آربیتراژ چیست؟ چطور با کمک Arbitrage در چند لحظه به سود برسیم؟
آشنایی با مفهوم آربیتراژ
تحلیل‌های تکنیکال (Technical) و فاندامنتال (Fundamental) روش‌های بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال هستند، اما گاهی اوقات بازدهی و سرعت لازم را ندارند. آربیتراژ (Arbitrage) روش محبوبی است که به معامله‌گران اجازه می‌دهد از تفاوت قیمت ارزهای دیجیتال در پلتفرم‌های مختلف، سود خوبی به دست بیاروند. اما آربیتراژ چیست و دقیقاً چگونه کار می‌کند؟ در این مقاله قصد داریم این استراتژی معاملاتی، عملکرد، انواع و مزایای و معایب آن را به طور کامل بررسی کنیم. با ما در کیوسک آکادمی همراه باشید. (لینک پیشنهادی: خرید ارز دیجیتال)
مطالعه بیشتر: ارز دیجیتال چیست؟
آربیتراژ چیست؟
آربیتراژ یک استراتژی معاملاتی است که از ناکارآمدی‌ها و قیمت‌گذاری‌های نادرست موجود در پلتفرم‌های مختلف (در ارتباط با یک ارز دیجیتال) استفاده می‌کند. معامله‌گران در این روش صرافی‌ها و پلتفرم‌های مختلف را با دقت بررسی می‌کنند تا یک ارز دیجیتال را با قیمتی ارزان‌تر در یک پلتفرم بخرند و آن را با قیمتی بیشتر در یک پلتفرم دیگر بفروشند و در نهایت، از تفاوت قیمت آن‌ها سود کنند.
با توجه به اینکه تفاوت قیمت مذکور معمولاً خیلی کم است؛ معامله‌گران در اکثر موارد مجبورند با سرمایه زیادی از این روش استفاده کنند. یک راه دیگر هم این است که تعداد معاملات زیادی را انجام دهند تا به سود قابل‌توجهی برسند. به همین خاطر است که معمولاً معامله‌گران باتجربه‌ای مثل صندوق‌های سرمایه‌گذاران از روش آربیتراژ استفاده می‌کنند.
مطالعه بیشتر: درآمدزایی از ارزهای دیجیتال
4 نکته که هنگام آربیتراژ باید در نظر داشته باشید
با توجه به اینکه استفاده از استراتژی آربیتراژ به دقت بسیار زیادی نیاز دارد، معامله‌گران باید به مسائل زیادی توجه داشته باشند. لغزش قیمت یا اسلیپج (Slippage)، اسپرد خرید و فروش (Bid-ask spreads)، عمق بازار (Market depth) و نقدینگی(Liquidity) برخی از مهم‌ترین این موارد هستند که تنها با بررسی داده‌های قیمتی نمی‌توان آن‌ها را به طور کامل درک کرد. در ادامه موارد مذکور را بیشتر بررسی خواهیم کرد.
لغزش قیمت
منظور از لغزش قیمت در بازار ارزهای دیجیتال، فاصله زمانی است که بین شروع و اجرای یک سفارش (خرید یا فروش) رخ می‌دهد. این مفهوم در اصل نشان‌دهنده تفاوت بین قیمت هدف (Price Target) و قیمت تحقق‌یافته (Realized Price) معامله‌گران است. با توجه به اینکه بازار ارزهای دیجیتال نوسان بسیار زیادی دارد، سرمایه‌گذاران ممکن است با لغزش قیمت قابل‌توجهی مواجه شوند.
مطالعه بیشتر: ترید چیست
عمق بازار
عمق بازار یک پلتفرم معاملاتی، نشان‌دهنده مقدار و اندازه سفارش‌هایی است که معامله‌گران در سطوح قیمتی مختلف در آن ثبت کرده‌اند. این شاخص نشان می‌دهد که پلتفرم موردنظر تا چه حدی می‌تواند سفارش‌های معامله‌گران را جذب و البته، آن‌ها را اجرایی کند.
