بیشتر ما در طول زندگی خود 1 الی 2 باری به وام‌های بانکی و شرایط غیر معقول دریافت آنها برخورد کرده‌ایم. وام‌های بانکی که بهره‌های کلانی دارند، ضامن‌های زیادی می‌خواهند، و خیلی دیرتر از زمان مورد نظر ما پرداخت می‌شوند. در ضمن کاغذبازی‌های سرسام‌آوری دارند. ولی در فضای ارزهای دیجیتال این طور نیست، شما می‌توانید از وام آنی بهره‌مند شوید.
وامی که بهره و سود قابل قبولی دارد و خیلی سریع به حساب شما واریز می‌شود. به عبارت دیگر وام گرفتن از یک سیستم غیر متمرکز بسیار راحت‌تر و عاقلانه‌تر از وام گرفتن از سیستم بانکداری سنتی است. در ضمن با کمک این سیستم وام‌دهی شما خیلی سریع به مبلغ مورد نیاز خود دست می‌یابید. در ادامه بیشتر به این موضوع اشاره می‌کنیم.
بررسی مفهوم وام آنی در ارز دیجیتال
یکی از وام‌های جدیدی که نیاز به وثیقه یا ضامن ندارد، وام آنی است که تنها در برخی از پروتکل‌های مالی غیر متمرکز متکی به شبکه اتریوم رایج شده و در دسترس کاربران قرار دارد. این وام‌ها شاید برای افرادی که آنها را دریافت می‌کنند روش افزایش درآمد مناسبی باشند ولی به تازگی خبرهای زیادی در مورد ضررهای حاصل از این وام‌ها منتشر شده است.
به برخی از پروتکل‌های آسیب‌پذیر حوزه دیفای به دلیل پرداخت این نوع وام‌ها ضررهای میلیون دلاری وارد شده که جبران آنها سخت یا حتی غیرممکن خواهد بود. با این وجود، بسیاری از مدافعان این وام‌های فوری همچنان این نوع روش افزایش درآمد را ابزاری مبتکرانه و نوین در معاملات رمز ارزها می‌دانند.
به عبارت دیگر آنها بر این باور هستند که این نوع وام‌ها در واقع روشی برای توسعه درآمد و اجرای سریع معاملات مالی به حساب می‌آیند، روشی که تا قبل از روی کار آمدن بلاکچین امکان‌پذیر نبود. بدون‌شک می‌دانید وام‌های معمولی سیستمی متفاوت از این نوع وام‌ها دارند.
در وام‌های معمولی وام‌دهنده مبلغی را در اختیار وام‌گیرنده می‌گذارد و به دلیل اینکه پول خود را در اختیار وام‌گیرنده قرار می‌دهد، مبلغی به عنوان سود پول خود دریافت می‌کند. فلش لون نیز تا حدودی همین‌طور عمل می‌کند ولی تفاوت‌ها و جزئیاتی میان این 2 نوع وام وجود دارد که در بخش‌های بعدی بیشتر توضیح می‌دهیم.
وام فوری از کجا سرچشمه می‌گیرد؟
وام آنی برای اولین بار در سال 2018 توسط یکی از رهبران حوزه دیفای و رئیس بانک منبع بازی به نام ماربل (Marble) روی کار آمد و معرفی شد. این وام‌ها در ژانویه سال 2020 نیز به شبکه اتریوم وارد شدند و همچنین توانستند به پلتفرم وام غیر متمرکز اوه هم نفوذ کنند.
تا جولای سال 2020 اوه به طور منظم روزانه بیش از 100 میلیون دلار وام فوری در اختیار کاربران خود قرار می‌داد. در نهایت می‌توان گفت در ماه ژوئن سال 2021، پلتفرم اوه به طور تقریبی 4 میلیارد دلار Flash Loan صادر و در اختیار متقاضیان قرار داد.
برخی از سران این حوزه دید مثبتی به این وام‌ها دارند. برای مثال یکی از فعالان حوزه ارزهای دیجیتال معتقد است که این فلش لون‌ها در واقع جدیدترین بلوک ساختمانی حوزه دیفای هستند که بحث‌های زیادی در مورد آنها انجام شده است.
