بلاکچین چیست ؟ حتما تا به حال کلمه بلاکچین و یا ارز مجازی و به عبارتی کلمه بیت کوین را شنیده‌اید. می‌دانیم که امروزه بلاکچین دارد جهان را در دست می‌گیرد. احتمالا این سوال برایتان پیش آمده که بلاکچین چیست ، چه کاربردها و چه ارتباطی با ارزهای مجازی و بیت کوین دارد. با کیوسک آکادمی در ادامه مقاله همراه باشید تا به زبانی ساده آن را توضیح دهیم.
بلاکچین چیست
واژه بلاکچین از دو کلمه block (بلوک) و chain (زنجیره) به معنای زنجیره‌ای از بلوکها ساخته شده است. بلاکچین در واقع سیستمی مبتکرانه و هوشمندانه است که شخص یا گروهی خاص با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) آن را ایجاد کرده‌اند. از زمان معرفی رمز ارزهای مجازی، بلاکچین تغییرات زیادی کرده و به یک سیستم بزرگ و قابل اطمینان تبدیل شده است.
فناوری بلاکچین امکان ایجاد توزیع اطلاعات دیجیتال بدون کپی را فراهم کرده است که جز دسته فناوریهای جدید قرار می‌گیرد. زنجیره بلوکی امکان ثبت اطلاعات به صورت دائمی و بدون تغییر را برای کاربران به ارمغان می آورد. بلاکچین ابتدا برای ارز دیجیتال بیت کوین و خرید فروش آن طراحی شد. اما، با به نمایش گذاشتن قدرت بی‌حد و مرز خود به جامعه فناوری، به دنبال روشهای بنیادی برای توسعه این انقلاب بزرگ است.
ساختار و تعریف بلاکچین پیچیده به نظر می‌رسد و واقعا هم می‌تواند همینطور باشد، اما مفهوم اصلی آن بسیار ساده است. بلاکچین نوعی پایگاه داده است که اطلاعات در آن ذخیره می‌شود. این پایگاه داده به گونهای طراحی شده است که اطلاعات قابل توجهی در خود جای می‌دهد و کاربران می‌توانند خیلی راحت به تمامی این اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
برای اینکه بهتر بتوانید بلاکچین را درک کنید، بیایید در ابتدا ببینیم یک پایگاه داده چیست.
تعریف پایگاه داده
بانک اطلاعاتی یا پایگاه داده، مجموعه‌ای از اطلاعات است که به صورت الکترونیکی روی کامپیوترها ذخیره می‌شود. اطلاعات یا دادهها در پایگاه دادهها به طور معمول در قالب جدول ساخته می‌شوند تا امکان جستجو و فیلتر کردن اطلاعات خاص را فراهم کنند.
خب حالا چه تفاوتی بین استفاده از یک صفحه گسترده وب برای ذخیره اطلاعات و یک پایگاه داده، وجود دارد؟
صفحات گسترده به گونهای طراحی شده‌اند که یک فرد یا گروه کوچکی از افراد بتوانند به اطلاعات محدودی دسترسی داشته باشند و آنها را ذخیره کنند. در مقابل، یک پایگاه داده طوری طراحی شده که اطلاعات بیشتری را در خود جای دهد و هر تعدادی از کاربران، به طور همزمان به آن دسترسی داشته باشند و بتوانند در آن تغییر داده و یا فلیتر کنند.
در پایگاه دادههای بزرگ، دادهها در سرورهایی که از کامپیوترهای قدرتمند ساخته شده، قرار می‌گیرند. این سرورها گاهی می‌توانند با استفاده از صدها یا هزاران کامپیوتر ساخته شوند تا از قدرت محاسباتی و ظرفیت ذخیره‌سازی لازم برای دسترسی همزمان کاربران به پایگاه داده برخوردار باشند.
تفاوت پایگاه داده با بلاکچین چیست ؟
یک تفاوت اساسی بین پایگاه داده معمولی و بلاکچین، نحوه ساختار دادهها است. یک بلاکچین مجموعه‌ای از اطلاعات را در خود جای داده و آنها را بصورت گروهی جمع‌آوری و در واحدهایی به نام بلوک ذخیره می‌کند. بلوکها ظرفیت ذخیره‌سازی خاصی دارند و وقتی پر می‌شوند، روی بلوک پر شده قبلی زنجیر می‌شوند و زنجیره‌ای از دادهها را به نام «زنجیره بلوک» یا همان بلاک چین، تشکیل می‌دهند. تمام اطلاعات جدیدی که پس از آن اضافه می‌شوند، در بلوکی جدید ذخیره شده و به زنجیره متصل می‌شوند و این روند ادامه پیدا می‌کند.