مطالعه بیشتر: روش های ترید ارز دیجیتال
اسپرد خرید و فروش
اسپرد خرید و فروش که در اغلب موارد فقط تحت عنوان اسپرد شناخته می‌شود، تفاوت قیمت بین بالاترین و کم‌ترین قیمتی است که خریداران و فروشندان حاضرند برای یک دارایی پرداخت کنند. بازارسازهای سنتی مثل صرافی‌ها سعی می‌کنند ارزهای دیجیتال را در قیمتی پایین‌تر از فروشنده‌ها خریداری کنند و آن را با قیمتی بیشتر، به خریداران بفروشند و از اسپرد مذکور سود می‌برند.
نفدینگی بازار
نقدینگی بازار به معنی توانایی تبدیل یک دارایی به دارایی دیگر (به قیمت بازاری آن) است. به زبان ساده‌تر، نقدینگی بازار نشان می‌دهد که آیا معامله‌گران می‌توانند دارایی موردنظرشان را به راحتی خرید و فروش کنند یا نه.
مطالعه بیشتر: معاملات فیوچرز چیست
آربیتراژ چگونه کار می کند؟
حال که به‌طور کلی متوجه شدیم آربیتراژ چیست، می‌توانیم آن را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم. برای درک آربیتراژ، ابتدا باید بدانید که قیمت دارایی‌های مختلف در صرافی‌های ارز دیجیتال می‌تواند متفاوت باشد. از آنجا که قیمت ارزهای دیجیتال نوسان زیادی دارد و در تمام طول روز و هفته فعال است، اختلافات قیمتی زیادی در پلتفرم‌های مختلف به وجود می‌آید و آربیتراژکننده‌ها می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.
برای درک پیچیدگی‌های معاملات آربیتراژ، اول باید بدانیم که چطور صرافی‌های مختلف قیمت ارزهای دیجیتال را تعیین می‌کنند. در بازار ارزهای دیجیتال، دو نوع صرافی متمرکز (Centralized Exchange) و غیرمتمرکز (Decentralized Exchange) وجود دارد که در ادامه روش‌های موجود در آن‌ها برای قیمت‌گذاری ارزهای دیجیتال را بررسی خواهیم.
مطالعه بیشتر: استراتژی اسکالپینگ چیست
قیمت‌گذاری ارزهای دیجیتال در صرافی‌های متمرکز
در صرافی‌های متمرکز، یک دارایی دیجیتال با توجه به آخرین قیمتی که با آن خریده یا فروخته شده است، ارزش‌گذاری می‌شود. صرافی‌های متمرکز از چیزی به اسم سیستم دفتر سفارش برای تعیین قیمت ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند. این دفتر سفارش فهرستی از سفارشات خرید و فروش برای یک دارایی خاص است و در بالای آن، بالاترین قیمت پیشنهادی و کم‌ترین قیمت درخواستی ثبت می‌شود.
این سفارش‌ها در نهایت قیمت آنی آن دارایی خاص را تعیین می‌کنند. این مقادیر در اصل نشان‌دهنده بیشترین و کم‌ترین قیمت‌هایی هستند که تراکنش‌های معامله‌گران در آن‌ها بدون هیچ تاخیری انجام می‌شود. بنابراین، دفترهای سفارش قیمت یک دارایی را کاملاً توسط عرضه و تقاضای بازار تعیین می‌کنند و به‌صورت آنی به تغییرات آن‌ها پاسخ می‌دهند.
قیمت‌گذاری ارزهای دیجیتال در صرافی‌های غیرمتمرکز
صرافی‌های غیرمتمرکز به جای استفاده از دفترهای سفارش، با استفاده از بازارسازهای خودکار (Automated Market Makers) قیمت ارزهای دیجیتال را تعیین می‌کنند. به زبان ساده‌تر، بازارسازهای خودکار که به اختصار AMM نامیده می‌شوند؛ یک استخر نقدینگی (Liquidity Pool) دارند که معاملات را با مشارکت کاربران و بر اساس یک سری شرایط از قبل تعریف‌شده انجام می‌دهند. بنابراین، به جای اینکه معاملات همتابه‌همتا (Peer-to-Peer) باشد، کاربران در واقع با استخرهای نقدینگی صرافی‌های غیرمتمرکز معامله می‌کنند. این استخرهای نقدینگی هیچ مرجع مرکزی ندارند و برای انجام عملیات خود، از قراردادهای هوشمند استفاده می‌نمایند. اما این چه تاثیری بر قیمت ارزهای دیجیتال می‌گذارد؟
در دفتر سفارش، قیمت دارایی‌ها توسط بازار آزاد تعیین می‌شود و همیشه بیشترین و کم‌ترین قیمت پیشنهادی کاربران در اولویت قرار می‌گیرد. به‌عبارت دیگر، یک AMM قیمت دارایی‌ها را در استخرهای نقدینگی و با تجزیه‌وتحلیل عرضه داخلی استخر و نحوه تعادل آن با جفت‌های معاملاتی خود تعیین می‌کند.
