توکنومیک چیست؛ آیا هر ارز دیجیتالی ارزش سرمایهگذاری را دارد؟
از سال 2020 تا کنون، شاهد محبوبیت روزافزون ارزهای دیجیتال هستیم. با توجه به علاقه بسیاری از سرمایهگذاران به رمز ارزها، مروری بر پرسش «توکنومیک چیست» میتواند برای افراد زیادی مفید باشد.
سال 2020 بازارهای مالی در سراسر جهان به دلیل همه گیری کووید-19 سقوط کردند. با این حال، در آن سال فضای کریپتو با جهش و رشد بسیار روبهرو شد، چون تعداد زیادی از سرمایهگذاران جدید، با ارز دیجیتال بهعنوان یک سرمایهگذاری جایگزین سودآور آشنا شدند.
اکنون در سال 2022، از آنجایی که پروژههای جدید امورمالی غیرمتمرکز (DeFi) هر روز در بخش کریپتو وارد میشوند، ممکن است برای سرمایهگذار جدید در فضای ارزهای دیجیتال تشخیص اینکه بر روی کدام رمز ارز سرمایهگذاری کند، دشوار باشد. در واقع، ممکن است این سوال برای آنها ایجاد شود که چه چیزی به یک ارز دیجیتال ارزش میدهد؟
توکنومیک ارزهای دیجیتال میتواند به شما ایده خوبی بدهد که آیا باید روی آن سرمایهگذاری کنید یا خیر. بنابراین در این راهنما تصمیم داریم به پرسش توکنومیک چیست، پاسخ دهیم و سرمایهگذاران تازهوارد در حوزه ارزهای دیجیتال را با این مفهوم آشنا کنیم. (لینک پیشنهادی: خرید ارز دیجیتال)
مطالعه بیشتر: ارز دیجیتال چیست؟
توکن چیست؟
در توکنومیک، توکنهای کریپتو، واحدهای ارزشی هستند که پروژههای مبتنی بر بلاکچین را بر روی یک شبکه، ایجاد میکنند. توکنها، مانند ارزهای دیجیتال، میتوانند مبادله شوند و ارزش مشخصی داشته باشند، اما آنها یک کلاس دارایی دیجیتال متفاوت محسوب میشوند.
برای آشنایی بیشتر در مورد توکنومیک، مهم است که در مورد انواع مختلف توکنها بدانید.
مطالعه بیشتر: درآمدزایی از ارزهای دیجیتال
دستهبندی لایهای توکنها
یکی از طبقهبندیها توکنها را به دو نوع تقسیم میکند:
- توکنهای لایه 1: توکنهای لایه 1 نشاندهنده یک بلاکچین خاص هستند و برای خدمات دیگری مانند سرمایهگذاری، ذخیرهسازی، خرید و غیره استفاده میشوند. آنها هر تراکنش را در شبکه خود تسویه میکنند.
- توکنهای لایه 2: توکنهای لایه 2 برای کمک به مقیاس برنامههای غیرمتمرکز در یک شبکه طراحی شدهاند.
دستهبندی با توجه به قابلیت تعویضپذیری
طبقهبندی محبوب دیگری نیز در بین علاقهمندان به رمزارز وجود دارد.
- توکنهای قابل تعویض: تعویضپذیری یک از ویژگیهای داراییها برای قابل تعویض بودن با توکن دیگر از همان نوع است. از این رو، توکنهای قابل تعویض آنهایی هستند که ارزش یکسانی دارند و میتوانند با یکدیگر جایگزین شوند. طلا میتواند یک نمونه بسیار خوب از یک دارایی قابل تعویض باشد، چون ارزش آن در بین کشورها یکسان است.
- توکنهای غیرقابل تعویض: از سوی دیگر، توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) منحصربهفرد هستند و ارزش یکسانی ندارند. با توکنسازی داراییهایی مانند آثار هنری، مبلمان و املاک، NFTها فرصتهای فیزیکی هستند که به صورت دیجیتال برگزار میشوند. این انقلاب جدید مالکیت دیجیتال، NFTها را در سالهای اخیر بسیار محبوب کرده است، بهطوری که بعضی از آنها با میلیونها دلار به حراج گذاشته شدهاند.