یک پایگاه داده، دادههای خود را در جدول ساختاردهی می‌کند، در حالی که در ساختار یک بلاکچین، اطلاعات به صورت بلوکهای زنجیر شده به هم است. این امر باعث می‌شود که همه بلاکچینها پایگاه داده باشند اما همه پایگاه دادهها بلاکچین نیستند. این سیستم همچنین یک جدول زمانی برگشت‌ناپذیر از دادهها را هنگام پیاده سازی، ایجاد می‌کند. وقتی یک بلوک پر و به زنجیره اضافه شد، ثابت و غیرقابل تغییر شده و بر روی آن مهر زمان ثبت می‌شود. حالا که متوجه شدیم بلاکچین چیست ، کمی با ویژگی‌ها و کاربردهای آن هم آشنا شویم.
بلاکچین یک فناوری جدید
در پاسخ به سوال بلاکچین چیست ، باید گفت که در ساده‌ترین اصطلاح، یک سیستم توزیع شده دیجیتالی غیرقابل تغییر به همراه مجموعه‌ای از رکورد‌‌‌‌‌‌‌های تغییر ناپذیر داده است که اطلاعات ذخیره شده روی این نوع سیستم، میان همه اعضای یک شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود. با استفاده از رمزنگاری و توزیع دادهها، امکان هک، حذف و دستکاری اطلاعات ثبت‌شده، از بین می‌رود. تکنولوژی بلاکچین مدام در حال توسعه و پیشرفت است. پیشرفت بلاکچین به این معنی است که مشکلات و ضعف‌‌‌‌‌‌‌های این فناوری نوظهور حل شده و ارزهای دیجیتال سریع‌تر می‌توانند جای خودشان را در دنیای مدرن امروزی پیدا کنند.
ویژگیهای بلاکچین چیست؟
در اصل، بلاکچین به عنوان بستری در جهت حسابداری ارزهای مجازی مانند بیت کوین توسعه یافته است. برای اولین بار کاربران اینترنتی می‌توانند اموال دیجیتال خود را به روشی امن و مطمئن به کاربر دیگر منتقل کنند. انتقالات صورت گرفته در این پایگاه داده ثبت می‌شود و هیچ‌کس نمی‌تواند این نقل و انتقالات را تکذیب کند.
همین پتانسیل نوآوری در ثبت و توزیع اطلاعات باعث مفید بودن بلاکچین در زمینه رمزارزها می‌شود. نتیجه اینکه با وجود بستر بلاکچین در تعاملات دیجیتالی ارزهای مجازی، به شخص ثالث معتبری نیازی نخواهد بود. به زبان ساده‌تر، فناوری بلاکچین ترکیبی از فناوریهای اثبات شده پیشین است که به روش جدیدی به کار گرفته می‌شود.
تجارت براساس اطلاعات انجام می‌شود و این اطلاعات هرچه سریع‌تر دریافت شود و دقیق‌تر باشد، نتیجه بهتری به همراه خواهد داشت. بلاکچین بهترین بستر برای ارائه اطلاعات ایده‌آلی است که فقط اعضای مجاز یک شبکه می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. بلاکچین می‌تواند سفارشات، پرداخت‌ها، حساب‌ها، و موارد دیگر را ردیابی کند. شما می‌توانید تمامی جزئیات پایان معامله را مشاهده کنید.
بلاکچین، این سیستم دفتر توزیع شده، دادههای تغییرناپذیر غیر متمرکزی را شامل می‌شود. ناگفته نماند ترتیب زمانی در این پایگاه داده دیجیتالی امر مهمی است. به راحتی می‌توان گفت صنعت بلاکچین رشد چشمگیری را در زمینه ارزهای مجازی تجربه می‌کند. طبق پیش‌بینی‌های به عمل آمده، درآمد موجود در بازار جهانی بلاکچین تا سال 2024 به 20 میلیارد دلار خواهد رسید.
دفتر کل توزیع شده
دفتر توزیع شده عمومی مجموعه‌ای از دادههای دیجیتالی است که در سراسر جهان، در چندین سایت، کشور و موسسه به اشتراک گذاشته شده، همگام سازی و تکثیر می‌شود. حال بیایید یک بلاکچین را در نظر بگیریم که هر کسی در شبکه در سراسر جهان به آن دسترسی دارد. اگر کسی بخواهد دادهها را در یکی از بلوکها تغییر دهد، همه در شبکه می‌توانند تغییر را مشاهده کنند، زیرا همه در شبکه یک نسخه از دفتر را دارند. به این ترتیب از دستکاری اطلاعات جلوگیری می‌شود.
رمزگذاری
بلاکچین از رمزنگاری استفاده می‌کند تا اطمینان حاصل شود که تمام دادههای موجود در بلوکها از دسترسی غیر مجاز ایمن نگه داشته می‌شوند و تغییری در آنها ایجاد نمی‌شود. این تکنولوژی برای تأیید اعتبار کاربران از امضای دیجیتالی نیز استفاده می‌کند.
