با توجه به اینکه پروژه‌های زیادی در صنعت ارزهای دیجیتال وجود دارد و بسیاری از آن‌ها توکن‌های خاص خود را راه‌اندازی کرده‌اند؛ منطقی است که حداقل بعضی از آن‌ها کم‌ارزش یا بی‌ارزش شوند. از طرفی، توسعه‌دهندگان بعضی از ارزهای دیجیتال هم بعد از انتشار آن‌ها متوجه می‌شوند باید عرضه این توکن‌ها را تغییر بدهند تا قیمت‌شان رشد کند. این جا است توکن سوزی (Token Burning) وارد می‌شود. توکن سوزی مفهوم نه چندان جدیدی است که به رشد قیمت ارزهای دیجیتال کمک می‌کند و اهمیت زیادی دارد. در ادامه بیشتر با این مفهوم آشنا می‌شویم. (لینک پیشنهادی: خرید ارز دیجیتال)
مطالعه بیشتر: ارز دیجیتال چیست؟
توکن سوزی چیست؟
توکن سوزی به معنی حذف توکن‌های در گردش یا توزیع‌شده یک ارز دیجیتال است. منظور از سوزاندن این است که توکن‌های موردنظر به یک آدرس عادی یا یک آدرس غیرقابل‌دسترس فرستاده می‌شود که هیچ کس نمی‌تواند آن را مدیریت یا کنترل کند. در بیشتر موارد، از آدرس‌های غیرقابل‌دسترس استفاده می‌شود تا شخص یا ارگان خاصی نتواند از آن‌ها استفاده کند.
این اتفاق شبیه به زمانی است که شخصی توکن‌های موردنظر را به آدرسی می‌فرستد که اصلاً وجود ندارد. این توکن به‌طور کامل گم می‌شوند و هرگز قابل‌استفاده نیستند. حواستان باشد که توکن سوزی فقط توسط صادرکننده‌های ارزهای دیجیتال انجام می‌شود و فقط هم مخصوص توکن‌هایی است که خود صادرکننده‌ها آن‌ها را نگهداری می‌کنند.
توکن سوزی در اکثر مواقع بعد از عرضه اولیه (ICO) انجام می‌شود. در ICOها، صادرکننده‌ها مشخص می‌کنند که چه مقدار توکنی صادر خواهند کرد؛ اما آن‌ها ممکن است نتوانند تمام توکن‌های صادرشده را به فروش برسانند. در چنین شرایطی، آن‌ها توکن‌های باقی‌مانده را می‌سوزانند. با توجه به اینکه فرآیند بلاک چین کاملاً شفاف است، هر شخصی با استفاده از شناسه تراکنش‌های (TXID) صادرکننده‌ها می‌تواند تایید کند که ادعای صادرکننده‌ها صحت دارد یا خیر.
شناسه تراکنش‌ها هش تراکنش‌ها هم نامیده می‌شود و برای شناسایی تراکنش‌های بلاک چینی از آن‌ها استفاده می‌گردد. این فرآیند تضمین می‌کند که هیچ کس دیگر نمی‌تواند از توکن‌های سوخته‌شده استفاده کند. گفتنی است که توکن‌سوزی ممکن است مدت‌ها بعد از ICOها رخ دهد. در چنین مواقعی، صادرکننده‌ها معمولاً قصد دارند با کاهش عرضه در گردش ارزهای دیجیتال قیمت آن‌ها را افزایش دهند. در ادامه، این مسائل را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
مطالعه بیشتر: انواع ارزهای دیجیتال حاضر در بازار رمز ارزها
چرا توکن سوزی انجام می‌شود؟
دلیل اصلی توکن سوزی، بهبود ارزش توکن‌هایی است که هنوز در گردش هستند. عرضه اکثر ارزهای دیجیتال ثابت است و صادرکننده‌ها تعداد توکن‌های در گردش آن‌ها را هم اعلام می‌کنند. بنا بر قانون عرضه و تقاضای اقتصاد، اگر عرضه در گردش یک ارز دیجیتال کاهش یابد؛ قیمت آن رشد می‌کنند. در نتیجه، اگر تقاضای یک توکن ثابت بماند و عرضه در گردش آن (از طریق توکن سوزی) کاهش یابد، قیمت این ارز دیجیتال باید رشد کند.
نکته قابل‌توجه این است وقتی ارزهای دیجیتال یا هر کالای دیگری کمیاب‌تر می‌شوند، ارزش آن‌ها بیشتر می‌شود. با این حال، باید به این مسئله دقت کنید که صرفاً توکن سوزی تضمین نمی‌کند قیمت ارزهای دیجیتال صد در صد افزایش می‌یابد. صرف نظر از تعداد توکن‌های در گردش، ارزش ارزهای دیجیتال به عوامل مختلفی مثل عرضه و تقاضا و میزان پذیرش و کاربرد آن‌ها بستگی دارد.
مطالعه بیشتر: سوشال توکن
برای اطلاع از قیمت مونرو و خرید مونرو روی کیوسک حساب کنید.