دستهبندی بر اساس کاربرد
آخرین طبقهبندی ممکن بر اساس کاربرد آنها است.
- توکنهای امنیتی: توکنهای امنیتی قراردادهای سرمایهگذاری دیجیتالی هستند که مالکیت بخشهایی از دارایی را نشان میدهند.
- توکنهای کاربردی: فعالان حوزه کرییپتو،توکنهای کاربردی را بیشتر میشناسند. این توکنها از طریق عرضه اولیه (ICO)، صادر میشوند و در سرمایهگذاری یک شبکه مفید هستند.
توکنومیک چیست؟
توکن کریپتو در واقع به معنای یک سکه رمزنگاریشده مبتنی بر یک پلتفرم بلاکچین است که میتواند با بلاکچین دیگری مبادله شود و انگیزههای زیادی را برای دارندگان توکن مورد نظر فراهم میکند.
بیایید ببینیم توکنومیک چیست؟ این اصطلاح با ترکیب دو کلمه توکن (Token) و اقتصاد (Economics) شکل میگیرد. بنابراین کلمه توکنومیک به اقتصاد یک رمز ارز اشاره دارد.
اگر میپرسید که ویژگیهای توکنومیک چیست، باید پاسخ داد که توکنومیک تمام ویژگیهای توکن رمزنگاریشده را دربر میگیرد و آن را برای سرمایهگذاران جذاب میکند. توکنومیک برای یک توکن کریپتو خاص، اغلب بهطور کامل در وایت پیپر پروژه، مورد بحث قرار میگیرد و باید به شما در درک عملکرد، هدف، خطمشی تخصیص و موارد بیشتر توکن، کمک کند.
توکنومیک شامل چه مواردی است؟
توکنومیک تمام فعالیتهایی را که به نوعی با یک سکه یا توکن سروکار دارند، شامل میشود. توکنها میتوانند توسط یک ICO ایجاد شده و سپس در صرافیهای ارزهای دیجیتال معامله شود. نمونه دیگر زمانی است که از یک سکه برای تشویق مشارکتکنندگان شبکه به منظور ایمنسازی بلاکچین استفاده میشود، مانند پروتکلهای اثبات سهام.
توکنومیک حتی میتواند شامل سوزاندن یا حذف توکن از شبکه باشد. این موضوع زمانی اتفاق میافتد که توکنها از طریق الگوریتمهای استخراج اثبات سوختن، سوزانده شده یا بهطور دیگری از گردش خارج شوند. اگر میخواهید درباره توکن سوزی اطلاعات بیشتری به دست آورید، مقاله «توکن سوزی چیست» را بخوانید.
چرا توکنومیک در سرمایهگذاری ارزهای دیجیتال مهم است؟
بعضی از سرمایهگذاران معتقدند که در کوتاهمدت، عرضه و تقاضا به تنهایی قیمتهای بازار را تعیین میکنند. اگر باور کنیم که این موضوع درست است و برای داراییهای رمزنگاریشده با استفاده از فناوری بلاکچین و همچنین بازار سهام اعمال میشود، درک عواملی که بر عرضه یا تقاضا تأثیر میگذارند، هم برای سفتهبازان و هم برای سرمایهگذاران اهمیت حیاتی دارد.
در این صورت، تعدادی فاکتور وجود دارد که باید هنگام بررسی توکنومیک ارزهای دیجیتال در نظر گرفت. شاید مهمترین مساله این باشد که بدانیم ارز دیجیتال چگونه استفاده میشود. آیا ارتباط واضحی بین استفاده از پلتفرم یا سرویس در حال ساخت و دارایی وجود دارد؟ اگر وجود داشته باشد، به احتمال زیاد یک سرویس روبهرشد نیاز به خرید و استفاده داشته باشد و در نهایت به افزایش قیمت کمک میکند. ولی اگر این ارتباط بین دارایی و پلتفرم وجود نداشته باشد، توکن برای چه چیزی میتواند استفاده شود؟
سوالات مهم دیگری که باید به آنها پاسخ داد عبارتند از:
- در حال حاضر چند سکه یا توکن وجود دارد؟
- چه تعداد توکن در آینده وجود خواهند داشت و چه زمانی ایجاد خواهند شد؟
- صاحب سکهها کیست؟ آیا مواردی وجود دارد که در آینده برای توسعهدهندگان عرضه شوند؟
- آیا اطلاعاتی وجود دارد که نشان دهد تعداد زیادی از سکهها گم شده، سوخته، حذف شده یا به نوعی غیرقابل استفاده هستند؟
مطالعه بیشتر: پرتفوی یا سبد ارز دیجیتال چیست
فاکتورهای تاثیرگذار بر روی توکنها کدامند؟
پس از پاسخ به پرسش توکنومیک چیست، اجازه دهید فاکتورهای تاثیرگذار بر توکنها را بررسی کنیم. به بیان ساده، هر عاملی که حتی از راه دور به ارزش توکن مربوط میشود، هنگام بررسی توکنومیک، باید آن را در نظر بگیریم.