دیگر ویژگیهای بلاکچین چیست
- امکان انجام تراکنش به صورت ناشناس
- پرداخت کارمزد اندک
- سیستم توزیع شده تقریباً غیر قابل هک
- شفافیت
- عدم نیاز به واسطه
- امنیت بسیار بالای شبکه
- غیر قابل تغییر
- ماندگار
- عدم کنترل توسط نهاد یا شخصی
- امکان جابه جایی دارایی‌‌‌‌‌‌‌‌ها از مکان به مکان دیگری
- سرعت بالای تراکنشها
- به عبارت دیگر، علم اقتصاد رمزنگاری با در نظر گرفتن منطقی‌ترین و محتمل‌ترین تصمیمات، رفتار کاربران شبکه را، بر اساس مشوق‌‌‌‌‌های ارائه شده توسط پروتکل، بررسی می‌کند.
دلایل محبوبیت بلاکچین چیست
- متعلق به یک نهاد واحد نیست، از این رو غیرمتمرکز است.
- دادهها به صورت رمزنگاری شده در داخل بلوکها ذخیره می‌شوند.
- زنجیره بلوک غیرقابل تغییر است، بنابراین هیچ‌کس نمی‌تواند دادههای موجود در زنجیره بلوک را دستکاری کند.
- زنجیره بلوک واضح و عینی است بنابراین، در صورت تمایل می‌توان دادهها را ردیابی کرد.
بلاک چین چگونه کار می‌کند؟
بلاکچین را مانند محلی در نظر بگیرید که می‌توانید کلیه اطلاعات و جزئیات تراکنشهای مالی خود را در آن نگهداری کنید. هرچند از این فناوری می‌توان برای کاربردهای مالی و سازمانی استفاده کرد اما به عقیده بسیاری از کارشناسان بلاکچین‌‌‌‌‌‌‌‌های خصوصی نمی‌توانند هدف اصلی تمرکززدایی را میسر سازند. بلوکهای داده بلاکچین برای معاملات پولی ذخیره می‌شود. اما بلاکچین در واقع روشی مطمئن برای ذخیره‌سازی دادهها در انواع معاملات است.
اطلاعات نگهداری شده در زنجیره بلوکها به عنوان یک پایگاه داده مشترک، به طور مداوم وجود دارند. این یک روش برای استفاده از شبکه‌ای است که مزایای آشکاری دارد. بانک اطلاعاتی بلاکچین در هیچ مکانی ذخیره نمی‌شود، به این معنی که سوابق نگهداری شده واقعاً عمومی بوده و به راحتی قابل تأیید هستند. هیچ نسخه متمرکز این اطلاعات، برای هک شدن توسط یک هکر وجود ندارد. دادههای آن به طور همزمان توسط میلیونها رایانه میزبانی می‌شود و در اینترنت برای همه قابل دسترسی است.
بلاکچین کلیه اطلاعات تراکنشهای صورت گرفته را در خود ذخیره می‌کند. به این معنی که اگر قرار باشد تقلبی صورت بگیرد و معامله‌ای دو بار انجام شود، با توجه به ثبت کلیه جزئیات، این کار عملاً غیر ممکن خواهد بود. هر بلوک، زمانی‌که می‌خواهد به زنجیره متصل و بلاکچین را تشکیل دهد، باید چهار مرحله را طی کند.
مراحل اضافه شدن بلوک به زنجیره
- یک معامله یا تراکنش انجام شود.
- برای خرید باید تراکنش انجام گرفته از سوی شما تایید گردد. تایید معامله از طریق شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که در سراسر جهان توزیع شده‌اند، انجام می‌شود. به این صورت شبکه بررسی می‌کند که معامله مطابق سفارش شما انجام شود.
- پس از تایید تراکنش انجام شده، هر تراکنش در یک بلوک ذخیره می‌شود. به این ترتیب اطلاعات معامله شما در کنار بی‌شمار تراکنش مشابه قرار می‌گیرد.
- به هر بلوک پس از تایید معاملات یک کد اختصاصی که به کد هش معروف است، نسبت داده می‌شود. پس از گرفتن هَش اختصاصی، آن بلوک به بلاکچین اضافه خواهد شد.
کاربردهای بلاکچین چیست
فناوری بلاکچین در سال 2008 اختراع شد، اما فقط زمانی که بیت کوین راه اندازی شد، توانست وارد گفتگوی عمومی شود. مشهورترین و شاید بحث برانگیزترین کاربرد بلاکچین در ارزهای دیجیتال یا همان رمز ارزها است. ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین و اتریوم می‌توانند برای خرید کالاها و خدمات مورد استفاده قرار گیرند، از ناهار گرفته تا خانه و ماشین. برخلاف پول نقد، رمز ارزها از بلاکچین استفاده می‌کند تا هم به عنوان یک دفتر عمومی و هم به عنوان یک سیستم امنیتی رمزنگاری پیشرفته عمل کند، بنابراین معاملات آنلاین همیشه ثبت و ایمن می‌شوند. بلاکچین اجازه می‌دهد تا اطلاعات دیجیتالی توزیع شود، اما کپی نشود. این بدان معناست که هر داده جداگانه، فقط می‌تواند یک مالک داشته باشد.