به عنوان مثال، یک استخر نقدینگی را تصور کنید که در آن ده میلیون دلار اتریوم و ده میلیون دلار یو‌اس‌دی کوین (USDC) قرار دارد. سپس، یک معامله‌گر تصمیم می‌گیرد ۵۰۰ هزار دلار از USDC خود را با اتریوم و با استفاده از AMM مبادله کند. این بدان معنی است که تعادل در AMM تغییر می‌کند و ۵۰۰ هزار دلار USDC بیشتر و ۵۰۰ هزار دلار اتریوم کم‌تر (در مقایسه با قبل از ورود معامله‌گر) خواهد داشت. حذف ۵۰۰ هزار دلار اتریوم از این اکوسیستم بسته، باعث می‌شود ETH در آن کمیاب‌تر و در نتیجه ارزشمندتر شود. در همین حال، USDC در همان اکوسیستم بیشتر و در نتیجه ارزان‌تر خواهد شد.
در نتیجه، دارایی‌های یک AMM به جای اینکه با کل بازار مطابقت داشته باشند، فقط بر اساس پویایی‌های داخل آن ارزش‌گذاری می‌شوند. این مسئله باعث می‌شود که قیمت ارزهای دیجیتال در بازارسازهای خودکار در اغلب موارد با صرافی‌های متمرکز متفاوت باشد. همین تفاوت قیمتی باعث می‌شود که معامله‌گران بتوانند از آربیتراژ استفاده کنند. البته، آربیتراژکننده‌ها در واقع نقش مهمی در AMMها دارند و استخرهای نقدینگی با استفاده از این معامله‌گران می‌توانند ناکارآمدی‌های خود را شناسایی و آن‌ها را از طریق معاملات آربیتراژ اصلاح کنند.
مطالعه بیشتر: اسپات تریدینگ
مزایا و معایب آربیتراژ چیست؟
از بین مزایای آربیتراژ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| مزایا | توضیحات |
|---|---|
| ریسک کم | اگر معامله‌گران با دانش کافی از آربیتراژ استفاده کنند، با ریسک کمی مواجه خواهند داشت. با این وجود، اگر معامله‌گران دانش کافی در این زمینه نداشته باشند؛ ریسک آربیتراژ به یکی از معایب این روش تبدیل می‌شود. |
| پتانسیل بازدهی بالا | معاملات آربیتراژ سرعت زیادی دارند و تنها در عرض چند دقیقه، می‌توانند بازدهی قابل‌توجهی برای معامله‌گران به ارمغان بیاورند. |
| نوسانات صنعت ارزهای دیجیتال | ارزهای دیجیتال ذاتاً ریسک زیادی دارند و بسیار پویا هستند. روش آربیتراژ به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد که از ناکارآمدی پلتفرم‌های مختلف سود خوبی به دست آورند. |
| قابل اجرا در بازارهای صعودی و نزولی | بازارهای صعودی شرایط مطلوب‌تری برای آربیتراژ دارند، اما معامله‌گران همچنان می‌توانند در بازارهای نزولی هم از این روش استفاده کنند. |
از بین معایب روش آربیتراژ هم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| معایب | توضیحات |
|---|---|
| محدودیت‌های برداشت | بعضی از صرافی‌ها برای برداشت ارزهای دیجیتال محدودیت‌های خاصی را وضع کرده‌اند که معامله‌گران باید به آن‌ها توجه کنند. |
| کارمزدها | هر پلتفرم و شبکه‌ای کارمزد خاص خودش را برای برداشت، واریز و خریدوفروش ارزهای دیجیتال دارد که روی سود معامله‌گران تاثیر می‌گذارد. |