در ضمن این وام‌ها به قابلیت ترکیب‌بندی و ارزیابی دیفای نیز کمک می‌کنند. با کمک این وام‌ها می‌توان برای سود بردن از فرصت‌های مختلف حاضر در بازار ارزهای دیجیتال استفاده کرد.
سه ویژگی مهم Flash Loan
شاید فکر کنید سیستم وام آنی در حوزه دیفای به سیستم وام سنتی در حوزه بانکداری شباهت بسیاری دارد ولی در عمق ماجرا به هیچ‌وجه اینطور نیست. این 2 سیستم ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که تنها مخصوص به خودشان است. وام فوری برای توسعه‌دهندگان در نظر گرفته شده است و مفهوم پیشرفته و پیچیده‌ای دارد.
از آنجایی که وام‌های سنتی به طور کامل بازپرداخت می‌شوند، ممکن است این تصور برای شما ایجاد شود که وام‌های سریع نیز باید به طور کامل بازپرداخت شوند. ولی در سیستم وام‌دهی حوزه دیفای ویژگی‌ها و خصوصیات متفاوتی وجود دارند که روند بازپرداخت را نسبت به وام‌های سنتی متمایز می‌کنند.
قراردادهای هوشمند
وام فوری از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند. این ابزارها توسط بلاکچین‌ها فعال می‌شوند و از دست به دست شدن سرمایه جلوگیری می‌کنند. البته تنها در شرایط خاص و طبق قوانین مشخص می‌توان این کار را انجام داد. طی برنامه وام سریع، وام‌گیرنده باید وام را به طور کامل قبل از اتمام معامله بازپرداخت کند.
اگر این کار انجام نشود، قرارداد هوشمند تغییر می‌کند و به صورت معکوس دست به کار می‌شود. به طور کلی اگر وام‌گیرنده قبل از اتمام معامله وام دریافتی را بازپرداخت نکند، وام به طور کامل باطل می‌شود. به شکلی که انگار از ابتدا هیچ وامی رد و بدل نشده است.
وام گرفتن بدون نیاز به وثیقه
به طور حتم می‌دانید که طی روند وام‌دهی سنتی در حوزه بانکداری وام‌گیرندگان موظف به ارائه وثیقه معتبر و قابل قبول وام‌دهندگان هستند. از این‌رو وام‌دهنده دلگرمی دارد و اگر وام‌گیرنده نتواند وام خود را بازپرداخت کند وام‌دهنده همچنان می‌تواند به پول خود دست یابد.
در وام‌دهی حوزه دیفای نیازی به وثیقه نیست ولی این عدم وثیقه به معنای عدم دریافت بازپرداخت نخواهد بود بلکه وام‌دهنده به روش دیگری پول خود را از وام‌گیرنده دریافت می‌کند. طول این نوع وام‌ها بسیار کوتاه است بنابراین وام‌دهنده خیلی فوری به بازپرداخت مبلغ خود دست می‌یابد.
فوری
اغلب دریافت وام و انجام فرآیند وام‌گیری خیلی طولانی است و در نهایت اگر وامی داده شود، وام‌گیرنده باید آن را طی چند ماه تا چند سال بازپرداخت کند. ولی وام آنی همان‌طور که از نامش مشخص است، خیلی فوری تحویل داده می‌شود و قرارداد هوشمند وام‌گیرنده را مجبور می‌کند قبل از اتمام معامله مبلغ وام را بازپرداخت کند. این وام‌های فوری به لطف قراردادهای هوشمند سریع‌تر از سایر وام‌ها انجام می‌شوند.
چهار کاربرد اصلی وام آنی
وام آنی روشی است که طی آن می‌توانید بدون هیچ خطری پول خود را به سود قابل توجهی برسانید. به طور معمول سودهای این نوع وام معقول و مشخص هستند. وام‌های فوری در پروتکل‌های دیفای استفاده می‌شوند و بر روی شبکه اتریوم و زنجیره هوشمند بایننس قرار دارند.
