تحلیل آنچین چیست؟ همه چیز دربارۀ تحلیل درون زنجیره‌ای (On Chain Analysis)
یک علم قدیمی هست که از روی تغییر رفتار حیواناتی مثل مورچه‌ها وضعیت بارش را پیش‌بینی می‌کند. تحلیل آنچین یا درون زنجیره ای (On Chain Analysis) هم به همین شیوه عمل می‌کند. در قرن 19 که اخبار هواشناسی تلویزیون نبود کشاورزانی که این علم را داشتند می‌دانستند چه چیزی بکارند و کی درو کنند. بقیه هم موقع بارش‌های سیل‌آسا به استیصال می‌افتادند و کاری از دستشان بر‌نمی‌آمد.
این موضوع در بازار کریپتو و بازارهای مالی هم صادق است. هر رخ دادی علائمی دارد که اگر قبل از بقیه آن‌ها را شناسایی و استفاده کنید به موفقیت بیشتری می‌رسید. شاید به نظر برسد قیمت‌ها یک‌باره در طی چند روز به‌شدت بالا و پایین می‌شوند. اما این، همان زمان بارش است، شما قبلا به حرکت مورچه‌ها دقت نکردید. مورچه‌ها همان فعالان بازار هستند که سرمایه را از جایی به‌جای دیگر انتقال داده و رفتارشان، تغییرات آینده بازار را شکل می‌دهد.
در بسیاری از بازارها ردگیری جریان پول و پایش رفتار فعالان بازار دشوار است. اما در بازار ارزهای دیجیتال به لطف حضور بلاک‌چین‌ها و شفافیتی که به همراه می‌آورند این کار امکان‌پذیر است. بنابراین می‌توانیم مورچه‌ها را زیر نظر بگیریم و موقع بارش، غافلگیر نشویم. به این کار تحلیل درون زنجیره ای می‌گویند. (لینک پیشنهادی: خرید ارز دیجیتال)
مطالعه بیشتر: ارز دیجیتال چیست؟
تحلیل درون زنجیره ای (On-Chain) چیست؟
قبل از اینکه ببینیم تحلیل درون زنجیره ای دقیقا چیست لازم است کلمه درون زنجیره‌ای یا تحلیل آنچین (On-Chain) را بررسی کنیم. در فناوری بلاکچین تراکنش‌ها در پلتفرم‌های اثبات کار (PoW) توسط ماینرها (Miner) و در بلاک‌چین‌های مبتنی بر اثبات سهام (PoS) توسط استیکرها (staker) تایید و روی بلاکچین ثبت می‌شوند. بنابراین هر کسی از هر جایی به آن‌ها دسترسی دارد. به این فرآیند آن چین (On Chain) می‌گویند. این اتفاق در بلاک‌چین‌های لایه 1 می‌افتد که همه‌چیز به‌صورت آنلاین بررسی و ثبت می‌شود.
اما در بلاک‌چین‌های لایه 2 قضیه فرق می‌کند. در این بلاک‌چین‌ها تراکنش‌ها در خارج از بلاکچین بررسی، تایید و ثبت می‌شوند. گرچه این بلاک‌چین‌ها سرعت بالاتری در انجام تراکنش‌ها دارند و هزینه‌شان هم کمتر است اما تراکنش‌های آن‌ها در دسترس عموم نیست. این بلاک‌چین‌ها آف چین (Off-Chain) هستند.
اما زمانی که حرف از تحلیل دیتا و پیش‌بینی روند بازار می‌شود یاد تحلیل تکنیکال و فاندامنتال می‌افتیم. آیا تحلیل آن چین با تحلیل آن چین متفاوت است؟ بررسی میکنیم.
مطالعه بیشتر: ترید چیست
تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis) چیست؟
تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis) ارزش ذاتی یک دارایی را بررسی و آن را با قیمت فعلی آن مقایسه می‌کند. اگر تشخیص دهد قیمت فعلی از ارزش واقعی آن کمتر است دستور خرید و در اگر قیمت آن از ارزش ذاتی، بیشتر باشد دستور فروش می‌دهد. در این تحلیل، فاکتورهایی مثل ارزش بازار، حجم معاملات، کاربرد‌ها، تعداد هولدرها و اعتبار بنیان‌گذاران بررسی می‌شود.
تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) چیست؟
اصل اساسی تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) این است که الگوی گذشته تغییر قیمت یک دارایی، در آینده دوباره تکرار می‌شود. بنابراین سعی می‌کند با استفاده از الگوهای تغییر قیمت در گذشته، قیمت آینده یک دارایی را پیش‌بینی کند. در این تحلیل، نحوه تغییر قیمت و تطابق آن با الگوهای مختلف مثل پرچم، کنج، سرو شانه و غیره بررسی می‌شود.
مطالعه بیشتر: پرایس ایمپکت چیست
تحلیل آن چین (onchain analysis) چیست؟
تحلیل آن چین (On-Chain Analysis) داده‌های تایید شده‌ای که روی بلاکچین ثبت شده‌اند را بررسی می‌کند تا ببیند تریدرها چطور رفتار می‌کنند، رفتار آن‌ها چه تغییری داشته و این، چه تاثیری بر روند قیمت خواهد داشت. مثال مورچه‌ها و باران یادتان هست؟ با بررسی رفتار تریدرها که همان مورچه‌ها هستند می‌توانیم تغییرات قیمت که همان تغییر وضعیت بارش است را زودتر پیش‌بینی کنیم. کشاورز به تغییرات احساس مورچه‌ها و اینکه دانه‌ها را از کجا به کجا می‌برند توجه می‌کند و ما به تغییر احساس تریدرها و اینکه سرمایه را از کدام بلاکچین به کدام یکی انتقال می‌دهند.
البته اینکه من، شما یا هر کس دیگری خودش بخواهد حرکت تریدرها را بررسی کنید کار دشواری است. به همین دلیل از ابزارهای تحلیل آنچین استفاده می‌شود.
مثلا اگر تشخیص داده شود که جمعیت زیادی از بازار در حال انتقال دارایی خود از صرافی‌های متمرکز (Centralized Exchange) به کیف پول‌های غیرمتمرکز (Decentralized Wallet) هستند احتمال کاهش ناگهانی قیمت آن دارایی بالایی می‌رود. چون این به معنی نگهداری کوتاه‌مدت دارایی و آماده شدن برای فروش است.
یک مورد دیگر، بررسی و پایش نهنگ‌ها (Wale) است. هر اقدامی که آن‌ها انجام دهند، بیشتر از اقدام تریدرهای معمولی بازار تاثیرگذار است.
وقتی کیف پول‌های بزرگی که حجم بالایی از یک کریپتو را دارند شروع به فروش می‌کنند نشانه ریزش قیمت در آینده نزدیک است.
اما اگر یک اتفاق خاص بیفتد و نهنگ‌ها کریپتوی خود را نفروشند این یعنی تغییرات قیمت کوتاه‌مدت هستند. زمانی که نهنگ‌ها کریپتویی که برای مدتی طولانی هولد کرده بودند را می‌فروشند، زمان تخلیه فرا رسیده است و تریدرهای دیگر هم باید بفروشند تا ضرر نکنند.
این داده‌ها اغلب توسط بلاکچین اکسپلورر‌ها و شرکت‌های تحلیل آن چین مثل Nansen که داده‌ها و معیارهای مختلفی را پایش و ترکیب می‌کنند ارائه می‌شود. آن‌ها میلیون‌ها کیف پول و کریپتوی مختلف را زیرنظر دارند و می‌توانند دیدگاه خوبی از وضعیت کلی بازار به کاربران خود دهند.