یک صفحه وب را که هزاران بار در شبکه‌ای از کامپیوترها تکثیر می‌شود، در نظر بگیرید. سپس تصور کنید که این شبکه برای به روزرسانی منظم این صفحه طراحی شده است و شما درک اولیه‌ای از بلاکچین دارید. اطلاعات به طور مداوم در پایگاه داده در چندین مکان ذخیره و بلافاصله به روز می‌شوند. از آنجا که مکان مرکزی وجود ندارد، اطلاعات به طور همزمان در میلیونها مکان قرار می‌گیرد که هک کردن آن را دشوارتر می‌کند.
موارد استفاده رمز ارزها از تکنولوژی بلاکچین چیست
دو نهاد را تصور کنید (به عنوان مثال بانکها) که در صورت درخواست انتقال پول، از یک مشتری به مشتری دیگر، باید موجودی حساب کاربران خود را به روز کنند. آنها نیاز به صرف وقت و تلاش بسیار زیاد و هزینه بر برای هماهنگی، همگام سازی، پیام رسانی و بررسی دارند تا اطمینان حاصل کنند که هر معامله درست همانطور که باید انجام می‌شود. به طور معمول، پول منتقل شده تا زمانی که توسط گیرنده دریافت شود، توسط موسس نگهداری می‌شود. با استفاده از بلاکچین، یک دفتر ثبت ورودی معاملاتی که هر دو طرف معامله به آن دسترسی دارند، می‌تواند هماهنگی و اعتبار سنجی را ساده کند. چون همیشه یک نسخه واحد از سوابق اطلاعاتی وجود دارد، نه دو پایگاه داده متفاوت.
یک بلوک حاوی اطلاعات ثبت شده معاملات جدید است. وقتی بلوک تکمیل شد، به زنجیره اضافه می‌شود. دارندگان بیت کوین یک رمز یا پسورد خصوصی (یک کلید پیچیده) برای دسترسی به آدرس بلوک مورد نظر خود در زنجیره دارند، جایی که مالکیت آنها ثبت می‌شود. طرفداران رمز ارزها، به ذخیره سازی توزیع شده بدون دخالت فرد میانی علاقه دارند که برای تأیید انتقال پول یا معامله نیازی به بانک نباشد.
کیف پول دیجیتال شخصی
کاربران باید کیف پول بلاکچین خود را به کمک یکی از چندین شرکت استارت آپی راه‌اندازی کنند. با کمک این کیف پول بانک خودتان باشید و از امن‌ترین و محبوب‌ترین کیف پول سرمایه‌گذاری و ذخیره ارزهای مجازی بهره ببرید. با انجام بزرگترین معاملات و صرف کمترین هزینه در صنعت رمزارزها، هیچ جای تعجب نیست که بلاکچین مطمئن‌ترین کیف پول محسوب شود.
انجام معاملات بدون واسط
نکته جالب در کاربرد بلاکچین، امکان ثبت معاملات رمزارزها بدون نیاز به تثبیت مرکزی است. بنابراین با کمک بلاکچین اطلاعات دیجیتالی مرتبط ارزهای مجازی در کل دنیا توزیع می‌شود. امروزه بلاکچین بیشتر برای تایید معاملات رمزارزها و ارزهای مجازی استفاده می‌شود. اما بهتر است بدانید که بلاکچین هرگونه کدگذاری را میسر کرده است. در نظر داشته باشید بلاکچین هنگام ثبت اسناد از اطلاعات پاک نشدنی استفاده می‌کند در نتیجه هیچ یک از این اسناد قابل تغییر نخواهند بود.
احراز هویت دیجیتال
بلاکچین در زمینه‌های مختلفی اعم از مدیریت زنجیره تامین خرید و فروش کالا، کنترل هویت گذرنامه‌های دیجیتالی، رای‌گیری آنلاین و سوابق صلاحیت‌ها کاربرد دارد. می‌توان گفت بلاکچین ابزار جدیدی برای احراز هویت و کسب مجوز در دنیای دیجیتال است و باعث عدم نیاز به مدیران متمرکز می‌شود. با استفاده از فناوری بلاکچین می‌توان مشکل ناکافی بودن امنیت هویت دیجیتالی را حل کرد. پس روابط دیجیتالی جدیدی در حال شکل‌گیری خواهد بود.
