قبل از اینکه به پرسش فین تک چیست پاسخ دهیم، بهتر است بدانید با اینکه امروزه، استفاده از اپلیکیشن‌های پرداخت، دریافت بیمه آنلاین یا جذب سرمایه‌گذاران برای یک پروژه به صورت اینترنتی برای بسیاری عادی شده، اما شرایط همیشه هم به این سادگی نبوده است. قبلا برای پرداخت یک قبض تلفن باید به‌صورت حضوری به یک بانک مراجعه می‌کردید تا قبض شما پرداخت می‌شد.
این روزها با استفاده از فناوری فین تک می‌توانید در چند دقیقه پرداخت‌های خود را به‌صورت غیر حضوری و تنها با یک تلفن همراه هوشمند انجام دهید. پس می‌توانیم بگوییم که فین تک تحول بزرگی در خدمات مالی محسوب می‌شود.
در این مطلب از کیوسک آکادمی، به مفهوم و کاربردهای فین تک (فناوری مالی) که زندگی را برای همه ما آسان‌تر کرده، می‌پردازیم. (لینک پیشنهادی: خرید ارز دیجیتال)
مطالعه بیشتر: ارز دیجیتال چیست؟
فناوری مالی یا فین تک چیست؟
فناوری مالی یا فین تک (Fintech)، همان تکنولوژی‌هایی است که باعث ارتقا و افزایش سرعت در خدمات مالی می‌شوند. ایده اصلی فین تک این است که شرکت‌ها، صاحبان کسب‌و‌کار و مصرف‌کنندگان بتوانند فعالیت‌های مالی را به صورت بهتر و ساده‌تری مدیریت کنند. به زبان ساده، همه نرم‌افزارهای مالی مثل اپلیکیشن‌های پرداخت، دریافت بیمه، وام و بانکداری در حوزه فین تک قرار می‌گیرند و افراد می‌توانند با نصب این نرم‌افزارها در کامپیوتر یا تلفن‌های همراه هوشمند، با سرعت و سادگی بیشتری، امور مالی خودشان را انجام دهند.
فین تک(Fintech) از ترکیب دو کلمه فناوری (technology) و مالی (financial) ایجاد شده است.کلمه فین تک برای نخستین بار در اوایل قرن بیست و یکم به‌کار گرفته شد و به همان سیستم‌هایی اشاره داشت که در موسسات مالی و بانک‌ها استفاده می‌شد. البته هیچ چیز جلودار پیشرفت فین تک نبود و این تکنولوژی از آن زمان، تغییرات چشمگیری را تجربه کرد.
فین تک در سال‌های اخیر در مسیر ارائه سرویس‌های مشتری‌محور حرکت کرده است. این روزها، فین تک شامل بخش‌ها و صنایع دیگری مثل آموزش، خرده‌فروشی، تامین بودجه، سازمان‌های غیر انتفاعی و بخش سرمایه‌گذاری است. فین تک همچنین شامل توسعه و استفاده از رمز ارزهایی مثل بیت کوین می‌شود.
مطالعه بیشتر: درآمدزایی از ارزهای دیجیتال
مفهوم فین تک چیست ؟
اگر بخواهیم در مقیاس گسترده مفهوم فین تک را بررسی کنیم، باید بگوییم که هر نوآوری در زمینه تراکنش‌های مالی کسب و کارها از جمله ساخت ارز دیجیتال، در این حوزه قرار می‌گیرند. با بروز انقلاب فناوری اینترنت و تلفن‌های هوشمند، فین تک نیز به‌طور چشمگیری توسعه یافته است. فین تک که زمانی به کامپیوترهای مستقر در بانک‌ها و موسسات مالی گفته می‌شد، حالا طیف وسیعی از فعالیت‌های مالی شخصی و تجاری را شامل می‌شود.
این روزها، فعالیت‌های مالی مختلفی مثل انتقال پول، سپرده‌گذاری یک چک در حساب با استفاده از تلفن هوشمند، ثبت درخواست آنلاین برای دریافت اعتبار از بانک، تامین سرمایه برای یک استارتاپ جوان و مدیریت سرمایه بدون دخالت یک موسسه، همگی در صنعت فین تک قرار می‌گیرند.
مطالعه بیشتر: دارایی دیجیتال چیست؟
فین تک چگونه کار می‌کند و چه بخش‌هایی دارد؟
نجوه کار فین تک چیست ؟ فین تک دارای بخش‌های زیادی است که عملکرد هر یک از این بخش‌ها با بخش دیگر تفاوت دارد. برخی از جدیدترین بخش‌های فین تک شامل استفاده از الگوریتم‌های ماشین لرنینگ (machine learning) می‌شود. ماشین لرنینگ، یک سری از الگوریتم‌های ریاضیاتی است که با جمع‌آوری و پردازش داده‌های یک کسب و کار، می‌تواند آن را بهینه‌سازی کند.