مطالعه بیشتر: تحلیل سنتیمنتال چیست؟
تحلیل درون زنجیره ای برای سنجش قدرت شبکه
برای اینکه وضعیت یک شبکه، میزان امنیت، میزان استفاده و سیاست‌های پولی آن را بفهمیم می‌توانیم از تحلیل درون زنجیره ای استفاده کنیم. به‌این‌ترتیب متوجه خواهیم شد که آیا این شبکه در بلندمدت ارزش دارد، آیا رشد خواهد کرد و سرمایه‌گذاری روی آن کار درستی است یا خیر؟
این معیارها را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| معیارهای تحلیل قدرت شبکه | توضیحات |
| آدرس‌های فعال (Active Addresses) | تعداد آدرس‌های فعال روی یک شبکه نشان‌دهنده تعداد آدرس‌هاییست که صرافی‌ها، ماینرها و افراد استفاده می‌کنند. این معیار، تعداد دقیق کاربران شبکه را نشان نمی‌دهد اما به‌طور‌کلی هرچه تعداد آدرس‌های فعال بیشتر باشد قدرت شبکه بیشتر است. |
| حجم تراکنش (Transaction Volume) | حجم دلاری میزان مبادله یک کریپتو بین آدرس‌های مختلف است. مثلا میزان حجم دلاری مبادلات بیت‌کوین در یک تراکنش به بیش از 13 تریلیون دلار استرالیا رسیده است. هرقدر این عدد بالاتر باشد شبکه سالم‌تر است. |
| میزان انتشار روزانه (Daily Issuance) | تعداد کوین‌های جدیدی که ماینرها یا استیکرها هر روز منتشر می‌کنند. اگر این مقدار بالا باشد به معنی درست بودن سیاست‌های مالی آن شبکه است مثلا بیت‌کوین با اینکه عرضه آن هر چهارسال یک‌بار نصف می‌شود اما حجم انتشار روزانه ثابتی دارد. |
| توزیع عرضه (Supply Distribution) | توزیع عرضه نشان می‌دهد که چند درصد از کوین‌ها در چه آدرس‌هایی با چه سایزی نگهداری می‌شوند. مثلا در سال‌های گذشته تعداد آدرس‌هایی که بیش از 10 هزار بیت‌کوین دارند کم و تعداد آدرس‌هایی که کمتر از 10 هزار بیت‌کوین دارند بیشتر شده است. این فاکتور میزان غیرمتمرکز بودن شبکه را نشان می‌دهد. |
| درآمد ماینرها (Miner Revenue) | درآمد یک ماینر مجموع ارزش کوین تازه منتشر شده به‌علاوه کارمزدی است که از تایید تراکنش‌ها می‌گیرد. هر قدر این درآمد بیشتر باشد، شبکه سالم‌تر است و ماینرهای بیشتری برای کمک به آن شبکه تشویق می‌شوند. |
| هش ریت (Hash Rate) | هش ریت، قدرت پردازشی را نشان می‌دهد که مجموع ماینرها برای تامین امنیت آن شبکه به کار می‌گیرند. هر قدر این فاکتور بیشتر باشد یعنی ماینرهای بیشتری برای تامین امنیت کار می‌کنند پس شبکه امن‌تر است. |
مطالعه بیشتر: هولد در ارزهای دیجیتال
تحلیل درون زنجیره ای برای پایش خریداران و فروشندگان
شاخص درون زنجیره‌ای در کنار نمایش سلامت شبکه می‌تواند عملکرد و تغییرات بازار را در کوتاه تا میان‌مدت هم نشان دهد. مثلا نشان می‌دهد که صرافی‌ها، ماینرها و سایر کاربران چقدر کریپتو در اختیار دارند و اینکه آیا این افراد در حال سود کردن هستند یا ضرر. در واقع تحلیل آنچین گویای احساسات فعالان بازار است.