| زمان اجرای تراکنش‌ها | آربیتراژ به سرعت بسیار زیادی نیاز دارد و اگر پلتفرم‌ها و شبکه‌های موردنظر سرمایه‌گذاران به اندازه کافی سریع نباشد، معاملات آن‌ها با کارایی و بازدهی لازم انجام نخواهد شد. |
| زمان‌بندی دقیق | تمام معاملات به زمان‌بندی و دقت زیادی نیاز دارند، اما این نوع مسائل اهمیت بیشتری در روش آربیتراژ دارند. در این روش وقتی قیمت صرافی‌های مختلف با هم مطابقت ندارند، سرمایه‌گذاران تنها چند دقیقه و یا حتی چند ثانیه فرصت دارند تا واکنش نشان دهند. |
مطالعه بیشتر: ترید روزانه ارز دیجیتال
انواع آربیتراژ چیست؟
انواع مختلفی از آربیتراژ وجود دارد، اما این استراتژی معاملاتی معمولاً به سه دسته کلی تقسیم می‌شود که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
آربیتراژ مثلثی
برای مثال، تصور کنید که معامله‌گری متوجه اختلاف قیمت مبادله بین بیت کوین، اتریوم و تتر شده است. با استفاده از آربیتراژ، او می‌تواند مقداری بیت کوین را به اتریوم تبدیل کند و سپس اتریوم‌های خود را به تتر تبدیل نماید. او در نهایت هم با تترهای جدید خود، دوباره بیت کوین می‌خرد.
در آربیتراژ مثلثی، معامله‌گران از ناکارآمدی قیمت‌گذاری بین سه ارز دیجیتال مختلف که نرخ مبادله آن‌ها دقیقاً با هم مطابقت ندارد، استفاده می‌کنند. چنین حالتی ممکن است در صرافی‌های مختلف یا در یک پلتفرم رخ دهد. استفاده از این روش معمولاً به تجهیرات تجاری خاصی نیاز دارد؛ اما غیرممکن نیست.
آربیتراژ بین صرافی‌های مختلف
همان طور که گفته شد، قیمت ارزهای دیجیتال در صرافی‌های متمرکز و AMMها می‌تواند متفاوت باشد. علاوه بر این، قیمت این دارایی‌ها در خود صرافی‌های غیرمتمرکز هم می‌تواند با هم فرق داشته باشد. این نوع آربیتراژ به طور کلی تحت عنوان آربیتراژ فاصله‌ای هم شناخته می‌شود.
آربیتراژهایی که بر اساس AMMها انجام می‌شوند، به عنوان آربیتراژ غیرمتمرکز شناخته می‌شوند. معامله‌گران در این روش از اختلاف قیمتی بین صرافی‌های غیرمتمرکز استفاده می‌کنند. این روش کارمزد کم‌تری نسبت به صرافی‌های متمرکز دارد و به معامله‌گران اجازه می‌دهد کنترل کامل کلیدهای خصوصی خود را حفظ کنند.
گفتنی است که آربیتراژهای انجام‌شده بین صرافی‌های موجود در کشورهای مختلف تحت عنوان آربیتراژ فرامرزی هم شناخته می‌شود.
برای اطلاع از قیمت لایت کوین و خرید لایت کوین روی کیوسک حساب کنید.
سوالات متداول
آربیتراژ یک استراتژی معاملاتی است که از ناکارآمدی‌ها و قیمت‌گذاری‌های نادرست موجود در پلتفرم‌های مختلف برای کسب سود استفاده می‌کند.
ربات آربیتراژ اختلاف قیمت ارزهای دیجیتال در یک یا چند صرافی را بررسی می‌کند و آن‌ها را به به کاربران معرفی می‌نماید.
از بین ریسک‌های روش آربیتراژ می‌توان به محدودیت‌های برداشت، کارمزدها و زمان اجرای تراکنش‌ها اشاره کرد.