بخش‌های جدید دیگری که در زمینه فین تک قرار می‌گیرند عبارت‌اند از: فناوری بلاک چین و علم داده که می‌تواند همه داده‌های مربوط به ریسک‌های اعتباری را پردازش کند.
ممکن است با شنیدن نام فین تک، تصور کنید که همه بخش‌های این حوزه شامل استارتاپ‌ها می‌شود؛ با این حال، بانک‌های بزرگ و موسسات مالی سنتی نیز هر روز، از خدمات مالی حوزه فین تک برای اهداف خود استفاده می‌کنند.
در ادامه، به این موضوع می‌پردازیم که بخش‌های مختلف فین تک چیست تا متوجه شوید که فناوری مالی چگونه توانسته ضمن ایجاد برخی از استارتاپ‌های نوآورانه در حوزه مالی، فعالیت بانک‌ها و موسسات مالی سنتی را هم بهبود دهد.
بانکداری
بانکداری همراه (اپلیکیشن‌های بانکی در گوشی‌های هوشمند)، بزرگ‌ترین بخش از صنعت فین تک است. در دنیای امور مالی شخصی، مشتریان، هر روز درخواست بیشتری برای دسترسی آنلاین به حساب بانکی دارند. اغلب بانک‌ها، نوعی از اپلیکیشن را برای دسترسی مشتریان خود به خدماتشان ارائه می‌دهند. نئوبانک‌ها، ترکیبی از بخش نوآورانه فین تک با بخش سنتی آن هستند.
اما نئوبانک چیست؟ نئوبانک‌ها، همان بانک‌های سنتی هستند و همه خدماتی که توسط یک بانک به مشتریانش ارائه می‌شود را انجام می‌دهند؛ با این تفاوت که این بانک‌ها به صورت فیزیکی وجود ندارد. نئوبانک‌ها خدمات مختلفی مثل ارائه چک، پرداخت وام و اعتبار و خدمات پرداختی را در قالب یک پلتفرم آنلاین در اختیار افراد قرار می‌دهند.
مطالعه بیشتر: فیشینگ ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال و بلاک چین
بلاک چین که ارزهای دیجیتال با استفاده از آن ساخته می‌شود، یک فناوری نوین است که به‌طور موازی با فین تک متولد شد. اگرچه فناوری بلاک چین بسیار پیچیده‌تر و نوپاتر از فین تک است، می‌توان در برخی از پروژه‌ها از هر سه مورد فین تک، بلاک چین و رمز ارزها به طور مشترک استفاده کرد.
برای اطلاع از قیمت ریپل و خرید ریپل روی کیوسک حساب کنید.
سرمایه‌گذاری و پس‌انداز
فین تک موجب تحولات عظیمی در تعدادی از اپلییکشن‌های سرمایه‌گذاری و پس‌انداز شده است. حالا بیشتر از هر زمان دیگری، موانعی که قبلا در مسیر سرمایه‌گذاری وجود داشتند با استفاده از پلتفرم‌هایی مثل رابین‌هود (Robinhood)، استش (Stash) و آکرونز (Acorns) از بین رفته‌اند. با اینکه رویکرد تجاری در هر یک از این پلتفرم‌ها متفاوت است، در همه آن‌ها می‌توانید با کمترین مبلغ دلاری، در پروژه دلخواهتان سرمایه‌گذاری کنید.
ماشین لرنینگ و تریدینگ
در این بخش با استفاده از الگوریتم‌های ریاضیاتی در بازارهای مالی، قادر خواهید بود که پیش‌بینی تقریبی از قیمت دارایی‌ها در آینده داشته باشید و بر همین اساس بتوانید استراتژی معاملاتی خود را تعیین کنید. ماشین لرنینگ، نقش بسیار مهمی را در صنعت فین تک ایفا کرده است. قدرت این هوش مصنوعی در توانایی آن برای پردازش حجم بالایی از داده‌ها نهفته است و می‌تواند ریسک‌ها و فرصت‌ها را در بازار مالی پیش‌بینی کند.
پرداخت
انتقال پول به گوشه و کنار جهان، همان چیزی است که فین تک در آن استاد است. برای نمونه، پلتفرم ونمو (Venmo)، یکی از محبوب‌ترین بسترهای پرداخت دیجیتال در سراسر جهان است. شرکت‌های پرداخت آنلاین توانسته‌اند تا تحولات عظیمی را در کسب و کارها رقم بزنند. این روزها می‌توانید در چند ثانیه، پول‌تان را به هر گوشه از جهان ارسال کنید. علاوه بر ونمو، شرکت‌های پی‌پال (Paypal)، استرایپ (Stripe) و اسکوئر (Square) نیز از پلتفرم‌های محبوب پرداخت محسوب می‌شوند.