درحال حاضر علاوه بر وام‌های آنی اوه سایر وام‌های سریع همانند وام فوری یونی سواپ نیز محبوبیت زیادی پیدا کرده است. برای مثال در وام فوری یونی سواپ کاربران می‌توانند توکن‌های وابسته به اتریوم را که با توکن‌های دیگر جفت شده‌اند دریافت کنند یا پس بگیرند. در ابتدای امر این وام‌ها برای توسعه‌دهندگان طراحی شده بود.
از آگوست سال 2020 وام‌های فوری بدون هیچ کدنویسی و برای راحتی بیشتر کاربرانی که کمتر با فناوری آشنا هستند در دسترس قرار گرفت. با این کار برخی از پلتفرم‌هایی که نیاز به مهارت کدنویسی فنی دارند، کم‌رنگ شدند. در ادامه 4 مورد از کاربردهای اصلی وام سریع را ذکر می‌کنیم.
سهام‌بازی
معامله‌گران می‌توانند با کمک اختلاف قیمت در چندین صرافی مختلف درآمد خوبی کسب کنند. برای درک بهتر این موضوع، فرض کنید 2 بازار قیمت pizzacoin متفاوتی دارند. برای مثال در صرافی الف قیمت آن 1 دلار است و در صرافی ب این سکه به ارزش 2 دلار به فروش می‌رسد.
کاربر می‌تواند از این وام سریع کمک بگیرد و براساس یک قرارداد هوشمند مجزا، 100 pizzacoin را به قیمت 100 دلار از صرافی الف بخرد، سپس آنها را به قیمت 200 دلار در صرافی ب بفروشد. در نهایت وام‌گیرنده وام را به همراه مابه‌التفاوت پرداخت می‌کند.
بنابراین با این وام به نوعی می‌توان به طور همزمان در 2 بازار خرید و فروش انجام داد و از تفاوت قیمت در آن 2 بازار به سود خوبی دست یافت. حتی می‌توان سهام شرکتی که در حال ادغام با یک شرکت دیگر است را خریداری کرد و از بالا رفتن احتمالی سهام شرکت مورد نظر سود برد.
مبادله وثیقه
وثیقه وام کاربر خیلی سریع توسط وثیقه دیگری حمایت و تعویض می‌شود. به عبارت دیگر وثیقه‌ای که از وام کاربر پشتیبانی می‌کند با نوع دیگری از وثیقه تعویض می‌شود. با کمک این ویژگی Flash Loan کاربران دیفای می‌توانند وثیقه‌ای که برای گرفتن این وام استفاده کرده‌اند را خیلی راحت تغییر دهند.
به این روش مبادله وثیقه گفته می‌شود. برای مثال اگر تریدری از اتریوم به عنوان وثیقه وام خود استفاده کرده باشد، می‌تواند به منظور بازپرداخت وام قبلی از این کاربرد وام فوری استفاده کند و اتریوم‌های وثیقه خود را پس بگیرد.
کاهش هزینه تراکنش‌ها
به طور کلی وام‌های آنی چندین تراکنش را به یک تراکنش تبدیل می‌کنند. از آنجایی که هر تراکنش به صورت جداگانه هزینه دارد، با این کار هزینه‌ها و کارمزدهای تراکنش‌ها کاهش می‌یابد زیرا تعداد تراکنش‌ها کمتر می‌شود.