در ادامه برخی از معیارهای کلیدی را گردآوری کردهایم که باید هنگام تصمیمگیری درباره ارزش توکن، مورد بررسی قرار دهید. همچنین باید گفت که بیشتر عواملی که توکنومیک رمزارز را تشکیل میدهند، میتوان در وبسایتهایی مانند CoinMarketCap و CoinGecko پیدا کرد، اما همچنان باید وایت پیپر پروژه را بررسی کرد تا از دقت آنها مطمئن شد.
1. تخصیص و توزیع توکنها
بررسی کنید تا مطمئن شوید که از نحوه توزیع توکن مطلع هستید. دو راه اساسی برای تولید بیشتر توکنهای رمزنگاریشده وجود دارد: آنها یا از قبل استخراج میشوند یا از طریق راهاندازی منصفانه منتشر میشوند.
راهاندازی منصفانه، زمانی است که هیچ دسترسی اولیه به توکن یا عرضه خصوصی، قبل از عمومی کردن آنها وجود نداشته باشد. بیت کوین و دوج کوین نمونههای خوبی از این موضوع هستند. برعکس، پیشاستخراج زمانی است که تعدادی از توکنهای رمزنگاریشده، تولید و بین برخی از آدرسهای انحصاری (اغلب توسعهدهندگان پروژه، سایر اعضای تیم و سرمایهگذاران اولیه) قبل از عرضه عمومی، توزیع میشوند.
این روزها اکثر پروژههای رمزنگاری با توکنهای از پیش استخراجشده عرضه میشوند، بنابراین نیازی نیست مراقب یک پروژه باشید، چون برخی از توکنها قبل از عرضه آن ساخته شدهاند. با این حال، بررسی کنید که آیا کیف پولی هست که درصد قابل توجهی از عرضه توکن در گردش را ذخیره کرده باشد یا خیر. چون این موضوع در واقع بدان معناست که خطر بزرگی وجود دارد و اگر نهنگ این توکن، دارایی خود را بفروشد، میتواند قیمت توکن را در یک لحظه کاهش دهد.
از سوی دیگر، اگر پروژهای توکنهای خود را بین تعداد بیشتری از شرکتکنندگان توزیع کند، میتوانید فرض کنید که پروژه قانونی است و به توسعه بیشتر اهمیت میدهد.
مطالعه بیشتر: باجافزار چیست؟
2. تامین توکن
یکی از مؤلفههای اصلی توکنومیک رمزارز، تأمین آن است. در حال حاضر، سه نوع عرضه وجود دارد که باید در مورد کریپتو بررسی کنید، عرضه در گردش، عرضه کل و حداکثر عرضه.
عرضه در گردش یک توکن تعداد توکنهایی است که تاکنون صادر شده و در حال حاضر در گردش هستند. کل عرضه توکن، تعداد توکنهایی است که در حال حاضر وجود دارد، به استثنای مواردی که ممکن است سوخته باشند. در نهایت، حداکثر عرضه یک توکن، بیشترین تعداد توکنهایی است که میتوان تولید کرد. برای برخی توکنها، حداکثر عرضه مشخصی وجود ندارد.
اگر متوجه شدید که عرضه در گردش یک توکن خاص به طور منظم توسط توسعهدهندگان پروژه در طول زمان افزایش یافته است، میتوانید فرض کنید که ارزش توکن در آینده افزایش خواهد یافت. از طرف دیگر، اگر تعداد زیادی توکن به طور همزمان یا خیلی مکرر منتشر شود، ممکن است ارزش توکن کاهش یابد.
