌های ورودی و خروجی استفاده کنید. رمزهای قوی و برنامه‌های مدیریت رمز داشته باشید.  به‌علاوه، برخی از اقدامات احتیاطی اضافی را برای تراکنش‌های رمزنگاری خود در نظر بگیرید. به عنوان مثال، از VPN (شبکه خصوصی مجازی) برای مخفی نگه داشتن ارتباط واقعی اینترنت خود استفاده کنید.

اگر می‌خواهید واقعا امن بمانید، باید یک کامپیوتر اختصاصی و جداگانه داشته باشید که با آن کاری به جز ورود به حساب ارز دیجیتال خود انجام ندهید.

راگ پول DeFi

این حمله آخرین نوع کلاهبرداری در بازار رمزارزهاست. امور مالی توزیع شده یا DeFi ، تراکنش‌های مالی را راحت‌تر می‌کند. اخیرا امور مالی توزیع‌شده تبدیل به یک نوآوری در اکوسیستم ارزهای دیجیتال شده است. با این حال، توسعه پلتفرم‌های DeFi با مشکلات خاص خود همراه بوده و سرمایه برخی افراد از بین رفته است. در این نوع کلاهبرداری، توسعه‌دهندگان، به‌ناگاه پروژه را رها کرده و پول‌ها را به جیب می‌زنند. این عمل که با عنوان راگ پول شناخته می‌شود به دلیل کاربرد گسترده DeFi رایج شده است.

---

چطور از کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال در امان باشیم؟

---

تشخیص کلاهبرداری

همه روش‌هایی که کلاهبرداران استفاده می‌کنند جدید نیست. آنها موارد قدیمی را وارد حوزه ارز دیجیتال کرده‌اند. ب‌عنوان مثال در قالب مقامات دولتی یا تامین اجتماعی وارد شده و شما را متقاعد می‌کنند که به دولت بدهکارید و از این طریق مبلغی به صورت ارز دیجیتال دریافت کنند.

در موارد دیگر، کلاهبرداران ادعا دارند درصورتی‌ که پولی به صورت ارز دیجیتال پرداخت نکنید اطلاعات، عکس‌ها و ویدئو‌های شما را افشا می‌کنند. تنها چیزی که در این کلاهبرداری‌ها جدید است این است که کلاهبرداران خواهان پرداخت به صورت ارز دیجیتال هستند. آنها این روش را ترجیح می‌دهند چون غیرقابل‌ردیابی و غیرقابل‌بازگشت است.

دیگر نشانه‌های کلاهبرداری رمزارزها، مشابه سایر کلاهبرداری‌های مالیست. مواردی مثل بازگشت سود زیاد با ریسک کم، پیشنهاد پول رایگان یا مبهم بودن شرایط سرمایه‌گذاری می‌تواند علامت هشدار باشد.

اقدامات احتیاطی

برای در امان ماندن از کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال، قبل از سرمایه‌گذاری، درباره آن شرکت و ارز دیجیتال، تحقیق کنید. سعی کنید نام شرکت را همراه کلماتی مثل کلاهبرداری، شکایت، بازبینی یا موارد مشابه جستجو کنید تا از تجربیات دیگران با خبر شوید.

اگر هم‌اکنون سرمایه خود را طی کلاهبرداری از دست داده‌اید باید بدانید که شانس برگرداندن آن کم است. با‌این‌حال می‌توانید آن را گزارش کنید تا دیگران در امان بمانند. می‌توانید آنها را به سازمان‌هایی مانند FTC و SEC (کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا) یا صرافی که از آن برای کلاهبرداری استفاده شده، گزارش کنید.

---

جمع بندی

---

همانطور که توجه به ارزهای دیجیتال افزایش می‌یابد، علاقه به کلاهبرداری در ارزهای دیجیتال هم بیشتر می‌شود. احتمال دارد علاوه بر جرائمی که اینجا نقل شده‌اند، موارد دیگری هم وجود داشته باشند. کلاهبرداران ممکن است کلاهبرداری سایر حوزه‌ها مثل خدمات و مالیات را با ارزهای دیجیتال پیوند بزنند. هر زمان ممکن است مورد جدیدی پیش بیاید که پیش‌بینی نشده باشد.

بهترین روش حفاظت از خود در برابر این کلاهبرداری‌های نوظهور این است که از آنها اگاه باشید. برای شروع تا آنجا که می‌توانید درباره این مسئله اطلاعات بدست آورید. این به شما کمک می‌کند شکل‌های جدید کلاهبرداری را هم بشناسید. همچنین در هنگام سرمایه‌گذاری روی ارز دیجیتال، اقدامات احتیاطی را انجام دهید. امن نگه داشتن حساب کاربری ارز دیجیتال نیز بسیار مهم است. سعی کنید از گذرواژه‌های امن استفاده کنید. مراقب ویروس‌ها باشید. ارز دیجیتال خود را در کیف پول امن نگه دارید و چند نسخه از کلید‌ها داشته باشید تا به راحتی بتوانید به آنها دسترسی پیدا کنید.