تامین مالی مجدد بدهی
به غیر از مبادله وثیقه، وام‌های سریع می‌توانند در معاوضه نرخ بهتر نیز کاربرد داشته باشند. برای درک بهتر این کاربرد به مثالی از پلتفرم اوه اشاره می‌کنیم:
- دارایی‌ها را از نقدینگی اوه قرض بگیرید
- بدهی خود را با کامپوند پرداخت کنید
- وثیقه خود را از کامپوند تغییر دهید
- وثیقه را در Dydx بسپارید
- بدهی به Dydx را ضرب کنید
- در نهایت نقدینگی را به اوه برگردانید
دو مزیت وام فوری در حوزه دیفای
با بررسی مزایای وام آنی می‌توانید دلیل اصلی اهمیت این وام در روند افزایش درصد پذیرش رمز ارزها را درک کنید. به علت نهایی آن پی ببرید. البته که این نوع وام‌ها همان‌طور که نقاط قوت به حساب می‌آیند، می‌توانند به نقطه ضعف نیز تبدیل شوند. بنابراین بهتر است بعد از آشنایی با مزیت‌های فلش لون به سراغ بررسی معایب آن بروید.
اصول و ویژگی‌های منحصربه‌فرد این سیستم وام‌دهی دلیل برتری آن نسبت به سایر سیستم‌های حاضر در حوزه دیفای است. در این بخش به 2 مورد از مزایای مهم این سیستم اشاره می‌کنیم.
دریافت سریع پول
همان‌طور که می‌دانید طی دریافت وام‌های بانکی و به روش سنتی شما باید مراحل زیادی را پشت سر بگذارید و کاغذبازی‌های زیادی انجام دهید. از این‌رو ممکن است پول وام آنقدر دیر به دست شما برسد که یا نیاز شما رفع شده باشد و یا اینکه ارزش وام به قیمتی کمتر از نیاز شما تبدیل شود.
ولی در سیستم وام‌دهی حوزه دیفای شما خیلی سریع‌تر به وام خود دست پیدا می‌کنید و اگر بتوانید به موقع و به درستی از این وام استفاده کنید به سود خوبی دست می‌یابید. بسیاری از تریدرها از همین طریق سود بالایی کسب کرده‌اند.
البته شاید در حوزه دیفای نیز به دلیل نوسانات بازار ارزهای دیجیتال، درخواست‌های زیاد متقاضیان وام، سود کم، و طولانی بودن مدت بازپرداخت وام‌ها دریافت مبلغ وام کمی طولانی شود ولی به هر حال کمتر از سیستم وام‌دهی بانکی و سنتی عمل می‌کند.
عدم نیاز به سرمایه ابتدایی برای رسیدن به سود
در بخش مربوط به کاربردهای وام آنی توضیح دادیم که این وام‌ها فرصتی برای کاربران ایجاد می‌کنند تا به طور همزمان در 2 بازار معامله داشته باشند و از یکی از بازارها ارزان بخرند و در دیگری گران بفروشند. برای این کار به هیچ سرمایه اولیه نیاز نخواهند داشت.
به زبان ساده با یک خرید و فروش در 2 بازار فرد سود کسب می‌کند و نیازی نیست از وثیقه کمک بگیرد یا پول هنگفتی را به معاملات خود تزریق کند. کافی است کاربر دانش فنی خوبی در مورد بازار ارزهای دیجیتال داشته باشد و بتواند تراکنش‌های مالی این بازار را خیلی سریع به مرحله اجرا درآورد.
در صورت وجود این 2 ویژگی شرایطی برای کاربر ایجاد می‌شود که به قفل کردن سرمایه اولیه خود نیازی نخواهد داشت و همچنین ریسک‌پذیری را به صفر درصد برساند ولی در مقابل بتواند سود قابل توجهی دریافت کند.
دو عیب وام آنی
با توجه به اینکه این نوع وام‌ها عمر زیادی ندارند حملات بسیاری به آنها وارد می‌شود. یکی از عیب‌های بزرگ این سیستم وام‌دهی وجود شرایطی است که وام‌گیرنده می‌تواند وام‌دهنده را فریب دهد. طی این شرایط وام‌گیرنده مدعی است که وام را پرداخت کرده در حالی که هیچ پرداختی انجام نشده است.
این شرایط به طور معمول با افزایش قیمت موقت کوین‌ها به هنگام بازپرداخت وام‌ها ایجاد می‌شود. گذشته از این خطرات، امکان هک شدن این سیستم نیز بالا خواهد بود. بدین‌ترتیب ممکن است از وام‌های فوری طبق برنامه تعیین‌شده استفاده نشود و در نهایت خطرات و مشکلاتی در این سیستم به وجود آید.