3. ارزش بازار
ارزش بازار یک توکن، کل میزان سرمایهگذاری شده در پروژه ارز دیجیتال را نشان میدهد. در کنار ارزش بازار، میتوانید ارزش بازار رقیقشده یک پروژه را نیز بررسی کنید، در صورتی که حداکثر عرضه توکن از قبل در گردش بوده باشد، ارزش بازار نظری است.
این به شما ایده خوبی میدهد که چگونه باید برای یک توکن ارزش قائل شوید. هرچه ارزش بازار یک توکن بالاتر باشد و عرضه در گردش آن کمتر باشد، در آینده ارزشمندتر خواهد بود.
4. مدل توکن
مطمئن شوید که میدانید توکن مورد نظر، تورمی است یا کاهشدهنده. یک توکن تورمی (مانند پول فیات) حداکثر عرضه را ندارد و با گذشت زمان به تولید ادامه خواهد داد. یک مدل توکن کاهش تورم به سادگی برعکس توکن تورمی عمل میکند. زمانی که حداکثر عرضه توکن وجود دارد، مانند ۲۱ میلیون بیت کوین، این توکن از ایجاد تورم جلوگیری خواهد کرد. بیشتر توکنهای اثبات سهام مانند ETH تورمی هستند تا به اعتبارسنجها و نمایندگان در شبکه پاداش دهند.
بعضی از توکنها دارای یک مدل توکن دوگانه نیز هستند مانند میکر (MKR) و دای (DAI) که در آن یک توکن برای تأمین مالی در اکوسیستم و دیگری یک توکن کاربردی است.
بیایید یک بار دیگر این پرسش را مطرح کنیم، توکنومیک چیست؟ توکنومیک یک مفهوم فوقالعاده مهم است که وقتی میخواهید تصمیم بگیرید در کدام ارز دیجیتال سرمایهگذاری کنید، به شما در تصمیمگیری کمک خواهد کرد. زیرا فاکتورهای آن بر سرمایهگذاری شما تأثیر میگذارند. اما به خاطر داشته باشید که هنگام تلاش برای ارزشگذاری یک توکن، باید به دنبال پاسخ برخی سؤالات دیگر نیز بگردید.
بهعنوان مثال، شما باید به دنبال جزئیات مربوط به تیم پروژه و پیشینه اعضای تیم باشید و آنها را در شبکههای اجتماعی جستجو کنید. همچنین تاریخچه توکن، کاربردهای آن و در صورت امکان، دادههای به دست آمده از تحلیل تکنیکال، میتواند مفید باشد.
مطالعه بیشتر: نقدشوندگی یا لیکوییدیتی چیست
ثبات قیمت
توکنومیک همچنین به اهمیت مطالعه پیامدهای ثبات قیمت اشاره میکند. ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات خود مشهورند، که ممکن است همیشه به نفع سرمایهگذار نباشد. نوسانات اغلب میتواند منجر به کاهش علاقه سرمایهگذاران شود. علاوه بر این، نوسانات قیمتی حتی میتواند شبکهها را هم محدود کند.
سرمایهگذاران باید اطمینان حاصل کنند که پروژه، تمام تلاش خود را برای مقابله با چنین نوساناتی انجام میدهد. این چالش را میتوان با اطمینان از وجود توکنهای کافی، برای مطابقت با سطوح عرضه برطرف کرد. این موضوع باعث تثبیت قیمت میشود و در نتیجه سرمایهگذاران میتوانند از توکنها برای هدف مورد نظر خود استفاده کنند. توکنومیک همچنین میتواند به توسعهدهندگان کمک کند تا با ایجاد تعادل، موجب تثبیت قیمتها شوند.
توکنومیک چطور ارز توکنها را تعیین میکند؟
توکنومیک همچنین بهعنوان راهنمایی برای درک میزان ارزش یک دارایی در آینده مفید است. برای مثال، بسیاری از افرادی که تازه وارد بازار ارزهای دیجیتال شدهاند، چنین فکری ممکن است داشته باشند: «اگر این سکه به اندازه بیت کوین ارزشمند شود، یک روز…» در حالی که در واقعیت شاید هرگز امکانپذیر نباشد.