مثلا اگر حجم زیادی از کوین‌ها وارد یک صرافی شده باشند و آن افراد در شش ماه گذشته، سود زیادی کرده باشند احتمالا برای فروش آن اقدام خواهند کرد که می‌تواند بازار خرسی را به همراه داشته باشد. در ادامه برخی از شاخص‌های مهمی که در این زمینه به ما یاری می‌کند را در قالب یک جدول بررسی کرده‌ایم:
| معیارهای پایش فعالان بازار | توضیحات |
| Cointime destroyed | این فاکتور با ضرب تعداد کوین‌های تراکنش شده در یک روز ضربدر مدتی است که تا پیش از تراکنش، هولد شده‌اند به دست می‌آید و مدت‌زمان گردش یک کریپتو را نشان می‌دهد. هر قدر این فاکتور بیشتر شود یعنی هولدرها در حال فروش و کسب سود از آن رمزارز هستند. |
| سود و زیان تحقق یافته یا Realised profits and losses | ارزش دلاری رمزارزهایی که با سود یا ضرر فروخته شده‌اند را نشان می‌دهد. این فاکتور به قیمت لحظه خرید و لحظه فروش برمی‌گردد. مثلا اگر کسی توکنی را 130 دلار خرید و در 430 دلار فروخته 300 دلار سود کرده. مهم نیست که قیمت تا قبل از فروش، تا 1000 دلار هم بالا رفته باشد، فقط قیمت لحظه فروش مهم است. |
| عرضه در سود و زیان یا Supply in profits and loss | تعداد سکه‌هایی از یک پلتفرم که هم‌اکنون در سود یا زیان هستند را نشان می‌دهد. اگر کریپتویی زمان ایجاد شدن، 150 دلار قیمت داشته و حالا ارزش آن 200 دلار است در سود است اما اگر ارزش کنونی آن 145 دلار باشد در ضرر است. هرچه تعداد سکه‌هایی که در سود هستند بیشتر باشد احتمال رشد قیمت آن کریپتو بالاتر می‌رود. |
| ارزش تحقق یافته یا Realised capitalisation | تغییر ارزش بازار است که هر خروجی خرج نشده تراکنش (Unspent Transaction Output یا UTXO) را برمبنای تغییرات قیمت آن در گذشته ارزش‌گذاری می‌کند. بنابراین میزان ارزش واقعی کوین‌های یک بلاکچین را نشان می‌دهد و توکن‌های گم شده را به حساب نمی‌آورد. وقتی این عدد از ارزش بازار (market cap) بیشتر باشد آن دارایی احتمالا افزایش قیمت می‌یابد. |
| ارزش ترمو یا Thermo capitalisation | ارزش دلاری ارزهای دیجیتالی است که به ماینرها به خاطر فعالیت‌شان داده شده است. کاهش ارزش ترمو در مقایسه با ارزش بازار (market cap) به مرور زمان نشان می‌دهد که فشار عرضه از ماینرها کمتر شده و تاثیر آن‌ها بر قیمت کاهش می‌یابد. |
| موج هولد کردن دارایی(HODL waves) | به معنی درصد کریپتویی که برای بازه‌های زمانی مختلف از یک ماه تا بیش از هفت سال هولد می‌شوند. مثلا اگر درصد بیت‌کوین‌هایی که برای بیش از هفت سال هولد شده‌اند بیشتر شود نشان می‌دهد هولدرهای شبکه افزایش یافته‌اند و احتمال افزایش ارزش وجود دارد. |
برای اطلاع از قیمت دوج کوین و خرید دوج کوین روی کیوسک حساب کنید.
تحلیل درون زنجیره ای برای ارزیابی قیمت یک کریپتو
تریدرهایی که به معامله با یک رمزارز خاص مثل بیت‌کوین علاقه بیشتری دارند بیشتر کنجکاوند که بدانند قیمت آن چطور تغییر خواهد کرد. فاکتورهای زیر از تحلیل درون زنجیره ای به پیش‌بینی قیمت یک رمزارز خاص کمک می‌کنند.
| معیارهای بررسی قیمت آتی کریپتو | توضیحات |
| ارزش بازار به ارزش تحقق یافته (MVRV) | زمانی که این نسبت برای رمزارزی مثل بیت‌کوین بالا باشد احتمالا قیمت آن به یک نقطه اوج محلی نزدیک می‌شود درحالی‌که اگر پایین باشد به یک کف محلی نزدیک شده |
| ارزش شبکه به تراکنش (Market Value to Realized Value یا MVRV) | این فاکتور، ارزش بازار را با حجم تراکنش‌ها مقایسه می‌کند. در بازار سنتی، چنین نسبتی با عنوان قیمت به درآمد شناخته می‌شود و هدف آن مقایسه ارزش واقعی شبکه با قیمت فعلی آن است. اگر این نسبت پایین باشد نشان‌دهنده احساسات خرسی و اگر بالا باشد نشان‌دهنده احساسات گاوی است. |
| نرخ سهام به جریان (Stock-to-flow) | این مدل پیش‌بینی می‌کند که اگر رشد تقاضا برای یک کریپتو مثل بیت‌کوین با روند فعلی ادامه داشته باشد مثلا تا سال 2025 ارزش آن به چه عددی می‌رسد. |
| نرخ عرضه استیبل‌کوین (Stablecoin Supply Ratio یا SSR) | نسبت عرضه یک ارز دیجیتال و عرضه استیبل‌کوین است. این عدد نشان‌دهنده قدرت خرید بیت‌کوین در کوتاه‌مدت است. |
استفاده از فاکتورهایی که در بالا بررسی کردیم به شما در پیش‌بینی قیمت‌ها و تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کند. از آنجایی‌که تحلیل آنچین هنوز کاملا شناخته شده نیست، تریدرهایی که از آن استفاده می‌کنند قدرت بیشتری خواهند داشت.