نیاز به دانش فنی
فراموش نکنید، با اینکه روند و سود قابل توجه دریافت وام آنی به نظر ساده است و شاید شما وسوسه شوید، ولی هرگز بدون اطلاعات کافی وارد این عرصه نشوید. روند و فرآیند دریافت این وام بسیار پیچیده‌تر از چیزی است که شما به آن فکر می‌کنید بنابراین باید اطلاعات جزئی و دانش فنی خوبی داشته باشید.
در نظر داشته باشید به هنگام روی کار آمدن این سیستم، شرایط به صورتی بود که تنها توسعه‌دهندگانی که دانش فنی کاملی از اتریوم داشتند و از روش نوشتن و تنظیم قراردادهای هوشمند باخبر بودند، می‌توانستند در این سیستم حاضر شوند.
می‌توان گفت به هنگام دریافت این وام‌های فوری در ابتدا باید قرارداد هوشمندی بر روی بلاکچین ایجاد شود. برای ایجاد قرارداد هوشمند بر روی شبکه اتریوم باید به زبان برنامه‌نویسی مسلط باشید.
ناگفته نماند شاید سیستم‌های مالی وام‌دهی دیگری نیز وجود داشته باشند که رابط کاربری ساده‌تری دارند و شاید بتوان بدون نیاز به دانش فنی خیلی زیادی از پس آن برآمد.
امکان هک شدن
کم تجربه بودن سیستم وام‌دهی و متکی بودن آن به سایر شبکه‌ها باعث ضعف و وابستگی آن شده است. این ویژگی در واقع بدترین عیب و بزرگ‌ترین ایراد درون سیستم وام‌دهی به حساب می‌آید. به خاطر داشته باشید قراردادهای هوشمند در برابر برخی از حملات مربوط به سیستم وام‌دهی ضعیف عمل می‌کنند و آسیب‌پذیر هستند.
پیش از این نیز گفتیم اگر قراردادهای هوشمند به درستی تنظیم و اجرا نشوند، به طور حتم باعث هک شبکه می‌شوند. تا به امروز بارها هکرها توانسته‌اند به این سیستم وام‌دهی نفوذ کنند. در برخی حملات به پروتکل‌های دیفای بازار ارزهای دیجیتال دسترسی پیدا کردند و در برخی دیگر نیز مبلغ زیادی از استیبل کوین‌ها یا حتی اترها را به سرقت بردند.
چطور Flash Loan بگیریم؟
به خاطر داشته باشید بهترین روش برای دریافت وام‌های آنی نوشتن یک قرارداد هوشمند وابسته به اتریوم است که برای این کار باید به زبان برنامه‌نویسی مسلط باشید. همچنین می‌توانید از پلتفرم‌هایی که سیستم وام فوری ارائه می‌دهند استفاده کنید، همانند پتلفرم‌های اوه، کامپوند، یا یونی سواپ.
توجه داشته باشید اگر هر یک از این پلتفرم‌ها را انتخاب کردید، روش دسترسی به سیستم وام‌دهی Flash Loan در این بسترها با یکدیگر متفاوت است و پیچیدگی‌های خاص مربوط به خود را دارد. این پلتفرم‌ها ویژگی‌های متفاوتی دارند برای مثال کارمزد وام در اوه 0.09 درصد است و در سایر پلتفرم‌ها شاید این کارمزد 0 درصد باشد.
در نهایت برای دریافت وام فوری یا باید به زبان برنامه‌نویسی تسلط داشته باشید و قرارداد هوشمندی بنویسید یا اینکه از یکی از پلتفرم‌هایی که به دانش برنامه‌نویسی نیازی ندارد استفاده کنید. البته برای دریافت وام سریع شما باید و بهتر است که دانش فنی کافی داشته باشید، از این‌رو این سیستم برای افراد تازه‌وارد و مبتدی به هیچ‌وجه خوب نیست.