انتقال وجه آسان
یکی از کاربردهای بی‌نظیر بلاکچین کسب گزارش کارآمد از حساس‌ترین معاملات است. با کمک این بستر می‌توان پرداخت‌های بین‌المللی و انتقال وجه را به آسانی انجام داد.
دیگر کاربردهای بلاکچین چیست
صنعت خدمات مالی یکی از کاربردهای فناوری بلاکچین است، اما تنها مورد نیست. این فناوری در بسیاری از زمینه‌های دیگر مانند خدمات بهداشتی، صنعت مسافرت، موزیک، امنیت سایبری، منابع انسانی، بانکداری و … استفاده می‌شود.
آیا برای استفاده از بلاکچین باید هزینه‌ای پرداخت کرد؟
بلاکچین یک روش ساده و در عین حال مبتکرانه برای انتقال اطلاعات از شخص A به شخص B به روشی کاملا خودکار و ایمن است. یک طرف معامله با ایجاد یک بلوک، روند کار را آغاز می‌کند. این بلوک توسط هزاران، شاید میلیونها کامپیوتر توزیع شده در سراسر شبکه تأیید می‌شود. بلوک تأیید شده به یک زنجیره اضافه و در سراسر شبکه ذخیره شده و یک رکورد منحصر به فرد با سابقه‌ای منحصر به فرد ایجاد می‌کند. جعل یک رکورد واحد به معنی جعل کل زنجیره در میلیونها مورد است و این کار عملا ممکن نیست. بیت کوین از این مدل برای معاملات پولی استفاده می‌کند، اما می‌توان آن را به روش دیگری نیز به کار گرفت.
مثال:
برای آنکه بهتر بدانیم بلاکچین چست ، مثالی را مرور می‌کنیم. فرض کنید در یک شرکت راه‌آهن، ما بلیط‌‌‌‌‌‌‌‌ها را از طریق یک برنامه یا وب خریداری می‌کنیم. برای کاهش هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌های پرداخت می‌توان از بلاکچین استفاده کرد تا به صورت مستقیم بدون دخالت نهاد یا شخص ثالث هزینه بلیط را پرداخت نماییم. حال تصور کنید که هنگام پرداخت وجه بلیط از طریق کارت اعتباری، باید از نهاد‌‌‌‌‌‌‌‌هایی مانند بانک استفاده کرد تا عملیات پرداخت انجام گیرد. اگر به هر دلیلی بانک مورد نظر در زمان مربوطه اجازه انجام تراکنش و خرید بلیط را به ما ندهد، در این‌صورت امکان خرید بلیط را نخواهیم داشت و شرکت راه‌آهن نیز نمی‌تواند بلیطهای خود را بفروشد.
اما، در صورت استفاده از سیستم بلاکچین، اپراتور راه‌آهن علاوه بر پس‌انداز در هزینه پردازش کارت اعتباری، می‌تواند کل مراحل فروش بلیط را به بلاکچین منتقل کند. دو طرف معامله شرکت راه‌آهن و مسافر هستند. بلیط یک بلوک است که به زنجیره بلوک بلیط اضافه می‌شود. همانطور که یک معامله پولی در بلاکچین یک رکورد منحصر به فرد، قابل تأیید و غیر قابل جعل است (مانند بیت کوین)، بلیط شما نیز می‌تواند چنین باشد. بلاکچین نهایی بلیط، سابقه تمام معاملات و بلیطهای فروخته شده هر سفر، در کل شبکه راه‌آهن است. اما نکته کلیدی در اینجا این است که: تمام این تراکنشها رایگان انجام می‌شود. بلاکچین نه تنها می‌تواند پول را انتقال و ذخیره کند، بلکه می‌تواند جایگزین تمام فرآیند‌‌‌‌‌‌‌ها و مدل‌‌‌‌‌‌‌‌های تجاری شود که برای یک معامله، یا هر معامله دیگری بین دو طرف هزینه کمی دریافت می‌کنند.
مقایسه تعرفه برنامههای اشتراک و بلاکچین
از آنجا که معاملات بلاکچین رایگان است، می‌توانید مبالغی ناچیز، مثلاً 0،01 درصد برای نمایش فیلم یا مقاله خوانده شده، شارژ کنید. اگر بتوانید به ازای هر مقاله در فیس بوک یا برنامه چت مورد علاقه خود هزینه‌ای را پرداخت کنید، چرا باید به برنامههای اشتراکی هزینه اشتراک بپردازید؟ باز هم یادآوری می‌شود که معاملات بلاکچین هیچ هزینه معامله‌ای ندارند. بدون نگرانی در مورد کاهش سود شخص ثالث، می‌توانید هر مبلغی دریافت کنید.