وام‌دهی
فین تک توانسته تا ارزیابی ریسک و روند تایید اعتبار را ساده‌سازی و تسریع کند. میلیاردها نفر در سراسر جهان، حالا می‌توانند با استفاده از تلفن‌های همراه خودشان، درخواست دریافت وام ثبت کنند. از این رو، با پردازش داده‌ها، امکان مدل‌سازی بهتری در مورد ارزیابی ریسک برای اعطای وام به‌وجود آمده و افرادی که در مناطق محروم‌تری از جهان زندگی می‌کنند، قادر به دریافت وام هستند.
همچنین، مشتریان می‌توانند برای دریافت گزارش‌های اعتباری، چند بار در سال درخواست دهند. به این ترتیب، همه چیز به‌طور شفاف و در کمترین زمان در اختیار مشتریان خواهد بود. محبوب‌ترین پلتفرم‌های وام‌دهی عبارت‌اند از : تالا (Tala)، پتال (Petal) و کردیت کارما (Credit Karma).
بیمه
یکی از مهم‌ترین زمینه‌های فین تک، بیمه است. البته، بیمه یکی از صنایعی است که با سرعت کمی در حال تطبیق با فناوری‌های نوین است. به همین دلیل است که بسیاری از استارتاپ‌های حوزه فین تک در حال همکاری با موسسات سنتی بیمه‌گذار هستند تا سرعت بیشتری در فرایند‌های توسعه کسب و کارهای صنعت بیمه ایجاد شود. بیمه سیار خودرو یکی از همین نوآوری‌های فین تک است که روح تازه‌ای به صنعت بیمه بخشیده است و هر روز نیز تعداد این نوآوری‌ها افزایش می‌یابند.
مطالعه بیشتر: تفاوت توکن و کوین چیست؟
چشم‌انداز فین تک چیست ؟
استارتاپ‌های حوزه فین تک توانسته‌اند در سال‌های اخیر، ده‌ها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جذب کنند. اغلب استارتاپ‌های جدید فین تک در آمریکای شمالی راه‌اندازی شدند و آسیا نیز در رتبه دوم قرار گرفت. البته با توجه به گزارش‌های موسسه تحلیلی سی‌بی اینسایتس (CB Insights)، ممکن است در آینده نزدیک، آسیا بتواند رتبه یک را از آمریکای شمالی بگیرد.
برخی از فعال‌ترین حوزه‌های نوین در صنعت فین تک عبارت‌اند از:
رمز ارزها و پول دیجیتال
انواع رمزارزها را در مقالات قبلی کیوسک باهم مرور کردیم و در این مقاله نیازی به توضیح و معرفی انواع آن نیست،. برای یادآوری دوباره سری به این مقالات بزنید.
فناوری بلاک چین
شامل بلاک چین اتریوم و فناوری دفتر کل توزیع‌شده (distributed ledger) که داده‌ها را روی شبکه‌ای از هزاران کامپیوتر ذخیره و پردازش می‌کند و هیچ کنترل‌کننده مرکزی برای آن وجود ندارد
قراردادهای هوشمند
شامل برنامه‌های کامپیوتری و اغلب بر بستر بلاک چین هستند و می‌توانند یک فرایند خودکار را به‌صورت بدون نظارت یک نهاد مرکزی اجرا کنند.
ربات‌های مشاور یا ربات‌های تحلیلگر
همان الگوریتم‌های ریاضی هستند که می‌توانند با پیش‌بینی قیمت یک دارایی، بهترین فرصت را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهند.
امنیت سایبری
با توجه به افزایش سطح جرائم اینترنتی، استارتاپ‌های جدیدی وارد حوزه امنیت سایبری شده‌اند تا امنیت داده‌ها و تراکنش‌ها را ارتقا دهند.
با ما همراه باشید تا در ادامه، انواع کاربران حوزه فین تک را بشناسیم.
مطالعه بیشتر: حد ضرر چیست
کاربران فین تک چه کسانی هستند؟
همه کاربران فین تک را می‌توانیم در چهار دسته قرار دهیم که عبارت‌اند از:
- B2B (مدل کسب و کار به کسب و کار) برای بانک‌ها
- B2B برای معاملات و همکاری‌های بین بانک‌ها و کسب‌و‌کارهای مشتری آن‌ها
- B2C (مدل کسب و کار به مصرف‌کننده) برای همه کسب‌و‌کارهای کوچک
- مصرف‌کننده‌گان (consumers)
ترندهای جدید فین تک مثل بانکداری همراه، داده‌ها، تحلیل‌های داده دقیق‌تر و تمرکز زدایی در دسترسی به امکانات، باعث می‌شود تا فرصت‌های متعددی برای همه چهار دسته از کاربران صنعت فین تک ایجاد شود.