درصد امنیت وام آنی
متاسفانه وام‌های فوری در کنار مزیت‌های خوبی که دارند موضوع حملات مختلفی به حساب می‌آیند که به ضرر میلیون دلاری منجر شده است. البته راه‌حل‌هایی وجود دارد که فعالان این حوزه می‌توانند تا حدودی مانع از ضرر شوند و در مقابل نیز افراد مخرب این امکان را دارند که مکانیسم وام آنی را تحت کنترل خود درآورند و با آن بازی کنند.
این مسائل نشان‌دهنده مشکل بزرگ موجود در اتریوم و حوزه دیفای است. به زبان ساده اگر قراردادهای هوشمند به درستی نوشته نشده باشند، به طور کامل به مرحله اجرا درنیایند، داده‌های موجود در آنها درست نباشد، و یا داده‌های درون این قراردادها قابل بهره‌برداری صحیح نباشند افراد مخرب می‌توانند از آنها سواستفاده کنند.
ولی در حال حاضر تکنولوژی جدیدی روی کار آمده و به حل این مسائل کمک می‌کند. به استدلال برخی از افراد فعال در حوزه دیفای، این مسائل با بلوغ فناوری به تدریج از بین می‌روند، این در حالی است که برخی دیگر معتقدند این حملات همچنان یک چالش دائمی در این حوزه باقی می‌مانند.
وام فوری چه آینده‌ای در پیش‌رو دارد؟
با وجود تمام توضیحات، مزایا، کاربردها، و اطلاعات ذکر شده در مورد وام آنی، می‌توان گفت این نوع وام‌ها هنوز در مراحل ابتدایی خود هستند و به منظور پیش بردن اهداف جدیدتری همانند استقراض وجوه برای خرید توکن و برای پیش بردن رای حاکمیتی استفاده می‌شوند.
این چنین اقداماتی پیامدهای طولانی برای پروتکل دارند. علاوه بر پیامدهای طولانی مدت تاثیرگذار بر روی پروتکل‌ها، اقداماتی برای محدود کردن آنها نیز انجام می‌شود. برخی از استدلال‌گران بر این باور هستند که با تکامل دیفای این نوع وام‌دهی نیز توسعه پیدا می‌کند.
ولی برخی نیز به این تکامل و تاثیر آن امیدی ندارند. در صورت امن‌تر شدن پروتکل‌ها یا با طراحی پروتکل‌های امن‌تر پتانسیل این سیستم وام‌دهی و کارایی آن افزایش می‌یابد. پول بیشتری در اختیار دیگران قرار می‌گیرد.
در ادامه این تغییرات فرصتی ایجاد می‌شود تا وام‌دهندگان به یک نهنگ رمز ارزی تبدیل شوند. البته طول عمر این نهنگ بودن خیلی بلند نیست. در واقع شاید تنها برای چند ثانیه بتوانند نهنگ بمانند.
سخن آخر
اگر چه وام آنی خیلی سیستم ساده و بی‌خطری به نظر می‌رسد ولی هیچ سیستمی در بازار پرریسک ارزهای دیجیتال بی‌خطر نخواهد بود. در ضمن این سیستم نیز همانند سایر سیستم‌های حاضر در فضای رمز ارزها مزایا و معایبی داشت که به طور مفصل به اصلی‌ترین آنها اشاره کردیم.
به خاطر داشته باشید پروتکل‌های مالی غیر متمرکز یا همان حوزه دیفای به محبوبیت بیشتر فلش لون‌ها کمک کرده. این وام‌ها بیشتر در شبکه اتریوم دیده می‌شوند. اولین پلتفرم وام‌دهی نیز توسط اوه در سال 2020 معرفی شد که تا به امروز همچنان نوین است و نیاز به اصلاحات بسیاری دارد.
آیا شما نیز برای دریافت یکی از این وام‌های فوری وسوسه شدید؟ خوشحال می‌شویم نظر خود را برای ما بنویسید.
در آکادمی کیوسک می‌توانید اخبار و مفاهیم ارز دیجیتال را دنبال کنید.