در دنیای مالی، کاربردها آشکارتر و تغییرات انقلابی قریب الوقوع‌تر است. بلاکچینها شیوه کار بورس سهام، وام‌‌‌‌‌‌‌‌های همراه و قرارداد بیمه‌‌‌‌‌‌‌‌ها را تغییر می‌دهند. آنها حسابهای بانکی و عملاً کلیه خدمات ارائه شده توسط بانکها را حذف خواهند کرد. به محض اینکه مزایای فناوری بلاکچین ایمن و بدون هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌های معاملاتی به طور گسترده‌ای درک و اجرا شود، تقریباً هر موسسه مالی ورشکست و یا مجبور به ایجاد تغییرات اساسی درمسائل مالی می‌شود.
تئوری بازی و حمله به بیت کوین چیست؟ (What is Blockchain game theory?)
استفاده از تئوری بازی در حوزه ارز رمزنگاری شده (cryptocurrency) همان چیزی است که مفهوم علم اقتصاد رمزنگاری (cryptoeconomics) را به وجود آورده است. قبل از اینکه به کاربرد تئوری بازی و نحوه استفاده از آن برای ارز دیجیتال بپردازید، ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که درک درستی از موضوع مورد نظر دارید. نظریه بازی شامل، دو عامل داخلی و خارجی است که می‌توانند در تصمیم‌گیری تأثیرگذار باشند. نظریه بازی در یک فضای رقابتی رخ می‌دهد که در آن یک فرد یا شرکت سعی می‌کند یک مزیت رقابتی نسبت به حریف خود بدست آورد. در اصل، یک نفر سود خواهد برد در حالی که دیگری در معرض آسیب قرار می‌گیرد. به صورت کلی علم اقتصاد رمزنگاری، رفتار کاربران را با استفاده از منطقی‌ترین حالات و براساس قوانین ارائه شده بررسی می‌کند.
مثالی درباره تئوری بازی
مثال خوبی از تئوری بازی را در صنعت هواپیمایی می‌توان مطرح کرد. طی یکی دو دهه گذشته، صنعت هواپیمایی شکوفا شده است. اما اجازه دهید آن را به 20-30 سال قبل برگردانیم، زمانی که تعداد شرکتهای هواپیمایی بسیار کمتر بود.
چند نمونه مختلف از نحوه اعمال نظریه بازی وجود دارد:
- اگر شرکتهای هواپیمایی مختلف، توافق متقابل برای افزایش قیمت جهت سود بیشتر داشته باشند، همه آنها سود می‌برند.
- اکثر شرکتهای هواپیمایی بلیط هواپیما خود را با قیمت توافق شده می‌فروشند. در حالی که فقط یک شرکت هواپیمایی (به عنوان مثال دلتا) قیمت خود را پایین می‌آورد تا درآمد بیشتری کسب کند. این افزایش سود، موجب آسیب رساندن به سایر شرکتهای هوایی خواهد شد.
- حالت سوم برای زمانی است که یک شرکت هواپیمایی برای به دست آوردن مزیت‌‌‌‌‌های رقابتی، تقلب می‌کند، در حالی که سایر شرکتهای هوایی پایبند به توافق نامه هستند. این عوامل به این معنی است که شبکه دو شرکت‌کننده نامطمئن دارد. ( شرکت هواپیمایی دلتا با فروش بلیط قیمت پایین و شرکت تقلب‌کننده)، که نشان می‌دهد انگیزه حاصل از «توافق مشترک» با تمام خطوط هوایی مطابقت ندارد.
توجه: این کاری نیست که دلتا انجام داده است، فقط از آن به عنوان مثال استفاده می‌کند.
تئوری بازی در ارز رمزنگاری شده (Cryptocurrency)
همانطور که قبلاً گفته شد، ما می‌توانیم با تئوری بازی دو تأثیر اصلی(داخلی و خارجی) متفاوت بر ارز رمزنگاری شده را ببینیم.
تئوری بازی داخلی
تئوری بازی در ارز رمزنگاری شده به انگیزه‌‌‌‌های خوب یا بد داخل سیستم مربوط می‌شود. اگر در سیستم الگوریتم قانونی نقض شود، نتیجه بیشتر از سود باید باشد. این طراحی نامتقارن در ارز مجازی باعث می‌شود کاربران علیه یک سیستم عمل کنند. به عنوان مثال با استخراج بیت کوین، اگر یک ماینر تصمیم به تلاش برای خرج کردن هزینه یک معامله برای دوبار داشته باشد، در نهایت «یتیم» یا منفصل خواهد شد.
بلوکهای یتیم وقتی اتفاق می‌افتد که یک ماینر سعی کند معامله را با استفاده از قدرت هش کافی معکوس کند و در نهایت بلوک به بخشی از زنجیره واقعی تبدیل نشود. همچنین ممکن است در صورت تلاش چندین ماینر برای «هزینه مضاعف» که یک حمله 51٪ ایجاد می‌کند، رخ دهد. به معنی که چندین ماینر با هم کار می‌کنند تا 51٪ از قدرت هش را در شبکه بیت کوین داشته باشند و اجازه نمی‌دهند تراکنشها به پایان برسد.