بهعنوان مثال، بیایید به دو سکه بیت کوین کش و ترون فکر کنیم. بیت کوین کش همان عرضه کل بیت کوین را دارد، بنابراین فکر کردن به اینکه شاید یکی به اندازه دیگری در طول زمان با ارزش شود، ممکن است. با این حال، با وجود بیش از 100 میلیارد ترون، برای اینکه یک سکه هزاران دلار ارزش داشته باشد، ترون باید به باارزشترین تجارت در تاریخ جهان تبدیل شود. بهنظر شما چقدر احتمال دارد این اتفاق بیفتد؟
اگرچه ممکن است به نظر برسد که این سؤالات به پاسخهای پیچیدهای نیاز دارند، اما راهی اضافی برای مشاهده داراییهای رمزنگاریشده ارائه میدهند و به درک اینکه آیا یک دارایی احتمال بیشتری دارد آینده خوبی داشته باشد یا خیر، کمک میکند.
مزایای توکنومیک چیست؟
مزیت اصلی توکنومیک این است که تجزیه و تحلیل کاملتری از نحوه عملکرد سکهها در شبکههای مربوطه ارائه میدهد. بهعنوان مثال، اگر شرایط و ضوابط یک عرضه اولیه نشان دهد که مقداری سکه توسط صادرکننده بازخرید میشود، میتواند تأثیر زیادی بر قیمت توکن داشته باشد.
البته باید توجه داشت که قبل از مطالعه هر گونه علم اقتصادی، ابتدا باید یک مدل سکه مناسب ایجاد شود. این موضوع همچنین به این معنی است که توکنومیک نباید قبل از ایجاد یک طرح تجاری، مفهوم مرتبط برای یک محصول یا خدمات جدید باشد که از فناوری بلاکچین استفاده میکند.
برای اطلاع از قیمت تتر و خرید تتر روی کیوسک حساب کنید.
معایب توکنومیک چیست؟
یکی از معایب توکنومیک این است که در مورد بازار، مفروضاتی ایجاد میکند. به عبارت دیگر، نتایج به دست آمده از یک مطالعه توکنومیک، به دلیل اطلاعات ناکافی در مورد شبکه سکه و یا بازار هدف آن، میتواند نادرست باشد. اگر بازار ارزهای دیجیتال به اندازه کافی بزرگ نباشد، یا اگر سکهها نقدینگی بالایی نداشته باشند، ممکن است سودآوری کمتر از حد انتظار شود.
مثالهایی از توکنومیک
به درک مناسبی از مفهوم توکنومیک چیست رسیدید. برای کاملتر شدن این موضوع، چند رمز ارز و توکن را در ادامه مثال میزنیم.
بیت کوین
ساتوشی ناکاموتو این پروتکل را طوری طراحی کرد که یک جریان ثابت از توکنها بتوانند از طریق پاداشهای بلاک استخراجشده، وارد شبکه شوند. پس از تایید موفقیتآمیز یک بلاک توسط یک ماینر (استخراجکننده)، آنها بیت کوینهای تازه ضربشده را دریافت میکنند.
قبل از اینکه ماینر به پاداش خود دسترسی پیدا کند، 101 بلاک دیگر باید تایید شود. این امر آنها را تشویق میکند تا اعتبارسنجی معاملات را ادامه دهند. مقدار توکنهایی که به ازای هر بلاک تاییدشده پاداش داده میشودهر 4سال، نصف میشود تا مانع از ورود بیتکوینهای بیش از حد به شبکه در هر زمان شود.
اتریوم
توکنها به طور مداوم توسط پاداشهای بلوکی توزیع میشوند. این پروژه در طول عرضه اولیه خود در سال 2014 ، حدود 7 میلیون اتر فروخت تا به شروع پذیرش جریان اصلی کمک کند. در حال حاضر هیچ محدودیتی برای اتر وجود ندارد، به این معنی که با گسترش شبکه، عرضه توکن میتواند به رشد خود ادامه دهد. با این حال، مشخص نیست که چگونه مدل توکنومیک اتریوم با انتقال شبکه به یک سیستم اجماع اثبات سهام (PoS) تغییر خواهد کرد.