مثلا برای کاربرانی که در دسته مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرند، هرچقدر جوان‌تر باشید، احتمالا درک بهتری از فین تک و کارکردهای آن خواهید داشت. در حقیقت فین تک‌هایی که مصرف‌کنندگان، مشتری آن‌ها هستند، کاربران هدف خود را نسل جوان‌تر و میان‌سال قرار داده و توانسته‌اند مشتریان زیادی را هم جذب کنند. در مقابل، فین تک نمی‌تواند چندان جذابیتی برای سالمندان داشته باشد، چراکه مشکل آن‌ها را بر طرف نمی‌کند.
در مورد تاثیر فین تک بر کسب و کارها یا استارتاپ‌ها نیز بهتر است بدانید که پیش از ظهور فین تک، مالک یا بنیان‌گذار یک شرکت باید برای تامین بودجه یا سرمایه لازم، درخواست خود را به یک بانک ارائه می‌داد. حالا با استفاده از پلتفرم‌های فین تک، استارتاپ‌ها می‌توانند به‌سادگی در کوتاه‌ترین زمان، سرمایه لازم را از طریق پلتفرم‌های آنلاین جذب کنند.
مطالعه بیشتر: شت کوین چیست
آیا فین تک امن است؟
یکی از تغییراتی که فین تک در دنیای خدمات مالی ایجاد کرده، جذب اعتماد مشتریان است. براساس گزارش فوربز (forbes)، 68 درصد از افرادی که در نظرسنجی این رسانه اقتصادی مطرح شرکت کرده‌اند، ترجیح می‌دهند از خدمات مالی استفاده کنند که توسط موسسات غیر سنتی مثل بانک‌ها، ساخته شده‌اند. به‌علاوه، 89 درصد از کسب و کارهای کوچک و متوسط ابراز تمایل کرده‌اند که به تبادل اطلاعات با شرکت‌های فین تک بپردازند.
شرکت‌ها دیگر نیازی ندارند تا مجوزهای وال‌استریت را برای تبادل اطلاعات با کسب و کارهای دیگر یا مشتریان دریافت کنند.
البته باید منتظر ماند و دید که آیا این جذب اعتماد پایدار خواهد بود یا اینکه منافع فین تک می‌تواند بیشتر از تهدیدات آن باشد؟ این موضوع را در نظر داشته باشید که استفاده از فین تک‌های جدید که اغلب آن‌ها نیز تحت مقررات مشخصی فعالیت نمی‌کنند، می‌تواند ریسک‌هایی را به‌همراه داشته باشد.
هنوز هم در صنعت مالی، اجماعی وجود ندارد که بگوید استفاده از فین تک هیچ‌گونه ریسکی را درپی نخواهد داشت. البته، با توجه به گستردگی فعالیت‌های فین تک، قرار هم نیست به این زودی، تحت نظارت مشخصی قرار بگیرد.
مطالعه بیشتر: هودل چیست ؟
سخن پایانی
فین تک می‌تواند به صورت خودکار، پول و دارایی شما را مدیریت کند. اما فین تک چیست؟ فین تک همان فناوری‌های جدیدی است که در خدمات مالی استفاده می‌شوند و صنعت مالی را به‌طور کامل متحول ساخته‌اند. حتما تجربه پرداخت آنلاین با یک اپلیکیشن موبایلی یا خرید و صدور آنلاین و لحظه‌ای بیمه خودرو را داشته‌اید، حتی اگر یک معامله‌گر در بازارهای مالی باشید، احتمالا از اپلیکیشن‌های مدیریت سبد دارایی (پرتفوی) استفاده کرده‌اید.
همه این موارد که زندگی روزمره را برای افراد ساده‌تر کرده و امکان مدیریت پول‌شان را فراهم می‌کنند، از پلتفرم‌های حوزه فین تک محسوب می‌شوند.
البته، فین تک محدود به همین بخش‌ها نیست و در بسیاری از فناوری‌های نوین دیگر مثل بلاک چین و ارزهای دیجیتال یا ربات‌های معامله‌گر بازارهای مالی کاربرد دارد. کاربران فین تک، طیف گسترده‌ای از موسسات مالی، کسب‌و‌کارها و افراد هستند و هر روز نیز به تعداد مشتریان فین تک افزوده می‌شود.
با اینکه بسیاری از شرکت‌های فین تک هنوز تحت نظارت و مقررات خاصی قرار ندارد و ممکن است ریسک‌هایی را برای مشتریان به همراه داشته باشند. بدون تردید می‌توان گفت با توجه به رشد روز افزون استفاده از اینترنت، آینده روشنی پیش روی صنعت فین تک خواهد بود.