می‌توان از این نوع فعالیت‌‌‌‌ها در شبکه بیت کوین جلوگیری کرد، زیرا اگر یک ماینر تلاش کند این کار را انجام دهد، سرمایه‌گذاری خود را در استخراج بی‌ارزش می‌کند. در واقع آنها بیت کوینهای استخراج شده خود را از دست می‌دهند و برای انجام معاملات پاداش دریافت نمی‌کنند. استخراج‌کنندگان تشویق می‌شوند که بازیگران خوبی در شبکه باشند، این اصل تئوری بازی است.
از شکل داخلی، تئوری بازی نه تنها در بیت کوین، بلکه تقریباً در همه ارزهای رمزنگاری شده اجتناب می‌شود. به عنوان مثال بسیاری از نشانه‌‌‌‌ها به جای PoW (اثبات کار) بر روی PoS (Proof of Stake) ساخته شده‌اند و برخی افراد ترکیبی از هر دو را استفاده می‌کنند. زمانی که آنها سکه / ارز رمز خود را در معرض خطر قرار دهند و طبق الگوریتم ارز رمزنگاری شده چیزی را کامل نکنند، سکه ضرب شده خود را از دست داده و باعث از بین رفتن پولشان می‌شوند.
تئوری بازی خارجی
در ارز رمزنگاری شده، یکی از بزرگترین آسیب‌پذیری‌هایی که هر سازمان دارد، از عوامل خارجی ناشی می‌شود. نکته مهم در مورد ارز رمزنگاری این است که شبکه می‌تواند از خود در برابر آسیب‌پذیری‌های داخلی دفاع کند. اما با توسعه شبکه، باید محافظت در برابر انواع مختلف حملات خود را بهبود بخشد. یکی از نمونه‌‌های کلاسیک نیاز به دفاع خارجی «معضل زندانیان» است که می‌گوید دو حزب منطقی حتی اگر به صلاح آنها باشد، ممکن است همکاری نکنند.
یکی از بزرگترین تهدید‌ها برای سازمان‌‌های مختلف فناوری، حملات DDoS (انکار سرویس توزیع شده) است. در سال 2017، دیدیم که 74٪ از کل وب‌سایت‌‌های مرتبط با بیت کوین توسط DDoS مورد حمله قرار گرفتند! نه تنها به سایت‌‌های مرتبط با بیت کوین، بلکه به مبادلات ارز رمزنگاری شده نیز حمله شد.
از آنجا که ارزهای رمزنگاری شده از روی کد ساخته می‌شوند، به طور کامل الگوریتمی هستند. همین امر امنیت آنها را در برابر حملات بالا می‌برد و باعث رشد روزافزون ارزهای رمز پایه می‌شود.
هر روز در رسانه‌‌های اجتماعی، افراد مختلف در مورد چگونگی بهتر بودن Altcoin1 از رقبا Altcoin2 و غیره صحبت می‌کنند. با این کار، بسیاری از مردم فکر می‌کنند که تحقیر یکی، باعث افزایش ارزش دیگری خواهد شد. اگر به وب سایتی به نام StockTwits مراجعه کنید، افرادی را می‌بینید که به طور ناشناس در تلاشند سکه‌‌های خاص را «شیل» یا «بی‌اعتبار» کنند و تلاش بر افزایش و کاهش قیمت دارند.
به عنوان مثال، اگر صاحب کوهGox ( اولین صرافی بزرگ بیت کوین) تصمیم بگیرد از طریق بیت کوین درآمد بیشتری به دست آورد، می‌تواند قبل از فروش سکه‌‌های Mt، بیت کوین را اهرم کند و قیمت آن را پایین بیاورد. این مساله می‌تواند باعث ترس و تردید در جامعه ارزهای رمزپایه شود و قیمت‌‌ها را کاهش دهد. به این ترتیب این صرافی می‌تواند سود بیشتری کسب کند.
حمله ۵۱ درصد بلاکچین چیست؟
حمله 51 درصد بلاکچین به ماینر یا گروهی از ماینر‌ها اشاره می‌کند که سعی دارند بیش از 50٪ از توان استخراج، توان محاسباتی یا هش ریت شبکه را در کنترل خود درآورند. افرادی که کنترل این قدرت استخراج را در دست دارند، می‌توانند از انجام معاملات جدید یا تأیید آن جلوگیری کنند.