با کمک این تحلیل‌ها می‌توانیم ببینیم واقعا چه اتفاقی در حال رخ دادن در یک بلاکچین است. وقتی می‌خواهید تصمیم بگیرید روی کدام بلاکچین و کدام کریپتو سرمایه‌گذاری کنید معیارهای زیادی هستند که باید بررسی کرده و سپس تصمیم بگیرید.
مزایا و محدودیت‌های تحلیل آنچین
با اینکه تحلیل آنچین نسبتا جدید است اما در این مدت کوتاه مورد توجه زیادی بوده است. در جدول زیر مزایا و محدودیت‌های تحلیل آن چین را بررسی کرده‌ایم:
| مزایا | محدودیت‌ها |
| نمایش رفتار و احساس سرمایه‌گذاران نسبت به یک کریپتوی خاص | حجم اطلاعات بالاست و تحلیل آن چالش‌برانگیز است. گاهی تعداد معیارها به 100 مورد هم می‌رسد |
| نمایش میزان انطباق یک شبکه و پذیرش و به‌کارگیری آن توسط کاربران | گاهی پیش‌بینی با آن دشوار است و حتی اشتباه از آب درمی‌آید. |
| نمایش میزان تراکنش‌های انجام شده در یک شبکه که نشان‌دهنده میزان علاقه مردم به آن شبکه است. |
مطالعه بیشتر: اصطلاحات ترید ارز دیجیتال
تحلیل آن چین در یک نگاه
تحلیل آن چین هم برای تریدرهایی که می‌خواهند معاملات کوتاه‌مدت داشته باشند کارآمد است هم برای کسانی که در فکر معاملات بلندمدت هستند. در حال حاضر هیچ روش جامع و کاملا دقیقی برای پیش‌بینی وضعیت آینده بازار کریپتو وجود ندارد بااین‌حال این تحلیل‌های آنچین می‌تواند دقت ما را بیشتر کند.
بررسی میزان علاقه‌مندی مردم به یک شبکه یا به یک کریپتوی خاص وضعیت احتمالی قیمت آن را در آینده نشان می‌دهد بااین‌حال پیشنهاد میکنیم از ابزارهای مختلف تحلیل آنچین نظیر Glassnode، Dune Analytics و Nansen استفاده کنید تا اطلاعات دقیق‌تری در دست داشته باشید و بتوانید پیش‌بینی بهتری از وضعیت بازار ارائه کنید. با ما در کیوسک آکادمی همراه باشید.
سوالات متداول
تحلیل آن چین به معنی تحلیل و بررسی اطلاعات و تراکنش‌هایی است که توسط گره‌های اعتبارسنج یک بلاکچین روی آن ثبت می‌شود تا با استفاده از آن‌ها تغییرات بازار در کوتاه تا میان‌مدت پیش‌بینی شود.
این نوع تحلیل فقط در بلاک‌چین‌های لایه 1 که اطلاعات تراکنش‌ها به صورت آنلاین بررسی، تایید و ثبت می‌شود استفاده می‌گردد. بیت‌کوین، ریپل و الگوراند نمونه‌هایی از آن‌ها هستند.
با انجام این تحلیل می‌توانیم وضعیت سلامت و عملکرد یک بلاکچین، فعالیت خریداران و فروشندگان یک رمزارز و نیز پیش‌بینی قیمت آتی آن را به دست آوریم. به‌این‌ترتیب می‌توانیم برای تریدهای کوتاه تا بلندمدت خود تصمیم بگیریم.