ترون
این شبکه در یک سری سطوح مختلف اداره میشود تا تصمیمگیری غیرمتمرکز، اما موثر بماند. مکانیسمهای خودکار تعیین میکنند که چگونه توکنهای ترون به شبکه اضافه میشوند تا اطمینان حاصل شود که به اندازه کافی در گردش هستند اما قیمت آنها ثابت خواهند ماند. با این حال، اگر این روش عمل نکرد، جامعه میتواند تصمیم بگیرد که آیا مبلغ را افزایش یا کاهش دهد.
مطالعه بیشتر: چرخه بازار چیست؟
اصطلاحات مختلف توکنومیک چیست؟
توکنومیک چندین اصطلاح دارد که در اینجا با آنها آشنا خواهیم شد.
ارزشگذاری دارایی
به فرآیند تعیین ارزش یک سکه یا توکن، ارزش گذاری دارایی میگویند. این مساله بهویژه برای سرمایهگذارانی که میخواهند سکههای جدید بخرند مفید است. اگر آنها بتوانند تخمین بزنند که یک سکه در آینده چقدر ارزش پیدا میکند، شاید تصمیمگیری در مورد اینکه آیا قیمت آن اکنون ارزش سرمایهگذاری روی آن را دارد یا نه، آسانتر شود. ارزشگذاری سکه برای معاملهگرانی که سرمایهگذاری قابل توجهی روی یک سکه انجام دادهاند و میخواهند بدانند قیمت آن در حال افزایش یا کاهش است نیز مهم خواهد بود.
تورم
افزایش سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات در یک اقتصاد، تورم نام دارد. تورم همچنین زمانی رخ میدهد که مردم انتظار کاهش قیمتها را داشته باشند، بنابراین ترجیح خود را از خواستن پول در حال حاضر نسبت به بعد تغییر میدهند. تورم زمانی اتفاق میافتد که عرضه پول بیشتر از کل تولید یک اقتصاد باشد. همچنین بهعنوان «تورم قیمت» شناخته میشود.
کشش عرضه و تقاضا
اگر یک سکه کشش عرضه و تقاضای بالایی داشته باشد، قیمت آن بیشتر تحت تأثیر تغییرات تقاضا نسبت به عرضه آن خواهد بود. این بدان معناست که اگر تقاضا برای یک سکه خاص افزایش یابد، سکه نسبت به کاهش تقاضا، قیمت مثبتتری را تجربه خواهد کرد.
کشش عرضه و تقاضا = (درصد تغییر در مقدار عرضه شده) ÷ (درصد تغییر در مقدار تقاضا)
جوایز انجمن
زمانی که یک سکه جامعه قابل توجهی داشته باشد، میتواند در بهبود اصول اولیه سکه نقش موثری ایفا کند. این نمونهای از حاکمیت مبتنی بر بازار است که پتانسیل افزایش قیمت سکه را دارد، چون نشانگر اعتماد به شبکه است.
طرحهای پامپ و دامپ
طرح پامپ و دامپ زمانی است که شخصی مقدار زیادی از یک سکه خاص را خریداری میکند و در ابتدا ارزش آن را افزایش میدهد. هنگامی که سایر سرمایهگذاران متوجه افزایش قیمت شوند، ممکن است مقداری نیز بخرند. این میتواند در زمانی که همه سکه را میخرند، یک «هیجان» ایجاد کند و منجر به افزایش قیمت آن شود. در نهایت، هرکسی که مقداری از رمز ارز را خریده باشد، آن را به قیمت بالا میفروشد، که باعث میشود از خرید با قیمت پایین و فروش با قیمت بالا سود ببرد.
به این ترتیب، طرحهای پامپ و دامپ میتوانند باعث افزایش مصنوعی قیمت یک سکه شوند و زمانی که همه سرمایهگذاران آن شروع به فروش سکههای خود کنند، قیمت آن دوباره سقوط میکند.
کلام آخر
امیدوارم این مقاله برای درک مفهوم توکنومیک چیست برای شما مفید بوده باشد. توکنومیک بخش مهمی از فضای کریپتوکارنسی و تمام پویاییهای اساسی آن است. مطالعه این مقاله میتواند به شما در درک بهتر توکنومیک کمک کند و همچنین به مفاهیم جدید جالب توجهی در این زمینه اشاره میکند.
نظر شما درباره توکنومیک چیست؟ آن را با کیوسک آکادمی در میان بگذارید.