مهاجمان از 51٪ حملات برای معکوس کردن معاملات قبلی که در یک بلاکچین انجام شده، استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، می‌توان 5 بیت کوین برای خرید موتور سیکلت هزینه کرد. پس از تحویل آن، منطق حکم می‌کند که بیت کوین برای هزینه موتورسیکلت انتقال داده شود که در همین حین می‌توان حمله را فعال کرد. با این حال، با انجام حمله 51٪، یک مهاجم می‌تواند معامله‌ای را معکوس کند و در نتیجه تمام سکه‌‌های مورد استفاده برای تأمین بودجه معامله مسترد شود. در پایان، مهاجم مالک موتور سیکلت و همچنین بیت کوینهای مورد استفاده برای خرید آن خواهد بود.
چه چیزی در آینده نهفته است؟
با توجه به اینکه ارز رمزنگاری در دنیای واقعی جذابیت بیشتری پیدا می‌کند، شبکه‌‌ها باید از روشهای مختلف حمله، نحوه محافظت و حفظ امنیت خود در برابر این حملات، آگاهی بیشتری داشته باشند. برای انجام این کار، شبکه‌‌ها باید مانند «مهاجمان» (استراتژی پرچم قرمز) فکر و سعی کنند یک قدم جلوتر از آنها بمانند. زیرا همیشه افرادی در آنجا هستند که سعی دارند از سیستم استفاده کنند.
انتظار می‌رود، با طراحی نامتقارن شبکه‌‌ها از آن جلوگیری شود. هیچ‌کس واقعاً نمی‌داند که چه موقع تصویب ارز رمزنگاری‌شده، اتفاق می‌افتد. اما مهم این است سازمان‌‌ها و جوامع به کمک تکنیک‌‌های توسعه‌دهنده که کاربران را برای حمایت از شبکه خود تشویق می‌کنند، چگونه بر موانع مختلف تصویب ارز، چیره می‌شوند.
موانع و محدودیت های بلاکچین چیست
تاکنون آزمایشات متعددی در جهت اثبات مناسب بودن یا مناسب نبودن بلاکچین با سناریوهای مختلف انجام شده است. هدف از این آزمایشات نشان دادن میزان امنیت بلاکچین است. این فناوری از طرق مختلف به موارد امنیتی پاسخ مثبت می‌دهد. اول اینکه بلوکهای جدید بلاکچین همیشه به صورت خطی و زمانی ذخیره می‌شوند. به زبان دیگر همیشه به انتهای بلاکچین اضافه می‌شوند. برای مثال اگر نگاهی به بلاکچین بیت کوین بیندازید، موقعیت هر بلوک روی زنجیره را متوجه می‌شوید.
این نکته حائز اهمیت است که پس از اضافه شدن بلوک به انتهای زنجیره بلوک، بازگشت و تغییر در محتوای بلوک بسیار دشوار خواهد بود. تنها در یک حالت امکان تغییر در زنجیره وجود دارد اینکه اکثریت موافق انجام این کار باشند. در بلاکچین هر بلوک کدهای مخصوص به خود دارد اگر به هر دلیلی اطلاعات زنجیره‌ها تغییر کند، این کدها هم در مقابل عوض می‌شوند.
مورد بعدی تغییر ناپذیری، شفافیت، امن و غیر متمرکز بودن بلاکچین است. اما این فناوری نیز مانند هر فناوری دیگری مضراتی به همراه دارد. در بلاکچین فقدان کمک متقابل و یکسان‌سازی به چشم می‌خورد. نبود این ویژگی‌ها از سودمندی این فناوری می‌کاهد. متاسفانه هر چه افراد بیشتری به شبکه‌های بلاکچین مانند بیت کوین بپیوندند، احتمال کاهش سرعت بیشتر خواهد شد. در واقع سرعت معامله بیت کوین خیلی بالا نیست. در آخر باید گفت که بلاکچین هنوز هم برای برنامههای دنیای واقعی به طور کامل مجهز نیست و همچنان به اهمیت و پیشرفت بیشتری نیاز دارد.
جمع‌بندی بلاکچین چیست
مقاله بلاکچین چیست که با هم مرور کردیم، خلاصه‌ای از ماهیت بلاکچین، معایب و مزایا و کاربردهای آن در دنیای امروزی بود. شبکه بلاکچین به یکی از مهم‌ترین فناوریهای مجازی دیجیتال تبدیل شده که با توجه به کارکرد فوق‌العاده، توانمندی‌‌‌‌‌‌‌‌های خود را به عنوان یک سیستم قدرتمند برای دولت‌‌‌‌‌‌‌‌ها به رخ می‌کشد. استفاده از قابلیت‌‌‌‌‌‌‌‌های رمز ارز مجازی باعث تغییر عادت‌‌‌‌‌‌‌‌های روزمره شده است به طوری که مردم برای تراکنشهای مالی خود نیازی به شخص ثالث نداشته و می‌توانند به صورت نظیر به نظیر با یکدیگر معاملات خود را انجام دهند.