انواع توکن سوزی در ارزهای دیجیتال
توکن سوزی ارزهای دیجیتال به ۵ دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از:
- سوزاندن توکن‌ها بعد از ICO
- سوزاندن توکن‌های در گردش (ارزهای دیجیتالی مثل وی چین و ترون از این روش استفاده می‌کنند)
- سوزاندن توکن‌های خارج از گردش (ارزهای دیجیتالی مثل ایاس و استلار از این روش استفاده می‌کنند)
- سوزاندن توکن‌ها به‌صورت هزینه گس (ارزهای دیجیتالی مثل ریپل و اتریوم از این روش استفاده می‌کنند)
همان طور که گفته شد، سوزاندن توکن‌ها بعد ICO معمولاً برای توکن‌هایی انجام می‌شود که در ICO فروخته نشده‌اند. تفاوت بین سوزاندن توکن‌های در گردش و خارج از گردش اساساً به این مسئله مربوط می‌شود که آیا توکن‌های سوزانده‌شده می‌توانند به عرضه در گردش برگردند یا خیر. سوزاندن توکن‌ها به‌صورت هزینه گس در کد شبکه‌ها ثبت می‌گردد و همراه با هر تراکنش مقدار کمی از ارزهای دیجیتال سوزانده می‌شود.
در مورد توکن‌سوزی برای مثال می‌توان به ارز دیجیتال لونا اشاره کرد که ۸۸.۷ میلیون توکن از آن در سال ۲۰۲۱ سوازنده شد. اتریوم نیز بعد از اجرای طرح «EIP 1559» با استفاده از روش هزینه گس و به‌صورت آنی توکن‌های خود را می‌سوزاند.
مطالعه بیشتر: میم کوین چیست
مزایا و معایب توکن سوزی چیست؟
از بین مزایای توکن سوزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| مزایا | توضیحات |
|---|---|
| مهار تورم | مهم‌ترین مزیت توکن سوزی این است که به مهار تورم ارزهای دیجیتال کمک می‌کند. وقتی که عرضه در گردش ارزهای دیجیتال افزایش می‌یابد، ارزش ارزهای دیجیتال به دلیل عرضه بیش از حد کاهش می‌یابد. سوزاندن توکن‌ها تعداد معینی از توکن‌ها را از گردش خارج می‌کند که با حفظ ارزش توکن‌های باقی‌مانده، از از دست رفتن ارزش آن‌ها جلوگیری می‌نماید. |
| حفظ ارزش ارزهای دیجیتال | همان طور که قبلا ذکر شد، توکن سوزی می‌تواند به حفظ یا افزایش ارزش یک ارز دیجیتال کمک کند. با کاهش تعداد توکن‌های در گردش و ثابت ماندن تقاضا برای توکن‌های باقی‌مانده، قیمت ارزهای دیجیتال افزایش می‌یابد. بسیاری از پروژه‌ها توکن سوزی خود را در مقیاس بزرگ انجام می‌دهند و با تبلیغات زیاد، سعی می‌کنند تقاضای آن را افزایش دهند. این مسئله علی‌الخصوص به نفع سرمایه‌گذارانی است که به‌طور قابل‌توجهی روی چنین ارزهای دیجیتالی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. |
از بین معایب توکن سوزی هم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| معایب | توضیحات |
|---|---|
| حذف دائمی توکن‌ها | یکی از اشکالات عمده توکن سوزی این است که ارزهای دیجیتال را برای همیشه از گردش خارج می‌کنند. اگر ارز دیجیتال عرضه ثابتی داشته باشد و تقاضای آن در آینده به‌طور قابل توجهی افزایش یابد، کاهش عرضه در گردش ممکن است توانایی آن را برای پاسخگویی به این تقاضا محدود کند. |
| حجم زیاد | یکی دیگر از مسائل مربوط به توکن سوزی این است که باید تعداد قابل‌توجهی از توکن‌ها را از گردش خارج کند تا تأثیر قابل‌توجهی بر ارزش دارایی موردنظر داشته باشد. دستیابی به چنین هدفی می‌تواند دشوار باشد؛ به خصوص برای پروژه‌هایی که عرضه محدودی دارند یا جامعه فعالی برای انجام تبلیغات لازم را ندارند. |
مطالعه بیشتر: توکن‌های مثلی
الگوریتم اثبات سوزاندن چیست و چه ارتباطی با توکن‌سوزی دارد؟
الگوریتم اثبات سوزاندن (Proof of Burn) که به اختصار «PoB» نوشته می‌شود، یک نوع الگوریتم اثبات اجماع است که در آن، ماینرها با سوزاندن بعضی از توکن‌های خود اثبات کار موردنیاز را انجام می‌دهند. هر چقدر که یک ماینر توکن‌های بیشتری بسوزاند، اثبات بیشتری انجام می‌دهد و احتمال اینکه برای تایید یک بلاک انتخاب شود؛ بیشتر می‌شود. این نوع اجماع به انرژی زیادی نیاز دارد؛ اما در عوض، امنیت کم‌تری خواهد داشت، زیرا مهاجمان راحت‌تر می‌توانند با سوزاندن توکن‌های زیاد کنترل شبکه را در دست بگیرند. با ما در کیوسک آکادمی همراه باشید.
مطالعه بیشتر: وی چین چیست
پرسش‌های متداول
توکن سوزی به معنی حذف توکن‌های در گردش یا توزیع‌شده یک ارز دیجیتال است. منظور از سوزاندن این است که توکن‌های موردنظر به یک آدرس عادی یا یک آدرس غیرقابل‌دسترس فرستاده می‌شود که هیچ کس نمی‌تواند آن را مدیریت یا کنترل کند.
توکن سوزی باعث کنترل تورم ارزهای دیجیتال و افزایش قیمت آن‌ها می‌شود. با این وجود، چنین فرآیندی توکن‌ها را برای همیشه حذف می‌کند و برای تاثیرگذاری، به حجم زیادی نیاز دارد.
ارزهای دیجیتال زیادی از روش‌های مختلف توکن سوزی استفاده می‌کنند. در این مورد، برای مثال می‌توان به شیبا اینو، بایننس کوین و اتریوم اشاره کرد.
